Thuốc gì trị chóng mặt?

1. Chóng mặt là gì?

Chóng mặt là tình trạng rối loạn thăng bằng khiến môi trường xung quanh có cảm giác như đang chuyển động hoặc lắc lư. Ngay cả khi nhắm mắt lại, cảm giác khó chịu này vẫn tồn tại. Ngoài ra, chóng mặt thường đi kèm với buồn nôn và nôn.

Bản thân chóng mặt là một triệu chứng, xuất phát từ các rối loạn chức năng khác nhau của cơ thể, cụ thể là:

• Rối loạn của các cơ quan kiểm soát sự thăng bằng, do tai trong chi phối, được gọi là bộ máy tiền đình;
• Rối loạn chức năng của dây thần kinh nối tai trong với não;
• Rối loạn trong não (khu vực kiểm soát sự cân bằng).

2. Nguyên nhân gây chóng mặt

Bị chóng mặt có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Thiếu máu: Khi cơ thể thiếu máu, đặc biệt là khi thiếu máu thiếu sắt, cung cấp oxy cho não bị giảm, dẫn đến chóng mặt, mệt mỏi và khó tập trung.
• Tăng huyết áp: Tăng huyết áp đột ngột có thể làm giảm lưu lượng máu và oxy đến não, gây chóng mặt và choáng.
• Rối loạn thiếu máu não: Rối loạn này có thể làm giảm lưu lượng máu và oxy đến não, gây ra chóng mặt, buồn nôn và khó tập trung.
• Vấn đề về tai: Chóng mặt có thể do vấn đề về tai như viêm tai giữa, viêm mũi xoang hoặc hội chứng Meniere.
• Rối loạn thần kinh vận động: Chóng mặt có thể do rối loạn thần kinh vận động, như bệnh Parkinson hoặc bệnh đa xơ cứng.
• Tình trạng lo âu, trầm cảm: Cảm giác chóng mặt và xoắn khớp có thể là một triệu chứng của lo âu và trầm cảm.
• Dùng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc giảm đau, thuốc kháng histamin có thể gây ra chóng mặt làm giảm lưu lượng máu đến não.
• Các nguyên nhân khác...

3. Thuốc trị chóng mặt

Về mặt lâm sàng, các lựa chọn điều trị cho bệnh nhân chóng mặt bao gồm các phương pháp điều trị triệu chứng, đặc hiệu và dự phòng.

• Điều trị triệu chứng liên quan đến việc kiểm soát các triệu chứng cấp tính.
• Điều trị đặc hiệu liên quan đến việc nhắm vào nguyên nhân cơ bản của chứng chóng mặt (ví dụ: nhiễm trùng tai).
• Điều trị dự phòng nhằm mục đích làm giảm sự tái phát của các tình trạng chóng mặt cụ thể.

Có nhiều nhóm thuốc khác nhau được sử dụng trong điều trị triệu chứng chóng mặt. Việc lựa chọn thuốc tùy thuộc vào nguyên nhân gây chóng mặt và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Các thuốc được sử dụng trong điều trị triệu chứng chóng mặt bao gồm:

3.1 Thuốc ức chế tiền đình chữa chóng mặt

Thuốc ức chế tiền đình là thuốc làm giảm cường độ chóng mặt và rung giật nhãn cầu do mất cân bằng tiền đình. Những thuốc này cũng làm giảm độ nhạy chuyển động và say tàu xe. Thuốc ức chế tiền đình thông thường bao gồm ba nhóm thuốc chính:

• Thuốc benzodiazepin
• Thuốc kháng histamin

• Thuốc kháng cholinergic...

- Thuốc benzodiazepin: Diazepam, clonazepam, lorazepam và alprazolam là những thuốc benzodiazepin thường được kê đơn, vì tác dụng giải lo âu và chống trầm cảm. Những loại thuốc này cũng hoạt động như thuốc ức chế tiền đình.

Với liều lượng nhỏ có hiệu quả để kiểm soát chứng chóng mặt cấp tính và chứng say tàu xe. Tuy nhiên thuốc cũng có những tác dụng phụ tiềm ẩn. Do đó, việc sử dụng như thuốc ức chế tiền đình nên được hạn chế về thời gian.

- Thuốc kháng histamin: Thuốc kháng histamin bao gồm meclizine, dimenhydrinate, diphenhydramine và promethazine.

Những loại thuốc này có thể ngăn ngừa chứng say tàu xe và làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng ngay cả khi được dùng sau khi các triệu chứng khởi phát. Thuốc có tác dụng phụ gây khô miệng và mờ mắt do tác dụng kháng cholinergic.

- Thuốc kháng cholinergic: Thuốc kháng cholinergic là thuốc ức chế tiền đình. Tất cả các thuốc kháng cholinergic thường được sử dụng để kiểm soát chóng mặt hoặc say tàu xe đều có tác dụng phụ, thường bao gồm khô miệng, giãn đồng tử và an thần.

3.2 Thuốc chống nôn

Thuốc chống nôn là loại thuốc thường được sử dụng để kiểm soát nôn và buồn nôn. Sự lựa chọn cho bệnh nhân chóng mặt phụ thuộc vào đường dùng và tác dụng phụ. Thuốc tiêm chủ yếu được sử dụng trong phòng cấp cứu hoặc cơ sở điều trị nội trú. Các thuốc đường uống, ngậm dưới lưỡi được chỉ định cho chứng buồn nôn nhẹ.

Thuốc làm tăng tốc độ làm rỗng dạ dày như metoclopramide và domperidone cũng có thể được sử dụng để giảm nôn.

4. Làm gì để khắc phục chóng mặt?

Có một số cách khắc phục chóng mặt như sau:

• Nghỉ ngơi: Nếu cảm thấy chóng mặt, hãy nghỉ ngơi hoặc nằm xuống để giảm bớt triệu chứng.
• Uống nước: Nên uống đủ nước trong ngày để giữ cho cơ thể được cân bằng độ ẩm, giúp giảm thiểu triệu chứng chóng mặt.
• Kiểm soát stress: Stress có thể là nguyên nhân gây chóng mặt, hãy thử các phương pháp thư giãn như yoga, tai chi, hoặc thực hành hít thở sâu để giảm stress.
• Thay đổi vị trí: Nếu đang ngồi hoặc đứng lâu, hãy thay đổi vị trí, đi lại một chút hoặc nghỉ ngơi.
• Ăn uống đầy đủ: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và đủ vitamin và khoáng chất có thể giúp giảm thiểu các triệu chứng chóng mặt.
• Tập luyện: Tập luyện thường xuyên, đặc biệt là các bài tập tập trung vào cân bằng và lưu thông máu có thể giúp giảm triệu chứng chóng mặt.

Nếu các biện pháp trên không giúp giảm thiểu triệu chứng chóng mặt, cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để xác định nguyên nhân cụ thể và điều trị phù hợp, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc.

Mời xem thêm video đang được quan tâm