Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (TLT). Trước hết, cần điều trị nội khoa, khi không có kết quả mới nghĩ đến phẫu thuật. Điều trị nội khoa, có thể dùng một số thuốc, hóa dược (tây y), tuy nhiên, khi dùng các thuốc này có thể có một số bất lợi xảy ra.
Trọng lượng của TLT trung bình khoảng từ 15-20g, tuy vậy, khi tuổi càng cao (bắt đầu khoảng trên 45 tuổi), một số người có hiện tượng TLT to ra so với lúc thanh niên. TLT là một cơ quan có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành, dự trữ tinh dịch, bài xuất vào niệu đạo khi phóng tinh và đóng vai trò quan trọng trong sinh dục. Đồng thời, TLT có vai trò trong việc điều hòa tiểu tiện. Khi bị tăng sinh lành tính TLT, nó sẽ tăng sản đưa đến tăng khối lượng (có thể tăng đến 100g), nhưng lành tính (khác với ung thư TLT có sự phát triển tế bào ác tính). TLT tăng sinh (phì đại) dần dần làm tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ nước tiểu dẫn từ bàng quang xuống niệu đạo, đưa đến các triệu chứng như tiểu rắt (tiểu nhiều lần, mỗi lần một ít), tiểu đêm, tiểu són (tiểu không kiểm soát được), tiểu khó (khó khăn khi bắt đầu tiểu, phải rặn và có cảm giác đau khi tiểu). Vì vậy, khi bị tăng sinh lành tính TLT cần được khám để đánh giá, xem xét đã cần thiết điều trị hay chưa.
Một số thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt có thể gây hạ huyết áp thể đứng.
Để điều trị nội khoa tùy theo mức độ của bệnh, tình trạng người bệnh, đặc biệt có bị tăng huyết áp hay không. Thuốc thường có 3 nhóm chính, đó là:
Nhóm thuốc ức chế thụ thể alpha 1 chọn lọc
Nhóm này có hai loại chính, loại tác dụng ngắn phải dùng 2 lần trong 1 ngày đêm (24h), đại diện là thuốc prazosin (dẫn chất quinazolin), alfuzosin. Thuốc có tác dụng chính trên thụ thể alpha sau synap, làm giảm sức cản ngoại vi gây hạ áp. Thuốc còn có tác dụng giãn cơ trơn trong tuyến tiền liệt, do đó làm tăng lưu lượng nước tiểu ở bệnh tăng sinh lành tính TLT. Tuy vậy, thuốc có nhiều tác dụng không mong muốn (tác dụng phụ) gây bất lợi cho người sử dụng.
Đối với thuốc prazosin, hiện tượng bất lợi hay gặp nhất là hạ huyết áp thể đứng khi sử dụng, đặc biệt khi mới dùng liều đầu tiên. Hạ huyết áp thể đứng có thể ở các mức độ khác nhau tùy theo từng người bệnh (nhẹ, thoáng qua, vừa hoặc nặng) hoặc gây rối loạn nhịp tim, thậm chí ngất xỉu, nếu không xử trí kịp thời có thể gây nguy hiểm cho người bệnh. Ngoài ra, người sử dụng thuốc prazosin có thể bị đau đầu, mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, rối loạn tiêu hóa (buồn nôn, khô miệng, bệnh tiêu chảy), đi tiểu thường xuyên, phù chi dưới, phát ban và có thể gây rối loạn thần kinh (lo âu, phiền muộn, căng thẳng). Vì vậy, các nhà chuyên môn khuyên cần cẩn thận khi dùng phối hợp với thuốc lợi tiểu, nhất là bệnh nhân có suy thận.
Đối với loại thuốc alfuzosin cũng có tác dụng bất lợi cho người sử dụng là làm hạ huyết áp tư thế tương tự như thuốc prazosin đồng thời gây chóng mặt, buồn ngủ.
Loại thuốc có tác dụng kéo dài 24 giờ là terazosin, doxazosin. Doxazoxin được chỉ định trong điều trị tình trạng giảm lưu lượng dòng tiểu và cũng giống như các loại thuốc vừa nêu trên có thể dùng trong điều trị khởi đầu để kiểm soát tăng huyết áp ở phần lớn các bệnh nhân bị tăng huyết áp. Tuy nhiên, tác dụng bất lợi của các loại thuốc này là có thể gây hạ huyết áp thể đứng và gây mất ý thức (ngất xỉu) kèm theo chóng mặt, mệt mỏi giống như tất cả các thuốc chẹn alpha giao cảm (alfuzosin, prazosin). Loại thuốc tamsuzosin có thể gây đau đầu, suy nhược, đau lưng, đau ngực, choáng váng, lơ mơ, mất ngủ, giảm ham muốn tình dục, bất thường trong xuất tinh, có thể gây viêm mũi, viêm hầu họng, ho nhiều, viêm xoang, rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy, buồn nôn) hoặc có thể gây mờ mắt.
Nhóm thuốc ức chế 5 alpha reductase
Là men chuyển testosteron thành dihydrotestosterol (DHT) có hoạt tính nằm trong tuyến tiền liệt. Có 2 loại thuốc thường sử dụng là finasteride và dutasteride. Loại thuốc thuộc nhóm này có ưu điểm là có khả năng làm giảm thể tích TLT (làm cho TLT nhỏ lại), đồng thời làm tăng lưu lượng dòng nước tiểu, cải thiện các triệu chứng tắc nghẽn đường niệu dưới, từ đó, việc tiểu tiện được cải thiện hơn (riêng finasterid còn được dùng trị bệnh rụng tóc gây hói đầu ở nam giới). Tuy vậy, nhóm thuốc này có những bất lợi cho nam giới bị tăng sinh tiền liệt tuyến lành tính khi sử dụng là giảm chức năng cương cứng, bất lực, giảm ham muốn tình dục, bất thường khi xuất tinh và có thể gây vú to.
Vì vậy, việc điều trị tăng sinh lành tính TLT cần được khám bệnh một cách đầy đủ, bài bản để có chỉ định cụ thể và có tư vấn trước khi dùng từng loại thuốc nhằm đề phòng tác dụng không mong muốn xảy ra, nhất là hạ huyết áp thể đứng và ảnh hưởng đến sinh lý tình dục nam giới.