Virus cúm dễ bị tiêu diệt ở nhiệt độ thường nhưng có sức sống khá dai dẳng ở nhiệt độ thấp. Cũng vì thế nên bệnh phát triển mạnh khi thời tiết lạnh. Vậy phòng ngừa cúm bằng cách nào?
Những “vũ khí” giúp phòng ngừa cảm cúm
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Đối với cúm, điều chúng ta cần làm nhất và quan trọng nhất là phòng ngừa tốt trong cộng đồng, bằng cách:
Dùng nước sát trùng vệ sinh cá nhân, nhà cửa, môi trường sống: Phải giữ vệ sinh sạch sẽ đồ vật thường xuyên sử dụng như tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, tivi, micro hát karaoke, rửa tay thường xuyên... do cảm cúm lây qua bàn thay thông qua việc sờ vào các bề mặt nhiễm virus. Vì thế, việc vệ sinh bề mặt đồ vật bằng các loại nước sát trùng sẽ hạn chế được sự lây nhiễm bệnh.
Dùng thuốc trị triệu chứng trong cảm cúm.
Giấy sát trùng: Ho, hắt hơi vào khăn giấy và bỏ nó vào thùng rác sẽ giúp hạn chế nguồn lây bệnh. Trong các loại giấy dùng 1 lần thường có chứa axit citric và sodium lauryl sulphate (chất có trong xà phòng) có tác dụng diệt trùng.
Tiêm phòng: Tiêm vắc-xin phòng virus cúm theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới sẽ giúp ngăn ngừa cúm mùa, kéo dài trong 1 năm. Đây là biện pháp chủ yếu đề phòng bệnh cúm và giảm ảnh hưởng của dịch cúm. Các vắc-xin cúm là an toàn và có hiệu quả phòng các thể nhẹ và nặng của cúm, tỷ lệ bảo vệ tương đối cao từ 70 - 90%.
Nâng cao sức đề kháng của cơ thể: Sức đề kháng chính là pháo đài quan trọng để cứu lấy cơ thể qua mùa cúm và nhiều bệnh lý khác. Có nhiều cách như tập thể dục, ăn uống khoa học và bổ sung dưỡng chất thông qua các sản phẩm được khoa học chứng minh về chức năng nâng cao thể trạng.
Vệ sinh mũi bằng nước rửa mũi: Các loại nước rửa mũi (nước muối sinh lý, nước muối biển...) sẽ làm sạch hốc mũi, đẩy các vi khuẩn và bụi bẩn ra khỏi nơi trú ẩn. Nếu các chất dịch trong mũi trở nên khô, mũi bị nghẹt thì nguy cơ nhiễm cảm lạnh sẽ tăng lên, nhỏ nước muối sẽ giúp mũi ẩm và ngăn ngừa vi khuẩn, virus xâm nhập. Có thể mua các loại nước muối pha sẵn hoặc tự pha tại nhà nhưng lưu ý là không được pha quá mặn mà có thể nếm nước muối pha loãng, nhạt hơn hoặc bằng với nước canh vẫn thường ăn. Lưu ý là nước muối không có tác dụng chống cảm cúm, cảm lạnh mà chỉ là biện pháp hỗ trợ phòng bệnh.
Bổ sung vitamin và khoáng chất: Mặc dù chưa có bằng chứng nào cho thấy uống vitamin có thể giúp “đánh bại” cảm cúm nhưng việc thiếu vitamin và chất khoáng có thể làm ảnh hưởng tới hệ miễn dịch và làm giảm khả năng chống chọi với bệnh tật. Các vi chất như vitamin A và C rất cần thiết cho hệ miễn dịch, nhưng cũng chỉ nên uống vitamin khi cơ thể thiếu hoặc kém hấp thu, còn lại chúng ta có thể bổ sung vitamin này qua đường thực phẩm.
Cần bổ sung các chất như selen, thymomodulin, lysin, cholin và các acid amin, nucleotides... vì vi chất này thường thiếu trong các chế độ dinh dưỡng khác nhau.
Bổ sung prebiotic: Đây là vi khuẩn tốt có trong đường ruột. Một số nghiên cứu cho thấy có sự liên quan giữa sức khỏe đường ruột với hệ miễn dịch và việc bổ sung prebiotic có thể hỗ trợ ngăn ngừa cảm cúm.
Lời khuyên của thầy thuốc
Các triệu chứng của cúm rất giống với một số bệnh đường hô hấp khác, vì vậy, để biết chính xác mình có bị cúm hay không và mắc chủng cúm nào, người bệnh cần đi khám và làm xét nghiệm cúm.
Khi bị cúm, hầu hết bệnh nhân cúm chỉ cần điều trị triệu chứng, nghĩa là ho thì dùng thuốc trị ho, có sốt thì uống hạ sốt... Cảm cúm là do virus, vì vậy không tự ý mua dùng kháng sinh về trị bệnh. Cơ thể sẽ tự loại trừ virus cúm, do đó cần ăn uống đầy đủ và bổ sung dinh dưỡng, tăng cường hệ miễn dịch để cơ thể luôn khỏe mạnh.
Ở những đối tượng đặc biệt như trẻ em, người già, người có bệnh mạn tính về tim, phổi, thận..., cúm có thể gây biến chứng, thậm chí tử vong. Vì vậy, những đối tượng này có thể cần phải nhập viện và được chăm sóc tích cực.