Theo BS. Diệp, chỉ số tử ngoại hay chỉ số UV (tia cực tím) là một chỉ số đo lường về cường độ của bức xạ tử ngoại từ mặt trời tại một địa điểm cụ thể vào một ngày cụ thể. Việc công bố chỉ số này sẽ giúp mọi người bảo vệ khỏi tia cực tím, vì việc tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng mặt trời sẽ gây bỏng nắng, tổn thương mắt như đục thủy tinh thể, lão hóa da, nếu tiếp xúc kéo dài, tích lũy có thể gây ung thư da.
Các bác sĩ cho hay, tác hại cấp tính phổ biến nhất của tai UV là cháy nắng do tiếp xúc quá mức trong thời gian ngắn. Đặc biệt, khi nắng nóng đỉnh điểm có thể gây say nắng hoặc say nóng, ảnh hưởng đến sức khỏe. Tiếp xúc với tia UV tích lũy, hay việc phơi nắng khi tia UV cao xảy ra thường xuyên và kéo dài, có thể dẫn đến lão hóa da sớm, đặc biệt là ung thư da.
Các tổ chức y tế công cộng khuyến cáo người dân chú ý bảo vệ khi chỉ số tử ngoại đạt mức 3 hoặc cao hơn.
Đồng quan điểm, bác sĩ Nguyễn Triệu Vũ cũng cho rằng, bức xạ cực tím (Ultraviolet radiation) là thành phần trong ánh sáng mặt trời trong đó quan trọng nhất là tia cực tím A và B (UVA và UVB) do có thể gây tổn thương gen DNA của tế bào da. Khi tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng, da sẽ bị phỏng, khô, sạm, mất đàn hồi, tạo nếp nhăn, làm nhanh lão hóa và có thể gây ung thư da.
Thời điểm trong ngày tia UV dễ ảnh hưởng đến da nhất dao động từ 10 đến 16 giờ tuỳ từng mùa và vùng miền. Vì vậy, để xác định thời điểm chỉ số UV nguy hiểm bằng cách đứng dưới nắng và quan sát bóng của mình, nếu bóng ngắn hơn chiều cao thì tương ứng với chỉ số UV cao, lúc này nên sử dụng các biện pháp tránh nắng.
Tại thời điểm nắng nóng kéo dài này, BS. Diệp khuyến cáo người dân cần có các biện pháp chủ động để bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của UV như: hạn chế ra nắng giờ cao điểm (quy tắc quan sát bóng).
Khi ra nắng cần đảm bảo các biện pháp chống nắng: sử dụng kem chống nắng (lựa chọn loại kem chống nắng có quang phổ rộng (broad spectrum) đủ khả năng chống lại tia UVB (SPF), UVA (PA), (SPF 30 trở lên, PA ). Nên bôi lại kem chống nắng sau mỗi 2 giờ đồng hồ giờ hoặc sau khi bạn tiếp xúc với nước để đảm bảo hiệu quả bảo vệ da.
Có thể sử dụng viên uống chống nắng phối hợp để bảo vệ da, kính mắt có tác dụng chống tia UV, đội mũ, quần áo chống nắng.
Bên cạnh đó uống đủ nước, ăn rau củ quả tươi. Ngoài nước lọc, có thể bổ sung nước khoáng, nước ép trái cây giàu vitamin...
Bôi kem chống nắng, mặc quần áo chống nắng và đội nón rộng vành bảo vệ da. Ảnh minh họa.
Các chuyên gia đưa ra lời khuyên phòng tránh như sau:
Nguy cơ gây hại từ tia cực tím thấp: 0–2.9
Đeo kính râm, thoa kem chống nắng nếu trời đổ tuyết vì tuyết phản xạ tia cực tím.
Nguy cơ gây hại từ tia cực tím trung bình: 3.0–5.9
Có những biện pháp phòng ngừa, chẳng hạn như che chắn khi ra ngoài. Ở dưới bóng râm vào khoảng giữa trưa, lúc ánh nắng sáng chói nhất.
Nguy cơ gây hại từ tia cực tím cao: 6.0–7.9
Đeo kính râm, thoa kem chống nắng SPF 30 , mặc quần áo chống nắng và đội nón rộng vành. Giảm thời gian tiếp xúc với ánh nắng trong khoảng 3 giờ trước và sau giữa trưa.
Nguy cơ gây hại từ tia cực tím rất cao: 8.0–10.9
Bôi kem chống nắng SPF 30 , mặc áo sơ-mi, kính râm, và đội mũ. Không nên đứng dưới nắng quá lâu.
Nguy cơ gây hại từ tia cực tím cực cao: 11.0
Mang tất cả các biện pháp phòng ngừa, bao gồm: thoa kem chống nắng SPF 30 , kính râm, áo sơ-mi dài tay, quần dài, đội mũ rộng vành, và tránh ánh nắng mặt trời 3 giờ trước và sau giữa trưa.