Con gái tôi năm nay 20 tuổi, cháu bắt đầu có kinh nguyệt từ năm 14 tuổi, mỗi lần đến tháng cháu thường ra nhiều và có lúc rong kinh hàng tuần. Nhưng gần 3 tháng nay không thấy kinh. Tôi đang cho cháu uống viên ích mẫu được 1 tuần nay. Kính mong quý báo tư vấn giúp tôi nên đưa cháu đi khám ở đâu và nên uống thuốc gì?
Nguyễn Minh Hương (Giảng Võ – Hà Nội)
Nguyên nhân gây vô kinh thứ phát có thể là:
- Tử cung bị dính do lớp niêm mạc tử cung bị tổn thương bệnh lý (như bị lao ở niêm mạc tử cung) hoặc do nạo (để phá thai hoặc để điều trị một căn bệnh nào trước đó).
- Do rối loạn hệ thống nội tiết sinh dục (không phải chỉ ở buồng trứng mà có thể còn ở cả tuyến yên và vùng dưới đồi trên não). Cũng có thể do rối loạn nội tiết của tuyến giáp trạng, tuyến vỏ thượng thận.
Trước một trường hợp vô kinh thứ phát, thầy thuốc thường cho điều trị bằng các thuốc nội tiết để tạo nên vòng kinh nhân tạo. Nếu dùng vòng kinh nhân tạo mà người bệnh có kinh được thì nguyên nhân có thể kết luận là do thiếu nội tiết. Nếu vẫn không có kinh thì phải tìm các nguyên nhân khác.
Muốn gây một vòng kinh nhân tạo, thầy thuốc phải sử dụng các loại thuốc nội tiết tương tự như các chất nội tiết của buồng trứng chế tiết ra trong chu kỳ kinh. Đó là các chất estrogen (trong nửa đầu chu kỳ) và progestin (trong nửa cuối chu kỳ). Để dễ sử dụng và thuận tiện cho người phụ nữ về dùng thuốc trong giai đoạn này, có thể dùng các loại viên thuốc tránh thai kết hợp có chứa cả 2 loại nội tiết buồng trứng là estrogen và progesterone như các viên choice, rigevidon, marvelon. Ngừng uống thuốc 2-3 ngày, người phụ nữ sẽ thấy kinh và như vậy là đã tạo được một vòng kinh 28-29 ngày. Nếu cần thiết có thể cho điều trị vòng kinh nhân tạo trong các chu kỳ kinh tiếp theo, sau khi người phụ nữ đã sạch kinh.
Trên đây là một trong những biện pháp thầy thuốc phụ khoa có thể dùng để theo dõi, điều trị các trường hợp vô kinh thứ phát. Tuy thế nên nhớ rằng việc dùng thuốc nếu chưa có kiến thức và kinh nghiệm đầy đủ thì nhiều khi rất có hại, nhất lại là các thuốc nội tiết. Vì thế, tốt nhất là chị nên đưa cháu đến khám tại các bệnh viện có chuyên khoa sản để được khám, tư vấn và làm các xét nghiệm cần thiết tìm rõ nguyên nhân và điều trị đúng thuốc men cần thiết.
BS. PHÓ ĐỨC NHUẬN