Nên chuẩn bị thuốc gì?
Loại bệnh thường gặp nhất trong cuộc sống thường ngày, trong đó có các ngày trước, trong và sau Tết là sốt. Vì vậy, cần chuẩn bị một số loại thuốc hạ sốt. Thuốc hạ sốt được các chuyên gia y tế khuyến cáo khá an toàn là loại paracetamol. Loại thuốc này có thể viên nén, bột hoặc viên đạn. Khi đã có thuốc hạ nhiệt, cần biết nguyên tắc và cách sử dụng chúng. Thuốc hạ nhiệt chỉ được sử dụng khi trẻ sốt từ 38,5 độ trở lên (phải dùng nhiệt kế để cặp, không được dùng tay sờ lên trán của trẻ rồi dự đoán). Rất cần quan tâm đến liều lượng sử dụng, bởi sử dụng quá liều sẽ bất lợi cho sức khỏe của trẻ, thậm chí gây nguy hiểm. Nếu trẻ thường bị nôn khi uống thuốc thì nên mua loại thuốc đạn. Viên thuốc đạn sau khi mua về cần để vào ngăn mát của tủ lạnh (phía cánh cửa của tủ lạnh) để thuốc rắn lại, khi dùng đút vào hậu môn của trẻ dễ dàng. Mỗi lần uống thuốc hạ sốt cách nhau từ 4 - 6 giờ. Tuy đã có thuốc hạ nhiệt trong gia đình nhưng khi trẻ sốt chưa nên dùng thuốc hạ nhiệt ngay mà nên lau mát cho trẻ. Dùng khăn sạch, nhúng vào chậu nước ấm có nhiệt độ thấp hơn thân nhiệt của bé khoảng 2 độ (nếu áp dụng được như vậy là tốt nhất), vắt bớt nước, đắp lên trán và lau ở hai bẹn, lòng bàn tay, khoảng 30 phút một lần, nếu thấy thân nhiệt của trẻ vẫn trên 38 độ thì cho trẻ uống hạ nhiệt. Nếu uống thuốc hạ nhiệt vẫn không đỡ và thấy trẻ sốt cao (trên 39 độ) có thể bị co giật, nhất là trẻ dưới 5 tuổi, cần cho trẻ đi bệnh viện ngay. Bên cạnh đó nên chuẩn bị một số thuốc nhỏ mũi, thông dụng nhất là nước muối sinh lý 0,9% hoặc chuẩn bị thêm loại xylometazolin (otrivin 0,05%), naphazolin (loại dùng cho trẻ em). Dung dịch nước muối sinh lý vừa nhỏ mũi, vừa nhỏ mắt được. Thuốc được sử dụng trong dịp Tết sau khi cho trẻ đi chơi và trở về nhà hoặc trẻ bị đau mắt, chảy mũi nước. Thuốc xylometazolin được sử dụng khi trẻ bị nghẹt mũi.
Cha mẹ nên chuẩn bị một số thuốc cần thiết cho trẻ trong dịp Tết.
Trong dịp Tết, trẻ có thể bị rối loạn tiêu hóa, đầy hơi, tiêu chảy, vì vậy cần chuẩn bị một số thuốc như smecta, oresol (ORS). Khi trẻ tiêu chảy thường (không có sốt), có thể dùng smecta. Khi trẻ bị tiêu chảy, nôn hoặc sốt cần cho trẻ uống ORS để bù lượng nước và chất điện giải bị mất. Pha một gói ORS 5,63g/gói vào 200ml nước (đã đun sôi, để nguội, cần lưu ý, mỗi gói ORS không chia nhỏ để pha mà pha một lúc vào 200ml nước). Sau vài ngày trẻ vẫn không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc bệnh trở nặng hơn, nên đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và chữa trị kịp thời. Do trong dịp Tết ăn nhiều chất đạm, mỡ, trong khi đó ăn ít rau, chất xơ cho nên trẻ có thể bị táo bón, vì vậy, nên mua vài ba tuýp glycerin để bơm vào hậu môn, mỗi khi quá 3 ngày trẻ không đi ngoài (glycerin có tác dụng làm mềm phân và bôi trơn khi trẻ rặn, phân theo đó ra ngoài dễ dàng). Ngoài ra, có thể mua thêm men vi sinh để hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa. Nên chọn loại tốt, có uy tín, chất lượng và nhiều người đã sử dụng.
Với trẻ có bệnh mạn tính như hen phế quản (hen suyễn), gia đình luôn luôn có đủ thuốc (mua theo đơn bác sĩ), không để trẻ khi lên cơn hen mà không có thuốc. Nếu đã được điều trị hen bằng thuốc vừa có tác dụng dự phòng vừa có tác dụng chữa cơn hen thì không được quên dùng thuốc hàng ngày.
Trong dịp Tết, mỗi gia đình cũng nên chuẩn bị một số thuốc sát khuẩn dùng cho trẻ như betadin, cồn 70 độ và một số băng dính, đề phòng trẻ chơi, đùa nghịch bị trầy xước da.
Lời khuyên của thầy thuốc
Thuốc mua cho trẻ dùng trong các ngày Tết cần mua loại còn hạn sử dụng và được bảo quản cẩn thận. Trong tủ thuốc gia đình cần phân loại thuốc dùng cho người lớn và thuốc dùng cho trẻ em, mỗi loại để một ngăn riêng và có ghi chú rõ ràng để tránh dùng nhầm thuốc. Nếu khi mua thuốc có kèm bảng hướng dẫn dùng thuốc, nên cất cẩn thận để tham khảo khi cần.
PGS.TS. Bùi Khắc Hậu