Tôi 66 tuổi, tự nhiên thấy người bỏng rát, ngứa và đau ở phía sườn, sau đó nổi lên mặt dải ban đỏ với các mụn nhỏ rồi phồng lên ở chỗ đau. Con tôi có mua vài loại thuốc về cho tôi bôi nhưng không khỏi. Không biết là tôi bị bệnh gì, có nguy hiểm không và dùng thuốc như thế nào?
Ngô Bá Thành (Thái Bình)
Với các triệu chứng trên rất có thể là bác đã bị bệnh zona thần kinh.Tuy nhiên bác cần đi khám để được chẩn đoán đúng bệnh và điều trị kịp thời. Zona là một bệnh do Vacirella zosterirus gây nên, tấn công chủ yếu lên da và thần kinh ở vùng da đó. Bệnh biểu hiện bằng các triệu chứng: sốt, đau rát da như phải bỏng tại chỗ bị virut xâm nhập và mụn nước. Bệnh zona nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể bị biến chứng, thường gặp nhất là đau dây thần kinh sau bệnh zona (đau dai dẳng cả năm), nhất là ở người cao tuổi. Nhiều trường hợp bị biến chứng bội nhiễm da, tạo thành mụn mủ loét sâu, sưng bóng lên và rất đau; có trường hợp bị biến chứng viêm màng não, viêm tụy cắt ngang, xuất huyết giảm tiểu cầu... do điều trị sai bệnh zona. Nếu tổn thương vào dây thần kinh thị giác sẽ gây mù mắt. Zona tấn công vào tai, có thể giảm thính lực.
Điều trị zona tốt nhất là trong vòng 48 giờ tính từ khi có tổn thương da. Điều trị càng muộn, nguy cơ biến chứng càng nhiều. Trường hợp điều trị muộn hoặc điều trị sớm mà không đúng thuốc hoặc đúng thuốc mà không đủ liều thì coi như chưa được điều trị.
Để dùng thuốc điều trị bệnh zona thần kinh thực sự có hiệu quả phải bao gồm nhiều loại thuốc như: dùng thuốc kháng virut, thuốc chống nhiễm khuẩn, thuốc giảm đau, hạ sốt, chống viêm và thuốc làm dịu da...
Thuốc kháng virut (acyclovir, valacyclovir và famciclovir) cần dùng càng sớm càng tốt từ khi có các dấu hiệu đầu tiên của bệnh zona. Khi uống thuốc kháng virut, virut sẽ ngừng nhân lên và vì thế điều trị sớm sẽ hạn chế tổn thương dây thần kinh nên sẽ giảm đau và giảm các biến chứng.
Dùng thuốc giảm đau như: acetaminophen và ibuprofen, naproxen... Nếu bệnh nhân đau cấp trong lúc bệnh đang tiến triển thì có thể uống thêm các thuốc giảm đau thần kinh phối hợp như: gabapentin hoặc pregabalin.
Việc dùng các thuốc kháng histamin (clopheniramin, diphenhydramin, promethazin...) cũng rất tốt cho người bệnh zona, có thể dùng kèm kem chống ngứa hoặc lotion calamin để làm dịu các cơn ngứa tại tổn thương da.
Các corticoid đường uống và bôi có thể được dùng để giảm viêm.
Khi tổn thương da ướt, tiết dịch nhiều thì bôi các loại mỡ kháng sinh hoặc các chế phẩm dạng dung dịch sát khuẩn có chứa hỗn dịch gồm: sunfat đồng, sunfat kẽm và cồn long não hoặc dung dịch chứa: axit boric và glycerin. Khi tổn thương da khô hơn thì có thể bôi kem acyclovir. Nếu có nhiễm trùng thì bôi thêm các thuốc mỡ kháng khuẩn có chứa acid fusidic 2%, mupirocine.
Bác nên đi khám chuyên khoa da liễu để có chỉ định điều trị của thầy thuốc.
Khi được bác sĩ kê đơn, bác cần uống thuốc và làm theo đúng hướng dẫn để bệnh nhanh khỏi và tránh bị biến chứng. Không nên tự ý bôi thuốc, bệnh không khỏi mà còn nặng hơn do không được chữa trị đúng cách.
DS. Huy Hoàng