Thuốc trị ung thư có thể ngăn ngừa bệnh đái tháo đường type 1

21-07-2021 12:17 | Thông tin dược học
google news

SKĐS - Thuốc ức chế tyrosine-kinase mang tên imatinib thường được dùng trong điều trị ung thư máu dòng tủy mạn tính và các bệnh ung thư khác, có thể giúp bảo tồn chức năng của tế bào beta đảo tụy ở những người bệnh nhân mới mắc đái tháo đường type 1.

Giúp cải thiện chức năng tế bào beta tuyến tụy và độ nhạy insulin

Đái tháo đường type 1 bắt nguồn từ sự phá hủy qua trung gian tự miễn dịch của các tế bào beta tuyến tụy chịu trách nhiệm sản xuất insulin. Nghiên cứu tiền lâm sàng tại Đại học California, San Francisco cho thấy, imatinib ảnh hưởng đến các con đường chuyển hóa và miễn dịch có liên quan. Đồng thời thuốc được chứng minh là có thể ngăn ngừa bệnh đái tháo đường và làm thuyên giảm tình trạng ở những bệnh nhân đái tháo đường khởi phát.

TS. Stephen Gitelman tại Đại học California, San Francisco đã đánh giá tính an toàn và hiệu quả của imatinib trong việc duy trì chức năng tế bào beta ở 67 người trưởng thành mới mắc đái tháo đường type 1. Những người tham gia tình nguyện được phân thành 2 nhóm ngẫu nhiên sử dụng 400 mg imatinib/ngày hoặc giả dược trong vòng 26 tuần.

Thuốc trị ung thư ngăn ngừa bệnh đái tháo đường type 1.

Kết quả cho thấy sự khác biệt giữa 2 nhóm trong nồng độ C-peptide dưới đường cong (AUC) trong 2 giờ đầu tiên của thử nghiệm dung nạp glucose bữa ăn hỗn hợp (MMGT) - một phép đo đánh giá khả năng sản xuất insulin nội sinh.

Đây là nghiên cứu đầu tiên sử dụng chất ức chế tyrosine kinase trong bệnh đái tháo đường type 1. Dựa trên các dữ liệu về cơ chế tác động của imatinib đối với chức năng trao đổi chất, không nên dự đoán rằng tác động của thuốc lên chức năng của tế bào beta sẽ tiếp tục tồn tại sau khi ngưng can thiệp.

Sau đó, 43 người tham gia trong nhóm imatinib và 21 người trong nhóm giả dược được đưa vào phân tích theo phân bổ ngẫu nhiên ban đầu sau 12 tháng. Nghiên cứu chỉ ra rằng nhóm sử dụng imatinib có sự gia tăng AUC đáp ứng với MMGT sau 12 tháng. Tuy nhiên, tác dụng này của imatimib lại không được duy trì ở năm thứ 2 theo dõi sử dụng thuốc.

Mặc dù, các phân tích thứ cấp và thăm dò không cho thấy tác dụng rõ ràng của imatinib đối với các phản ứng miễn dịch, nhưng lại chỉ ra một loạt các tác dụng đối với sự trao đổi chất, khả năng cải thiện chức năng tế bào beta tuyến tụy và độ nhạy insulin.

Tác dụng phụ có thể gặp

Các tác dụng phụ phổ biến nhất với imatinib bao gồm những vấn đề về đường tiêu hóa (chủ yếu là các triệu chứng tự khỏi, buồn nôn thoáng qua) và những thay đổi trong xét nghiệm chức năng gan, số lượng tế bào máu bất thường.

Nhìn chung, imatinib có khả năng dung nạp tốt, các tác dụng phụ có xu hướng xảy ra sớm, nhẹ và có thể giải quyết được ở những người tình nguyện.

Cần nghiên cứu sâu hơn về hiệu quả của imatinib ở bệnh nhân đái tháo đường type 1.

Trong các bệnh qua trung gian miễn dịch khác (như viêm khớp dạng thấp hoặc bệnh vẩy nến), các liệu pháp điều trị giảm nhẹ được sử dụng vô thời hạn. Do sự suy giảm chức năng tế bào beta sau khi ngừng can thiệp trong các nghiên cứu gần đây về bệnh đái tháo đường type 1, cần thận trọng hơn trong việc đánh giá hiệu quả của phương pháp tiếp tục can thiệp bằng thuốc điều trị giảm nhẹ ở bệnh nhân đái tháo đường type 1. Các nhà khoa học cho rằng cần nghiên cứu sâu hơn về hiệu quả của imatinib ở bệnh nhân đái tháo đường type 1. Tuy nhiên, những người tình nguyện phải được theo dõi chặt chẽ về các độc tính mà thuốc có thể gây ra.

Xem thêm: Thuốc giúp giảm cân ở người đái tháo đường

Sotagliflozin có thể giảm nguy cơ tim mạch ở người bệnh đái tháo đường


DS. Phạm Quỳnh Như
Ý kiến của bạn