1. Mang thai mắc viêm mũi dị ứng có nguy hiểm?
Viêm mũi dị ứng là tình trạng viêm niêm mạc mũi do tiếp xúc với các yếu tố dị nguyên đường hô hấp. Viêm mũi khi mang thai với các triệu chứng khó chịu xảy ra ở mũi trong thời kỳ mang thai, kéo dài nhiều tuần mà không có các dấu hiệu khác của nhiễm trùng đường hô hấp. Tình trạng này có thể biến mất hoàn toàn trong vòng 2 tuần sau sinh.
Viêm mũi dị ứng ảnh hưởng đến khoảng 1/3 phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, với các triệu chứng như hắt hơi, ngứa mũi, chảy nước mũi, nghẹt mũi… gây phiền toái cho người bệnh.
Viêm mũi dị ứng thai kỳ thường không ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát, bệnh có thể gián tiếp ảnh hưởng đến dinh dưỡng bào thai, giảm chất lượng giấc ngủ hoặc gây căng thẳng.
Ngoài ra, các triệu chứng của viêm mũi dị ứng như hắt hơi liên tục, ngạt mũi… dẫn đến thở bằng miệng vào ban đêm, làm giảm cung cấp oxy trong lúc ngủ, từ đó lượng oxy cung cấp cho thai nhi cũng bị giảm theo, khiến thai chậm phát triển trong tử cung; sản phụ cũng tăng nguy cơ mắc tiền sản giật, tăng huyết áp thai kỳ, làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn đi kèm hoặc dẫn đến viêm xoang trong quá trình mang thai.
Hiện tượng hắt hơi liên tục ở thai phụ cũng kích thích các cơn gò tử cung, nếu bị kích thích quá nhiều sẽ dễ dẫn đến tình trạng dọa sảy thai hoặc sinh non.
Nếu không được kiểm soát, viêm mũi dị ứng có thể gián tiếp ảnh hưởng đến dinh dưỡng bào thai, giảm chất lượng giấc ngủ hoặc gây căng thẳng.
2. Các phương pháp điều trị viêm mũi dị ứng ở phụ nữ có thai
2.1.Liệu pháp điều trị viêm mũi dị ứng không dùng thuốc
Những biện pháp can thiệp không dùng thuốc luôn được cân nhắc trước tiên đối với phụ nữ mang thai có các triệu chứng của dị ứng.
- Vệ sinh mũi hàng ngày là điều quan trọng trong kiểm soát viêm mũi dị ứng. Xịt, rửa mũi thường xuyên bằng nước muối sinh lý có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng sổ mũi, nghẹt mũi.
- Nâng cao đầu góc 30-40 độ khi ngủ. Tư thế nằm ngửa có thể làm tăng sức cản của mũi đối với sự lưu thông không khí. Vì vậy, phụ nữ có thai được khuyên nên nâng cao đầu giường để mũi được thông thoáng hơn.
- Tập luyện thể dục đều đặn cũng có tác dụng gây co mạch sinh lý ở mũi, từ đó làm giảm triệu chứng nghẹt mũi.
- Xông hơi, đặt máy phun sương tạo độ ẩm trong phòng giúp giảm khô niêm mạc mũi. Bên cạnh đó, sản phụ cần thay bộ lọc thường xuyên để tránh lưu lại vi khuẩn, bụi bẩn trong nhà.
3.2. Liệu pháp dùng thuốc
-Natri cromolyn (thuốc ổn định tế bào mast) dạng xịt mũi: Đây là thuốc được khuyến cáo đầu tay nhằm giảm tình trạng hắt hơi, ngứa mũi trong viêm mũi dị ứng ở phụ nữ có thai. Thuốc có độ an toàn cao, ít hấp thu vào hệ tuần hoàn và được Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phân loại ở mức B (không có bằng chứng về nguy cơ trên phụ nữ mang thai). Dữ liệu về độ an toàn của thuốc trên thai phụ, kể cả mang thai 3 tháng cuối cũng không phát hiện bất kỳ sự gia tăng nguy cơ khuyết tật bẩm sinh nào với natri cromolyn dạng hít.
Thuốc được dùng ở dạng xịt với liều 1 nhát/mũi, nhiều lần trên ngày. Đối với những trường hợp triệu chứng còn kéo dài 2-4 tuần, cân nhắc phối hợp thêm thuốc khác để nhanh khỏi bệnh, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ lẫn thai nhi.
-Glucocorticoid dạng xịt mũi: Có hiệu quả cao đối với viêm mũi dị ứng và được ưu tiên sử dụng trong thai kỳ. Phụ nữ mang thai nên sử dụng liều thấp nhất có hiệu quả tránh các tác dụng không mong muốn xảy ra.
Một số nhà lâm sàng lựa chọn budesonide khi bắt đầu dùng glucocorticoid đường mũi trong thời kỳ mang thai, vì thuốc này được phân loại mức độ an toàn loại B, trong khi hầu hết các glucocorticoid khác được phân loại C.
-Thuốc kháng histamin H1: Thuốc có tác dụng ức chế cạnh tranh với histamin, giúp giảm triệu chứng khó chịu của bệnh viêm mũi dị ứng khi mang thai.
Tuy nhiên, thuốc ít có hiệu quả hơn so với glucocorticoid dạng xịt mũi, đặc biệt trong việc giảm nghẹt mũi và chảy nước mũi trong.
Chlorpheniramine là thuốc kháng histamine thế hệ 1 thường được khuyến cáo sử dụng cho phụ nữ có thai do có nhiều nghiên cứu chứng minh lợi ích vượt trội nguy cơ.
Một số thuốc kháng histamin thế hệ 2 như cetirizine, levocetirizine, loratadine cũng có thể được ưu tiên sử dụng do ít có tác dụng an thần và tác dụng phụ kháng cholinergic cũng thấp hơn so với thế hệ 1.
Cả 3 thuốc này đều được FDA phân loại nhóm B, thường được cho là an toàn với liều khuyến cáo. Tuy vậy, không nên sử dụng liều tối đa và phối hợp kháng histamin trên phụ nữ có thai vì có khả năng làm tăng nguy cơ dị tật ở thai nhi.
Cần thận trọng khi sử dụng thuốc trị viêm mũi dị ứng cho phụ nữ có thai.
Thuốc thông mũi:
- Dạng uống (pseudoephedrine, phenylephrine): Nên tránh sử dụng thuốc thông mũi đường uống, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ, do cả 2 thuốc đều nằm trong phân nhóm C theo FDA, có thể gây nguy cơ dị tật bẩm sinh hiếm gặp ở trẻ như hở thành bụng bẩm sinh. Trong khi hiệu quả của thuốc trong điều trị viêm mũi thai kỳ vẫn còn chưa chắc chắn.
- Dạng xịt: Có thể được sử dụng trong thời gian ngắn (ba ngày hoặc ít hơn) để làm giảm tạm thời tình trạng nghẹt mũi nặng. Tuy nhiên bệnh nhân nên được cảnh báo về tình trạng phụ thuộc thuốc nếu sử dụng kéo dài.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Bệnh đậu mùa khỉ lan rộng, nhiều quốc gia ghi nhận ca mắc, cảnh báo ca tử vong leo thang.