Nguy cơ ung thư nếu dùng thuốc PPI dài ngày
PPI có hiệu quả cao trong việc làm giảm các triệu chứng gây ra do tăng tiết acid dịch vị và nhìn chung được dung nạp khá tốt. Sử dụng thuốc ức chế bơm proton (PPI) nhìn chung không liên quan đến sự gia tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng (UTĐTT) khi so sánh với các thuốc nhóm đối kháng thụ thể histamin-2 (H2RA). Tuy nhiên, nguy cơ này có thể gia tăng khi sử dụng thuốc dài ngày.
Trong khoảng thời gian theo dõi trung bình 4,9 năm sau khi bắt đầu điều trị, nhìn chung, không có sự khác biệt đáng kể về nguy cơ UTĐTT khi sử dụng PPI so với H2RA (tỷ số nguy cơ HR=1,02). Tuy nhiên, nguy cơ UTĐTT liên quan đến sử dụng PPI có biểu hiện gia tăng theo thời gian. Tỷ số nguy cơ tăng từ 0,93 khi sử dụng PPI dưới 2 năm lên 1,45 khi sử dụng từ 2 đến 4 năm và tăng đến 1,60 khi sử dụng thuốc hơn 4 năm.
Không nên lạm dụng thuốc
Theo tác giả chính của nghiên cứu Devin Abrahami, đại học McGill, Montreal, Canada, PPI sẽ có hiệu quả tốt nếu được sử dụng đúng chỉ định. Tuy nhiên, hầu hết các chỉ định đều không ủng hộ việc sử dụng kéo dài PPI - yếu tố có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Sau 5 năm sử dụng, các nhà khoa học ước tính rằng sẽ có 1 ca UTĐTT trên mỗi 5.343 bệnh nhân sử dụng PPIs, còn sau 10 năm, tỷ lệ này tăng lên: 1 ca trên 792 bệnh nhân.
Hạn chế của nghiên cứu là chỉ bao gồm các dữ liệu kê đơn của các bác sỹ đa khoa, mà không có đơn thuốc từ các bác sĩ chuyên khoa hay sử dụng PPI không đơn. Và phần lớn bệnh nhân trong nhóm phơi nhiễm dưới 2 năm có thể chỉ sử dụng PPI trong khoảng thời gian rất ngắn, vài ngày hoặc vài tuần. Điều này có thể làm giảm mối liên quan với ung thư trong nhóm này.
Theo các nhà nghiên cứu, mối liên hệ giữa việc sử dụng PPI dài ngày và nguy cơ ung thư đại trực tràng có thể được giải thích một phần do tình trạng bệnh lý nền của bệnh nhân và xu hướng kê đơn. PPI sử dụng dài ngày có thể được kê đơn với các biểu hiện trên tiêu hóa nghiêm trọng hơn so với H2RA, từ đó có thể dễ dẫn đến ung thư hơn.
Mặc dù còn nhiều ý kiến khác nhau, tuy nhiên cần đảm bảo việc kê đơn và thời gian sử dụng PPI phù hợp với khuyến cáo.