Những chất độc hại mới tìm thấy trong thuốc lá lậu
Ngay tại buổi hội thảo do báo Sức khỏe & Đời sống vừa tổ chức, ông Nguyễn Đình Trường, Viện trưởng viện kinh tế kỹ thuật thuốc lá Việt Nam, cho biết: gần đây, giới nghiên cứu khoa học phát hiện, thuốc lá nhập lậu JET và HERO đang tiêu thụ phổ biến trên thị trường Việt Nam đã được nhà sản xuất chủ động đưa nhóm chất Coumarin không có trong danh mục được phép sử dụng trong thực phẩm của Bộ Y tế vào trong sản phẩm, gây nguy hiểm nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng. Hiện các sản phẩm thuốc lá hợp pháp tại Việt Nam đều không được phép sử dụng chất này. Kết quả phân tích bằng phương pháp sắc ký khí khối phổ (GC-MS) cho thấy trong sợi và khói thuốc HERO và JET nhập lậu đều xuất hiện cấu trúc phân tử các chất độc hại ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt là trong sợi có chất 7-Hydroxy-6-methoxy-2H-1-benzopyran-2-onethuộc nhóm Coumarin.
Coumarin không có tự nhiên trong sợi thuốc lá nguyên liệu, bản chất coumarin có trong sản phẩm thuốc lá điếu là do con người chủ động đưa vào thông qua việc gia liệu cho thuốc lá, tạo nên cảm giác hương thơm thích thú, quyến rũ, vị đậm, dễ gây nghiện cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, đã có các nghiên cứu về tác hại của coumarin làm phụ gia trong thực phẩm (tác dụng độc hại trên hệ thần kinh, tim, mạch máu, và gan động vật, cũng như gây khối u ung thư và điều kiện độc hại trong cơ thể người. Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ - FDA cũng cấm sử dụng coumarin trong thực phẩm). Do sự độc hại của coumarin như vậy, đã từ lâu, để đảm bảo sự an toàn cho người tiêu dùng, tất cả các công ty thuốc lá điếu thuộc Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam cũng như trong Hiệp hội Thuốc lá đã tuyệt đối không sử dụng coumarin trong các sản phẩm thuốc lá điếu ở bất kỳ dạng nào (coumarin tự nhiên hoặc coumarin tổng hợp).
Ngoài ra, hàm lượng các chất độc hại trong mẫu nhập lậu JET và HERO đều cao hơn mức thông thường, vượt ngưỡng cho phép của Bộ Y tế Việt Nam. Chẳng hạn như hàm lượng Cadimi cao gấp hai lần so với sản phẩm thông thường. Hàm lượng Nicotin, Tar trong khói của một điếu thuốc lá JET và HERO nhập lậu cao vượt ngưỡng cho phép của Bộ Y tế Việt Nam. Hàm lượng CO cũng nằm ở ngưỡng khá cao so với các sản phẩm thuốc lá điếu trên thế giới.
Ông Nguyễn Đình Trường - Viện trưởng Viện Kinh tế Kỹ thuật Thuốc lá Việt Nam thuyết trình việc tìm ra chất Coumarin trong thuốc lá lậu Jet/Hero
Bên cạnh đó, JET và HERO nhập lậu còn không tuân thủ bất kỳ quy định nào của pháp luật Việt Nam: không in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh, không ghi rõ nơi sản xuất, ngày tháng, năm sản xuất và thời hạn sử dụng, không dán tem thuốc lá, không thực hiện quy định về công bố chất lượng, quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm và lộ trình giảm Tar và Nicotin do đó không kiểm soát được chất lượng khi tiêu thụ trên thị trường.
Thuốc lá lậu gây vô sinh và rối loạn cương ở nam giới
Không chỉ gây ra các bệnh hô hấp, tim mạch, ung thư..., những chất độc hại trong thuốc lá lậu còn gây ra tình trạng rối loạn cương dương và vô sinh ở nam giới. Có nhiều tác nhân liên quan đến tình trạng rối loạn cương như béo phì, tăng huyết áp, uống nhiều bia rượu... Theo thạc sĩ - bác sĩ Mai Bá Tiến Dũng- Trưởng khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân, TP.HCM, Phó chủ tịch Hội Giới tính Việt Nam, chính những độc tố vừa nêu trong thuốc lá lậu ảnh hưởng đến tình trạng rối loạn cương và gây ra tình trạng xơ vữa mạch máu và hẹp lòng động mạch ở nhiều nơi trong cơ thể, trong đó có mạch máu ở dương vật. Một khi những mạch máu bị chít hẹp thì lưu lượng máu đến để đổ đầy vào các xoang mạch máu giúp dương vật cương cứng sẽ bị ảnh hưởng.
Ngoài ra, những độc tố trong thuốc lá lậu còn tác hại lên thần kinh ngoại biên, từ đó ảnh hưởng đến “quá trình cương” của dương vật, vì khi dương vật cương thì có một loạt các phản xạ thần kinh xảy ra, khi có sự kích thích, não sẽ phát ra tín hiệu truyền đến tủy sống, và tín hiệu thần kinh sẽ truyền đến dương vật, “chỉ đạo” các xoang mạch máu giãn ra để máu đổ về giúp dương vật cương lên. Bên cạnh đó, BS. Mai Bá Tiến Dũng cũng đưa ra lời cảnh báo rằng, đối với những người có thói quen sử dụng các loại thuốc lá nhập lậu càng lâu, số lượng hút càng nhiều thì thời gian vô sinh càng kéo dài. Đây sẽ là tác nhân đưa đến trục trặc sức khỏe nam giới ngày càng nhiều.
Cũng theo BS. Mai Bá Tiến Dũng, Coumarin là một chất kháng đông, dùng liều cao kéo dài gây rối loạn thẩm phân mao mạch; xuất huyết, rất nguy hiểm ở bệnh nhân loét dạ dày tá tràng, chấn thương, cao huyết áp; gây dị ứng, rụng tóc, viêm gan, xuất huyết bàng quang và nguy cơ ung thư bàng quang. Trong khi đó, chất Cadimi nhiễm độc cấp tính gây rối loạn tiêu hóa; nhiễm độc mãn tính gây mềm xương, loãng xương; rối loạn chức năng sinh lý của đàn ông,…Không những thế, JET và HERO có độ ẩm14,3% và 14,6%, cao hơn so với độ ẩm các sản phẩm thuốc lá điếu sản xuất trong nước(13,0 ± 0,5%), vì vậy rất dễ phát sinh nấm men, nấm mốc, giảm chất lượng trong quá trình bảo quản gây nguy hiểm cho người tiêu dùng như: ngộ độc, ung thư, thậm chí có thể gây tử vong khi sử dụng.
Theo báo cáo của Hiệp Hội Thuốc lá Việt Nam, hàng năm ngành Thuốc lá Việt Nam đóng góp cho ngân sách Nhà nước khoảng 19.000 - 20.000 tỉ đồng mỗi năm (tương đương gần 1 tỉ USD); tạo công ăn việc làm cho khoảng 6 triệu lao động, nông nghiệp và công nghiệp. Đóng góp hàng trăm tỉ đồng cho công tác an sinh xã hội, góp phần đáng kể cho công tác xóa đói giảm nghèo.
Tình trạng thuốc lá điếu nhập lậu gia tăng nhanh chóng, chiếm trên 20% tổng thị phần (trong đó khoảng 85% là thuốc JET và HERO). Hàng năm, thuốc lá lậu làm thất thu ngân sách nhà nước 6.500 tỉ đồng, tương đương khoảng 309 triệu đô la Mỹ. Làm mất sản lượng nguyên liệu khoảng 18.000 tấn/năm, mất việc làm của 5 triệu công lao động nông nghiệp/năm và 600.000 công lao động công nghiệp/năm.
Đặc biệt, thuốc lá lậu không tuân thủ bất kỳ quy định nào của pháp luật.
NGUYỄN TÙNG