Viêm gan virus là bệnh truyền nhiễm phổ biến gây ra hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe và dẫn đến tử vong do các biến chứng nguy hiểm như suy gan cấp, xơ gan và ung thư gan.
Có 5 loại viêm gan virus, trong đó viêm gan virus B và C lây truyền tương tự như HIV bao gồm qua đường máu, quan hệ tình dục, từ mẹ sang con và có ảnh hưởng đến sức khỏe rất lớn.
Theo ước tính của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới, Việt Nam hiện có khoảng gần 1 triệu người nhiễm viêm gan virus C (viêm gan C) mạn tính. Trong số này, tỷ lệ người nhiễm viêm gan C đồng nhiễm HIV khá cao. Các nghiên cứu gần đây cho thấy tại Việt Nam, tỷ lệ nhiễm viêm gan C trên người nhiễm HIV khoảng 34,4% (26- 44%).
Tình trạng nhiễm virus viêm gan C ở người nhiễm HIV có thể làm tăng nhanh tỷ lệ xơ hóa tiến triển và xơ gan so với người chỉ nhiễm viêm gan C.
Việt Nam hiện có khoảng gần 1 triệu người nhiễm viêm gan virus C (viêm gan C) mạn tính, trong số này, tỷ lệ người nhiễm viêm gan C đồng nhiễm HIV khá cao.
Theo TS. Cao Thị Thanh Thủy, Trung tâm khám bệnh số 1, BV Đại học Y Hà Nội cho biết, các nghiên cứu cho thấy trên người đồng nhiễm viêm gan C/HIV thì HIV làm tăng tỷ lệ nhiễm viêm gan C cấp tính thành mạn tính. Đặc biệt tăng tiến triển thành xơ gan và ung thư gan, ngay cả khi đã điều trị HIV bằng ARV. Trên người nhiễm HIV bị viêm gan C thì việc điều trị HIV bằng ARV có thể làm tăng tác dụng phụ gây độc tính lên gan của thuốc ARV. Tuy nhiên, hiện nay đa số người nhiễm HIV được sử dụng loại thuốc ARV mới là TDF/3TC/DTG (TLD) rất ít độc tính lên gan như các thuốc ARV trước đây có EFV/NVP.
Một số nghiên cứu trên nhóm quần thể điều trị khỏi viêm gan C là người hiện còn tiêm chích ma túy cho thấy, tỷ lệ tái nhiễm sau 6 tháng được khẳng định khỏi bệnh khoảng 10%.
Các biện pháp dự phòng tái nhiễm viêm gan C:
- Không sử dụng chung bơm kim tiêm với người nghiện chích ma túy, điều trị methadone nếu còn đang sử dụng ma túy
- Quan hệ tình dục an toàn đối với người nhiễm HIV là nam có quan hệ tình dục đồng giới nam vì có nguy cơ nhiễm virus viêm gan C cao.
- Sau khi điều trị khỏi vẫn cần tái khám theo hướng dẫn của cơ sở điều trị.
Không giống như điều trị HIV và viêm gan B là phải điều trị lâu dài, hiện nay chúng ta đã có thuốc điều trị khỏi viêm gan C dạng thuốc uống, được gọi là thuốc kháng virus trực tiếp (DAA).
Thuốc DAA chỉ điều trị trong trong thời gian ngắn 12 tuần với người bệnh không xơ gan, 24 tuần với người bệnh xơ gan. Tỷ lệ khỏi bệnh cao trên 95% với người bệnh không xơ gan, trên 80-90% với người bệnh xơ gan mà tác dụng phụ rất hiếm gặp.
Thuốc này có mặt tại Việt Nam từ năm 2015 và đã được BHYT chi trả từ 2019. Phác đồ ưu tiên Bộ Y tế khuyến cáo là SOF/VEL và SOF/DAC có tác dụng lên tất cả kiểu gen mà người bệnh không phải làm xét nghiệm kiểu gen vì xét nghiệm này có mức chi trả khá cao.
Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) cho biết, Việt Nam đã và đang triển khai các biện pháp nhằm mở rộng dịch vụ chẩn đoán và điều trị viêm gan C cho người bệnh đồng nhiễm HIV/viêm gan C. Từ cuối năm 2018, chi phí thuốc DAA điều trị viêm gan C đã bắt đầu được Quỹ Bảo hiểm y tế chi trả với tỉ lệ thanh toán bảo hiểm là 50%.
Xem thêm video đang được quan tâm
VIDEO: Ca nhiễm HIV đầu tiên trên thế giới được phát hiện vào năm nào?
