Tôi bị bệnh hen phế quản, thường phải sử dụng các thuốc dạng hít như: Fluticasone, budesonide, beclomethasone để kiểm soát cơn hen. Hiện tôi mang thai ở tháng thứ 4 thì có thể tiếp tục dùng các loại thuốc trên không? Dùng hàng ngày như vậy ảnh hưởng gì cho tôi và thai nhi không, thưa bác sĩ?
Lê Thị Lan (Hà Nội)
Khi phụ nữ mắc bệnh hen phế quản mang thai thì quá trình thai nghén có thể làm cho bệnh hen của thai phụ nặng hơn. Đây là vấn đề y khoa rất đáng ngại. Thai phụ bị hen thì những dấu hiệu như: Thở khò khè, khó thở, co kéo ngực, ho và nói khó... có thể xảy ra cả ngày đêm, dễ nặng lên so với khi chưa mang thai. Hen phế quản làm cho thai kỳ rắc rối hơn, thai phụ sẽ không cung cấp đủ ôxy cho thai nhi, gia tăng nguy cơ gây một số biến chứng trong thai kỳ, có nguy cơ đẻ non, thai nhẹ cân hoặc mắc một số bệnh lý (nhịp tim nhanh, co giật, hạ đường huyết...) cao hơn so với những bà mẹ không mắc bệnh.
Việc sử dụng thuốc điều trị hen phế quản cho bà bầu phải tuân thủ chỉ định của bác sĩ.
Bình thường, bệnh nhân hen phải dùng thuốc kiểm soát cơn hen thường xuyên. Khi mang thai cũng vậy, việc dùng thuốc hen là bắt buộc và cần thiết. Nếu hen phế quản được điều trị ổn định và duy trì sự kiểm soát bệnh tối ưu trong suốt thai kỳ, sẽ tốt cho người mẹ và an toàn cho thai. Ngược lại, nếu thai phụ cố chịu đựng triệu chứng và ngại dùng thuốc vì sợ ảnh hưởng thai nhi, sẽ rất nguy hiểm do triệu chứng có thể sẽ ngày càng trầm trọng hơn.
Các thuốc mà bạn đang dùng thuộc dạng thuốc corticoid dạng xông hít (beclomethasone, budesonide, fluticasone...). Việc dùng các thuốc này là liệu pháp điều trị có kiểm soát đầu tiên cho những trường hợp hen phế quản dai dẳng trong thời kỳ mang thai. Các khảo sát cho thấy các thuốc hít corticoid an toàn cho bà bầu, không phát hiện thấy nguy cơ gây dị dạng ở bào thai trong 3 tháng đầu của thai kỳ, tuy hoạt chất qua được nhau thai. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tối ưu cho sự phát triển của thai nhi, bác sĩ thường khuyên nên hạn chế dùng cho phụ nữ có thai trong 3 tháng đầu. Với thai phụ, budesonide là thuốc được ưa chuộng, liệu pháp điều trị cấp cứu được đề nghị là albuterol dạng xông hít.
Bạn nên tuân thủ chỉ định của thầy thuốc, dùng thuốc đủ liều và không nên lo lắng. Tuyệt đối không được dùng thuốc sai chỉ định. Bệnh nhân hen phế quản đang mang thai thường lo lắng mà điều trị không đủ hoặc không tuân thủ liều điều trị của bác sĩ. Việc điều trị không đầy đủ là một mối nguy cơ lớn hơn cho thai nhi so với việc dùng corticoid hít. Bạn cũng cần lưu ý, cùng là dùng corticoid, nhưng thuốc corticoid uống thì lại khác. Bà bầu càng tránh dùng corticoid uống càng tốt. Việc uống corticoid dài ngày có thể gây dị tật chẻ vòm hầu, sứt môi (nếu dùng trong quý đầu của thai kỳ), gia tăng nguy cơ tiền sản giật, sinh non và nhẹ cân sơ sinh.
