Rối loạn cương dương (RLCD) là một bệnh do nhiều nguyên nhân khác nhau. Muốn điều trị có kết quả phải tìm được chính xác nguyên nhân gây bệnh, vì thế không có một đơn thuốc nào điều trị tất cả các rối loạn cương dương gặp phải.
Rối loạn cương dương gây những tác hại gì?
Hiếm muộn ở nam giới được biết đến là do các nguyên nhân từ việc sản xuất tinh trùng có vấn đề. Nó có thể do các rối loạn chức năng trục dưới đồi tuyến yên làm giảm lượng FSH, LH là các hormon tác động đến quá trình sinh tinh của tinh trùng. Hay do các nguyên nhân tại tinh hoàn như viêm, chấn thương, tinh hoàn ẩn, giãn tĩnh mạch tinh... Trong khi các nhà khoa học đang dày công nghiên cứu các phác đồ điều trị cho những nguyên nhân trên thì ít ai biết rằng chất lượng cuộc quan hệ tình dục cũng là một trong các nguyên nhân có ảnh hưởng tới quá trình thụ thai.
Rối loạn cương dương là một trong các lý do khiến chuyện ân ái của hai vợ chồng không được hoàn hảo. Theo các nghiên cứu cho thấy, sự không thỏa mãn đời sống tình dục kéo dài sẽ gây ức chế đối với cả hai vợ chồng. Ở nữ giới không đạt được khoái cảm có thể ảnh hưởng tới khả năng tiết dịch nhầy cổ tử cung và thời gian trứng rụng. Mặc cảm, thiếu tự tin sau những lần không hoàn thành nhiệm vụ ở nam giới sẽ ức chế quá trình xuất tinh, tinh dịch xuất ít, chất lượng tinh trùng khi đó cũng không được đảm bảo.
Các biểu hiện bệnh lý của rối loạn cương dương bao gồm: Không có ham muốn tình dục nên dương vật không cương cứng để giao hợp; Có ham muốn tình dục nhưng dương vật không đủ độ cương cứng để đưa được vào âm đạo tiến hành giao hợp; Dương vật cương cứng trong thời gian rất ngắn, có thể đưa vào âm đạo nhưng sau đó mềm dần và xỉu hẳn trong âm đạo. Cuộc giao hợp hoàn toàn không thực hiện được trọn vẹn...
Dùng thuốc thế nào?
Rối loạn cương dương là một bệnh do nhiều nguyên nhân khác nhau. Muốn điều trị có kết quả phải tìm được chính xác nguyên nhân gây bệnh, vì thế không có một đơn thuốc nào điều trị tất cả các RLCD gặp phải.
Với những bệnh nhân có suy giảm testosteron đơn thuần thì có thể dùng liệu pháp bổ sung testosteron. Tuy nhiên cần chú ý khi dùng nhiều testosteron sẽ gây ra các bệnh u phì đại tuyến tiền liệt, ung thư tuyến tiền liệt. Hơn nữa, khi dùng một lượng testosteron ngoại sinh kéo dài sẽ gây ức chế cơ thể sản xuất testosteron nội sinh. Liệu pháp testosteron ở những bệnh nhân đang trong độ tuổi sinh đẻ cần được cân nhắc và điều trị ở những người có kinh nghiệm. Do vậy, bệnh nhân không được tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Với nhóm nguyên nhân do suy tuyến yên làm giảm lượng FSH, LH là các hormon có tác động đến quá trình sinh tinh cũng như sản xuất testosteron của cơ thể thì dùng nhóm thuốc gonadotropin để làm tăng FSH, LH từ đó kích thích cơ thể tăng sản xuất testosteron cũng như kích thích quá trình sinh tinh của tinh hoàn. Chú ý dùng nhóm thuốc này với bệnh nhân còn ít tuổi (trong điều trị suy sinh dục) khiến dậy thì sớm và cốt hóa xương sớm. Những bệnh nhân có tăng prolactin máu do u tuyến yên cần phẫu thuật cắt u tuyến yên để điều trị nguyên nhân.
Bên cạnh việc điều trị các nguyên nhân, hiện nay người ta thường kết hợp cùng với các thuốc có tác động đến cơ chế sinh hóa của quá trình cương dương vật, đó là các thuốc thuộc nhóm ức chế PDE5 (enzym phosphodiesterase typ 5). Cơ chế của nhóm thuốc này có liên quan đến chất nitric oxid (NO) được sinh ra từ các tế bào nội mạc mạch máu gây giãn các tế bào cơ trơn. Trong quá trình kích thích tình dục, NO được giải phóng nhiều từ nội mạc mạch máu vào tế bào cơ trơn vật hang, từ đó NO kích hoạt GMP vòng - một chất gây giãn cơ trơn vật hang, có tác dụng cương cứng dương vật. Các thuốc ức chế PDE5 làm kéo dài thời gian tồn tại của GMP vòng, do đó kéo dài thời gian cương của dương vật. Các thuốc điều trị hiện nay vẫn đang dùng như sildenafil, tadalafil, vardenafil. Một số người cho rằng đây là thuốc kích dục vì khi dùng chúng dương vật của họ cương tốt, khi không dùng thì kết quả không được như ý. Cần nhớ rằng, các thuốc thuộc nhóm này chỉ có tác dụng làm cương cứng dương vật trên cơ sở có nhu cầu quan hệ tình dục. Nếu dùng thuốc mà không có quan hệ tình dục thì nó cũng không làm cho dương vật tự cương được, do vậy chúng không được xếp vào nhóm thuốc kích dục.
Như vậy, muốn điều trị rối loạn cương dương hiệu quả cần chữa đúng vào nguyên nhân gây bệnh. Ngay cả khi bệnh nhân không có nguyên nhân rõ ràng và được bác sĩ cho dùng đơn thuần nhóm thuốc ức chế PDE5 thì cũng cần tuân thủ phác đồ điều trị, không tự ý tăng hay giảm liều. Đồng thời cần thực hiện các biện pháp tâm lý để đạt được hiệu quả cao nhất. Thuốc được chỉ định dùng một viên trước khi có quan hệ tình dục từ 30 - 60 phút. Với bệnh nhân đang sử dụng nitroglyceril hoặc nitrat để điều trị co thắt mạch vành thì khi phối hợp với nhóm thuốc ức chế PDE5 này có thể gây hạ huyết áp do cơ chế giãn mạch của NO. Một số tác dụng phụ gặp phải như đau đầu, đỏ mặt, tăng nhạy cảm với ánh sáng cũng do tác dụng gây giãn mạch của thuốc. Các tác dụng phụ này có thể thoáng qua và hết sau ngừng thuốc. Cần hỏi ý kiến bác sĩ hoặc đi khám khi dùng thuốc mà có các triệu chứng như phát ban, cương dương vật kéo dài (trên 4 giờ), đau ngực, choáng, tiểu buốt dắt...
BS. Nguyễn Thị Hương
