Ho có hai loại: ho khan và ho có đờm. Codein có tác dụng giảm ho do tác dụng trực tiếp lên trung tâm gây ho ở hành não, làm khô dịch tiết đường hô hấp và làm tăng độ quánh của dịch tiết phế quản nên chỉ dùng để giảm ho trong trường hợp ho khan (gây khó chịu và làm mất ngủ). Thuốc không đủ hiệu lực để giảm ho trong trường hợp ho khan nặng. Bên cạnh đó codein còn có tác dụng giảm đau (dùng trong điều trị triệu chứng đau nhẹ và vừa).
Codein có thể được dùng dưới dạng đơn chất hay phối hợp với các thuốc giảm đau (như aspirin, paracetamol) hay một số thuốc giảm ho khác như terpin để tăng hiệu quả giảm đau hoặc giảm ho của thuốc. Thuốc thường dùng theo đường uống. Khi dùng phải dùng liều thấp nhất có hiệu quả và ít lần nhất nếu có thể để giảm lệ thuộc thuốc. Đối với người suy nhược, người cao tuổi hoặc trẻ nhỏ nhẹ cân phải giảm liều. Trẻ em bị ho khan nên dùng dạng siro, vì nếu dùng dạng viên nén trẻ khó nuốt. Không dùng thuốc trong các trường hợp bị mẫn cảm với thuốc hoặc các thành phần khác của thuốc, trẻ em dưới 1 tuổi, bệnh gan, suy hô hấp. Không dùng cho người mang thai. Phụ nữ cho con bú chỉ dùng khi thật cần thiết.
Khi dùng thuốc người bệnh có thể gặp một số tác dụng phụ không mong muốn của thuốc có thể xảy ra. Thường thấy nhất là đau đầu, chóng mặt, khát và có cảm giác khác lạ; Buồn nôn, nôn, táo bón; Bí tiểu hoặc tiểu ít hoặc có thể thấy hiện tượng mạch nhanh, hồi hộp, yếu mệt, hạ huyết áp thế đứng. Cần đề phòng tình trạng nhờn thuốc và nghiện thuốc (có thể xảy ra) khi dùng dài ngày với các biểu hiện khi thiếu thuốc là bồn chồn, run, co giật cơ, toát mồ hôi, chảy nước mũi. Vì vậy nên tránh dùng liều cao, hoặc kéo dài.
Đối với người bị hen, hoặc khí phế thũng cần thận trọng khi dùng thuốc vì codein có thể thúc đẩy suy hô hấp do tăng quánh các chất tiết ở phế quản và làm mất phản xạ ho, gây nguy hiểm cho người bệnh. Thuốc có thể gây buồn ngủ nên cần phải cảnh báo cho người dùng về nguy cơ này trong khi dùng thuốc mà phải làm những công việc đòi hỏi tới sự tỉnh táo như vận hành máy móc, lái xe, hay làm việc trên cao…
