Thuốc điều trị bệnh viêm thanh quản cấp tính

1. Danh mục thuốc điều trị bệnh viêm thanh quản cấp tính

Thuốc điều trị bệnh viêm thanh quản cấp tính được sử dụng chủ yếu để giảm viêm, giảm đau và hỗ trợ điều trị các nguyên nhân liên quan. Dưới đây là một số loại thuốc thường được dùng trong điều trị viêm thanh quản cấp tính:

1.1. Thuốc giảm đau, hạ sốt

Paracetamol (Acetaminophen): Giúp giảm đau họng và hạ sốt nhẹ.

Ibuprofen: Giúp giảm đau và giảm viêm hiệu quả. Ngoài ra, ibuprofen cũng có tác dụng hạ sốt.

1.2. Thuốc giảm ho

Thuốc ức chế ho: Nếu người bệnh bị ho khan nhiều, có thể sử dụng các thuốc giảm ho như dextromethorphan.

Thuốc long đờm: Nếu có đờm, bác sĩ có thể khuyến cáo sử dụng các loại thuốc long đờm như guaifenesin để làm lỏng đờm và dễ tống ra ngoài.

1.3. Thuốc kháng sinh

Kháng sinh chỉ được sử dụng nếu viêm thanh quản là do nhiễm vi khuẩn (ít phổ biến hơn viêm do virus). Các loại kháng sinh thường được kê đơn bao gồm amoxicillin, azithromycin, hoặc clarithromycin. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ quyết định liệu có cần kháng sinh hay không, vì viêm thanh quản do virus không cần sử dụng kháng sinh.

1.4. Thuốc kháng viêm

Corticosteroid: Trong một số trường hợp nặng hoặc cần phục hồi nhanh chóng (như người cần dùng giọng nói chuyên nghiệp), bác sĩ có thể kê corticosteroid (như prednisone) để giảm viêm và sưng nhanh chóng ở dây thanh quản. Tuy nhiên, thuốc này chỉ nên được sử dụng trong thời gian ngắn và theo chỉ định của bác sĩ.

1.5. Thuốc kháng histamin

Nếu nguyên nhân gây viêm thanh quản là do dị ứng, thuốc kháng histamin như loratadine, cetirizine, hoặc diphenhydramine có thể được sử dụng để giảm triệu chứng.

1.6. Thuốc điều trị trào ngược dạ dày-thực quản (GERD)

Nếu viêm thanh quản do trào ngược axit từ dạ dày, bác sĩ có thể kê các thuốc kháng axit hoặc ức chế tiết axit như omeprazole, pantoprazole, hoặc ranitidine để điều trị nguyên nhân gốc.

1.7. Kẹo ngậm và thuốc xịt họng

Kẹo ngậm thảo dược hoặc thuốc xịt họng có thành phần chống viêm và kháng khuẩn có thể giúp làm dịu cổ họng và giảm đau.

1.8. Nước muối sinh lý

Súc miệng với nước muối sinh lý hoặc dung dịch kháng khuẩn nhẹ có thể giúp giảm viêm và đau họng.

Lưu ý khi sử dụng thuốc:

• Không tự ý dùng kháng sinh: Kháng sinh chỉ nên dùng khi có chỉ định của bác sĩ.
• Tuân thủ liều dùng: Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định và liều lượng của bác sĩ hoặc hướng dẫn trên nhãn thuốc.
• Điều trị kịp thời: Nếu triệu chứng kéo dài hoặc nặng lên, bạn nên đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.
• Ngoài việc dùng thuốc, nghỉ ngơi giọng nói, giữ ấm, và duy trì môi trường ẩm cũng rất quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị viêm thanh quản cấp tính.

2. Tác dụng, tác dụng phụ, chống chỉ định của thuốc điều trị bệnh viêm thanh quản cấp tính

Các loại thuốc điều trị viêm thanh quản cấp tính có tác dụng khác nhau tùy vào triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là tác dụng, tác dụng phụ và chống chỉ định của các loại thuốc phổ biến trong điều trị viêm thanh quản cấp tính:

2.1. Thuốc giảm đau và hạ sốt

Paracetamol (Acetaminophen)

• Tác dụng: Giảm đau, hạ sốt, an toàn cho hầu hết mọi lứa tuổi, kể cả phụ nữ mang thai.
• Tác dụng phụ: Hiếm khi xảy ra, nhưng có thể gây phát ban, tổn thương gan nếu dùng quá liều.
• Chống chỉ định: Người có bệnh gan, uống rượu nhiều hoặc mẫn cảm với paracetamol.

Ibuprofen

• Tác dụng: Giảm đau, hạ sốt và chống viêm.
• Tác dụng phụ: Kích ứng dạ dày, buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng, loét dạ dày, suy thận khi dùng liều cao hoặc lâu dài.
• Chống chỉ định: Người có bệnh dạ dày, loét tiêu hóa, suy thận, suy gan, hen suyễn, phụ nữ có thai ở giai đoạn cuối thai kỳ.

2.2. Thuốc giảm ho

Dextromethorphan

• Tác dụng: Giảm ho khan bằng cách ức chế trung tâm ho ở não.
• Tác dụng phụ: Buồn ngủ, chóng mặt, buồn nôn, khó chịu dạ dày.
• Chống chỉ định: Trẻ dưới 2 tuổi, người bị ho có đờm, người sử dụng thuốc ức chế monoamine oxidase (MAOIs).

Codeine

• Tác dụng: Giảm ho mạnh hơn, thường dùng cho ho khan, không đờm.
• Tác dụng phụ: Buồn ngủ, táo bón, hạ huyết áp, suy hô hấp (nếu dùng quá liều), phụ thuộc vào thuốc khi dùng kéo dài.
• Chống chỉ định: Trẻ em dưới 12 tuổi, bệnh nhân suy hô hấp, bệnh nhân đang dùng thuốc an thần, người có tiền sử lạm dụng chất.

2.3. Thuốc kháng sinh (chỉ dùng khi có nhiễm khuẩn)

Amoxicillin

• Tác dụng: Tiêu diệt vi khuẩn gây viêm thanh quản.
• Tác dụng phụ: Dị ứng (phát ban, sốc phản vệ), tiêu chảy, buồn nôn, nấm miệng.
• Chống chỉ định: Dị ứng với penicillin hoặc nhóm beta-lactam.

Azithromycin

• Tác dụng: Điều trị nhiễm khuẩn đường hô hấp.
• Tác dụng phụ: Buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng, dị ứng da.
• Chống chỉ định: Dị ứng với macrolide, bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim.

2.4. Thuốc kháng viêm

Prednisone (corticosteroid)

• Tác dụng: Giảm viêm mạnh, giúp giảm sưng dây thanh quản.
• Tác dụng phụ: Tăng cân, giữ nước, cao huyết áp, loãng xương, tăng đường huyết, suy giảm miễn dịch khi dùng dài hạn.
• Chống chỉ định: Nhiễm trùng nặng chưa điều trị, loét dạ dày, tăng huyết áp không kiểm soát, tiểu đường, loãng xương.

2.5. Thuốc kháng histamin (dùng khi có dị ứng)

Loratadine

• Tác dụng: Giảm sưng, viêm do dị ứng, ít gây buồn ngủ.
• Tác dụng phụ: Khô miệng, buồn ngủ nhẹ, chóng mặt.
• Chống chỉ định: Dị ứng với thành phần thuốc, bệnh nhân suy gan nặng.

Cetirizine

• Tác dụng: Giảm sưng và các triệu chứng dị ứng.
• Tác dụng phụ: Buồn ngủ, khô miệng, chóng mặt.
• Chống chỉ định: Trẻ dưới 6 tháng, phụ nữ mang thai, bệnh nhân suy gan hoặc suy thận nặng.

2.6. Thuốc điều trị trào ngược dạ dày-thực quản (GERD)

Omeprazole

• Tác dụng: Giảm tiết axit dạ dày, điều trị GERD và viêm thanh quản do trào ngược.
• Tác dụng phụ: Đau đầu, đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, táo bón.
• Chống chỉ định: Dị ứng với omeprazole hoặc các thuốc ức chế bơm proton khác.

Ranitidine (thuốc kháng H2)

• Tác dụng: Giảm tiết axit dạ dày.
• Tác dụng phụ: Đau đầu, chóng mặt, phát ban, tiêu chảy.
• Chống chỉ định: Dị ứng với ranitidine, người có tiền sử porphyria.

2.7. Kẹo ngậm và thuốc xịt họng

Kẹo ngậm Strepsils

• Tác dụng: Làm dịu cổ họng, kháng khuẩn nhẹ.
• Tác dụng phụ: Hiếm khi xảy ra, có thể gây dị ứng nhẹ.
• Chống chỉ định: Dị ứng với thành phần của thuốc.

Thuốc xịt họng Benzydamine

• Tác dụng: Kháng viêm, giảm đau họng.
• Tác dụng phụ: Khô miệng, kích ứng tại chỗ.
• Chống chỉ định: Dị ứng với benzydamine.

Lưu ý chung:

• Theo chỉ định của bác sĩ: Đặc biệt đối với kháng sinh và corticosteroid, không tự ý sử dụng để tránh tác dụng phụ nghiêm trọng.
• Kiểm tra tiền sử dị ứng: Một số thuốc có thể gây dị ứng mạnh như penicillin, macrolide.
• Tuân thủ liều lượng: Việc sử dụng quá liều có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, đặc biệt với thuốc giảm đau và corticosteroid.

3. Những lưu ý khi dùng thuốc điều trị viêm thanh quản cấp tính

Khi sử dụng thuốc điều trị viêm thanh quản cấp tính, cần chú ý đến một số điểm quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Dưới đây là những lưu ý quan trọng khi dùng thuốc:

3.1. Chỉ dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ

- Không tự ý dùng thuốc: Đặc biệt là các loại thuốc kháng sinh và corticosteroid. Việc tự ý dùng thuốc có thể gây ra tình trạng kháng thuốc hoặc tác dụng phụ không mong muốn.

- Tuân thủ đúng liều lượng: Không dùng quá liều hoặc ngừng thuốc sớm hơn khuyến cáo của bác sĩ, ngay cả khi triệu chứng đã thuyên giảm.

3.2. Đối với thuốc kháng sinh

- Chỉ sử dụng khi có nhiễm khuẩn: Viêm thanh quản cấp tính thường do virus, vì vậy kháng sinh không có tác dụng nếu không có nhiễm khuẩn.

- Dùng đủ liệu trình: Nếu bác sĩ chỉ định kháng sinh, cần dùng hết liệu trình để đảm bảo tiêu diệt hết vi khuẩn, tránh kháng thuốc.

3.3. Đối với thuốc giảm đau và hạ sốt

- Paracetamol: Không dùng quá 4g mỗi ngày để tránh gây tổn thương gan, đặc biệt với người có bệnh gan hoặc người thường xuyên sử dụng rượu bia.

- Ibuprofen: Cần uống sau khi ăn để giảm nguy cơ kích ứng dạ dày. Tránh dùng ibuprofen nếu bạn có tiền sử loét dạ dày hoặc bệnh thận.

3.4. Đối với thuốc kháng viêm corticosteroid

- Sử dụng ngắn hạn: Corticosteroid có tác dụng giảm viêm mạnh nhưng chỉ nên dùng trong thời gian ngắn để tránh các tác dụng phụ như tăng cân, cao huyết áp, loãng xương.

- Tránh ngừng thuốc đột ngột: Nếu đã sử dụng corticosteroid lâu dài, cần giảm liều từ từ theo chỉ dẫn của bác sĩ để tránh hội chứng cai thuốc.

3.5. Đối với thuốc giảm ho và long đờm

- Không dùng thuốc giảm ho khi có đờm: Các thuốc giảm ho như dextromethorphan chỉ nên dùng khi có ho khan. Nếu có đờm, cần dùng thuốc long đờm để đẩy đờm ra ngoài.

- Cẩn thận với thuốc chứa codeine: Thuốc chứa codeine có thể gây nghiện và suy hô hấp nếu dùng quá liều. Không nên dùng cho trẻ nhỏ và người già.

3.6. Đối với thuốc kháng histamin

- Cẩn thận với tác dụng gây buồn ngủ: Các thuốc kháng histamin như diphenhydramine có thể gây buồn ngủ, do đó không nên sử dụng khi lái xe hoặc vận hành máy móc.

- Không dùng quá liều: Thuốc kháng histamin cần được dùng đúng liều để tránh các tác dụng phụ như khô miệng, chóng mặt.

3.7. Đối với thuốc điều trị trào ngược dạ dày-thực quản (GERD)

- Uống trước bữa ăn: Thuốc ức chế bơm proton (như omeprazole) nên được uống trước bữa ăn để đạt hiệu quả tốt nhất.

- Không dùng lâu dài: Thuốc giảm tiết axit dạ dày không nên dùng trong thời gian dài nếu không có sự chỉ định của bác sĩ, vì có thể gây giảm hấp thu canxi, dẫn đến loãng xương.

3.8. Đối với kẹo ngậm và thuốc xịt họng

- Không lạm dụng: Dù kẹo ngậm và thuốc xịt họng có tác dụng làm dịu cổ họng, nhưng không nên lạm dụng vì có thể gây khô miệng hoặc kích ứng cổ họng.

- Kiểm tra thành phần: Một số sản phẩm chứa các thành phần có thể gây dị ứng, vì vậy nên kiểm tra kỹ thành phần trước khi sử dụng.

3.9. Kiểm tra dị ứng và tình trạng sức khỏe

- Kiểm tra tiền sử dị ứng: Nếu bạn có tiền sử dị ứng với bất kỳ thành phần nào của thuốc (như kháng sinh, paracetamol, ibuprofen), cần thông báo cho bác sĩ.

- Cân nhắc tình trạng sức khỏe: Những người có bệnh nền như loét dạ dày, bệnh gan, suy thận, cao huyết áp, hoặc đang mang thai cần thận trọng khi dùng thuốc và nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

3.10. Uống đủ nước và giữ ẩm không khí

Dù thuốc giúp giảm viêm và đau, việc uống đủ nước và giữ ẩm không khí cũng rất quan trọng để hỗ trợ làm dịu cổ họng và giúp phục hồi nhanh hơn.

3.11. Kết hợp với nghỉ ngơi và bảo vệ giọng nói

Nghỉ ngơi và hạn chế nói nhiều hoặc nói to là cần thiết để giúp thanh quản hồi phục tốt hơn. Việc sử dụng thuốc kết hợp với các biện pháp này sẽ mang lại hiệu quả tối ưu.

Thực tế cho thấy, việc tuân thủ những lưu ý trên sẽ giúp bạn sử dụng thuốc điều trị viêm thanh quản cấp tính một cách an toàn và hiệu quả, đồng thời hạn chế các biến chứng hoặc tác dụng phụ không mong muốn.

Viêm thanh quản cấp tính: Nguyên nhân, triệu chứng, phòng bệnh và cách điều trị

SKĐS - Viêm thanh quản cấp tính là một bệnh lý phổ biến, thường gặp vào mùa đông hoặc khi thời tiết thay đổi đột ngột. Viêm thanh quản cấp tính thường xuất hiện đột ngột và có thể kéo dài trong vài ngày đến một tuần.