Có rất nhiều nguyên nhân gây nên nhức nửa đầu như: stress, thiếu ngủ hoặc ngủ quá nhiều, hành kinh, uống rượu, dùng thuốc... Điều trị nhức nửa đầu bao gồm điều trị cơn đau cấp và điều trị dự phòng.
Thuốc điều trị cơn đau cấp bao gồm:
- Thuốc giảm đau thông thường nên dùng paracetamol. Cần uống ngay khi có dấu hiệu đầu tiên của cơn đau. Tuy nhiên không tự ý dùng paracetamol giảm đau quá 10 ngày (ở người lớn), 5 ngày (ở trẻ em).
Phần lớn nhức nửa đầu đáp ứng với paracetamol. Trong cơn nhức nửa đầu, nhu động ruột thường giảm, do đó nên dùng thuốc ở dạng sủi để làm tăng hấp thu. Nhưng nếu khi dùng kéo dài thuốc giảm đau cũng có thể dẫn đến nhức đầu do thuốc.
- Ergotamine tertrat: Chỉ dùng ergotamin khi cơn đau không đáp ứng với các thuốc giảm đau thông thường trên và dùng ngay khi có dấu hiệu đầu tiên của cơn. Khi người bệnh không dùng thuốc được theo đường uống hoặc đường uống kém tác dụng có thể dùng thuốc đặt trực tràng.
Khi dùng thuốc, người bệnh có thể gặp các triệu chứng không mong muốn (ADR) do thuốc gây ra như buồn nôn, nôn, chóng mặt, đau bụng, tiêu chảy, chuột rút, đau vùng trước tim, thiếu máu cục bộ cơ tim hay hoại tử ở các đầu chi (do ergotamine gây co mạch ngoại vi mạnh). Do có nhiều tác dụng phụ nên không được dùng thuốc vượt quá liều khuyến nghị để điều trị một cơn đau và khoảng cách giữa các lần điều trị kế tiếp bằng ergotamine phải cách nhau ít nhất là 4 ngày. Không được dùng thuốc này để dự phòng nhức nửa đầu.
Đối với người mang thai, cho con bú, trẻ em, người mắc các bệnh mạch ngoại vi, tắc mạch máu và hội chứng Raynaud, tăng huyết áp nặng không được dùng thuốc... Thận trọng với người cao tuổi, nhức đầu tái diễn hàng ngày có biểu hiện phụ thuộc ergotamine; phải ngừng thuốc ngay khi thấy các đầu chi có cảm giác bị kim châm hoặc tê mất cảm giác hoặc đau thắt ngực và phải đi khám.
Thuốc dự phòng: Đối với các trường hợp bệnh nhân đã dùng các thuốc giảm đau hoặc bằng ergotamin mà không hiệu quả hoặc bệnh nhân bị đau trên 1 cơn mỗi tháng hoặc cơn đau thưa hơn nhưng nặng hoặc kéo dài hơn cần điều trị dự phòng nhức nửa đầu. Các thuốc điều trị dự phòng có thể dùng là các thuốc chẹn beta giao cảm (propranolon, atenolon... ), các thuốc chống trầm cảm 3 vòng như amitriptylin hoặc thuốc chẹn calci như verapamin...
Việc điều trị dự phòng không thể chữa dứt điểm được hoàn toàn các cơn nhức nửa đầu mà chỉ có thể làm giảm mức độ nặng và mật độ các cơn đau, do đó vẫn cần bổ sung bằng điều trị triệu chứng khi có cơn đau. Tuy nhiên, không nên điều trị dự phòng kéo dài và cần xem xét lại 6 tháng/lần.
BS. Nguyễn Bích Ngọc