Đây là bệnh lý gai xương gót, thường gặp ở tuổi trung niên, người lao động nặng, vận động viên, người thừa cân, béo phì. Bệnh không nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt, gây nhiều khó chịu cho người bệnh và giảm chất lượng sống.
Nguyên nhân do đâu?
Gai xương gót là tình trạng thoái hóa vùng mặt dưới xương gót dẫn đến sự tân tạo xương tại chỗ tạo thành một gai nhọn hoặc là sự mọc ra của xương ở bờ rìa của khớp (có người bị gai gót chân nhưng không có cảm giác đau). Bệnh hay gặp ở người trung niên, liên quan tới vận động nhiều, hay khiêng vác nặng với tỷ lệ cân bằng giữa hai giới nam và nữ.
Có nhiều nguyên nhân, trong đó có do hiện tượng lắng đọng canxi bù đắp tại những nơi thường xuyên chịu các vi chấn thương trên xương gót do áp lực của việc di chuyển, mang vác, đi lại, trọng lượng cơ thể đè lên xương gót chân.
Ngoài ra, khi xương gót và các gân cơ bám vào xương gót như gân Achille, cân gan chân phải chịu áp lực quá mức sẽ dẫn đến tình trạng viêm mạn tính quanh gân, viêm cân gan chân. Khi đó, cơ thể sẽ bù trừ bằng cách lắng đọng canxi bao bọc tại các vi trí bị tổn thương.
Hình ảnh gai xương gót chân.
Triệu chứng bệnh gai xương gót
Đau nhức nhối, chói buốt ở vùng gan chân hay xương gót. Điển hình là triệu chứng đau kiểu cơ học: đau tăng sau một đợt vận động mạnh đột ngột hay kéo dài, giảm sau khi nghỉ ngơi một thời gian.
Đau nhất thường vào buổi sáng, khi mới ngủ dậy và thực hiện những bước đi đầu tiên trong ngày, phải đi đi lại lại một lúc mới giảm cảm giác đau.
Cũng có khi đau khởi phát sau một động tác mạnh đột ngột như vận động viên chạy đạp chân mạnh để lấy đà chạy. Đau cũng tăng lên nhiều hơn khi đi lại trên bề mặt cứng hoặc khiêng vác vật nặng. Đau nhiều có thể ảnh hưởng tới công việc cũng như sinh hoạt hằng ngày.
Khám bệnh lâm sàng: Dùng ngón cái ấn tại chỗ gót chân đau chói, buốt. Nếu yêu cầu bệnh nhân đứng bằng gót chân đau thường tăng đau rất nhiều.
Cần chụp phim Xquang vùng gót chân để phát hiện hình ảnh gai xương gót là một gai nhọn nhỏ mọc lên từ mặt dưới xương gót ở vùng gan chân. Tuy nhiên quan trọng hơn là để phát hiện những tổn thương khác nguy hiểm hơn cũng gây đau xương gót như viêm nhiễm xương, gãy xương, u xương gót hay áp-xe phần mềm tại chỗ.
Cần làm gì?
Nguyên tắc chung trong điều trị bệnh gai gót chân là người bệnh phải nghỉ ngơi, tập kéo giãn gân gót và cân gan chân; mang giày, dép mềm, có miếng độn cao su hoặc silicone dưới gót chân và uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Vì vậy, khi mắc bệnh cần đi khám để được các bác sĩ chỉ định và hướng dẫn điều trị.
Để phòng bệnh, cần chăm sóc đôi chân bằng cách xoa bóp nhẹ bàn chân trước khi bước xuống giường, giúp cho phần tụ dịch vùng xung quanh chỗ viêm tán ra, giảm cảm giác đau tấy khi mới tỉnh dậy và khi mới đặt chân xuống đất. Bên cạnh đó, để phòng tránh bệnh gai gót chân, không nên làm việc quá sức để gân chân phải hoạt động liên tục; nên đi giày mềm mại, vừa vặn với chân, có độ cao từ 2-3cm. Đồng thời, khi mới có cảm giác đau, nên đi khám để điều trị kịp thời.
Lời khuyên của thầy thuốc
Dành thời gian để khởi động kỹ khớp cổ chân và căng cơ chân trước khi lao động hay chơi thể thao. Sau đó thư giãn, thả lỏng chân, gác chân cao, mát xa gan chân.
Nếu cần tập chạy hay đi bộ, tốt nhất là thực hiện cuộc chạy hay đi bộ nhiều lần trong một tuần với quãng đường ngắn hơn là chạy một lần với quãng đường dài, gắng sức. Cần lượng sức mình, đừng đánh giá quá cao khả năng của bản thân để rồi thực hiện các vận động hay lao động quá sức. Nếu cần, hãy tìm kiếm lời khuyên của các bác sĩ chuyên khoa về kế hoạch luyện tập thích hợp với bản thân nhằm giúp cơ thể có thời gian dần thích ứng. Đối với những người béo phì, cần giảm béo bằng chế độ ăn cũng như vận động thích hợp. Phát hiện sớm, sửa chữa kịp thời các dị tật bàn chân.