Theo phía Ukraine, mục tiêu là một tàu ngầm diesel-điện lớp Kilo cải tiến (Dự án 636) của Nga, bị đánh trúng tại căn cứ hải quân Novorossiysk trên Biển Đen.
Video phương tiện dưới nước của Ukraine tấn công tàu ngầm Nga. (Nguồn: X)
Một đoạn video do SBU công bố cho thấy một phương tiện không người lái dưới nước di chuyển qua khu vực cảng đông đúc, tiếp cận mục tiêu và gây ra một vụ nổ lớn được cho là đã làm hư hại tàu ngầm Nga. Dù Bộ Quốc phòng Nga nhanh chóng bác bỏ thông tin này và đặt nghi vấn về tính xác thực của đoạn phim, bản thân khả năng xảy ra một cuộc tấn công như vậy đã đủ để làm giới quân sự toàn cầu lo ngại.
Nếu tuyên bố của Ukraine là chính xác, đây sẽ là bước ngoặt quan trọng trong xung đột hải quân hiện đại, khi các phương tiện dưới nước không người lái chi phí thấp bắt đầu trở thành mối đe dọa trực tiếp đối với những nền tảng vũ khí đắt giá và phức tạp nhất: tàu ngầm.
Mối đe dọa mới đối với 'xương sống' của hải quân Nga
Trong bối cảnh Nga không đóng mới tàu khu trục hay tuần dương hạm cỡ lớn nào kể từ khi Liên Xô tan rã năm 1991, lực lượng máy bay ném bom chiến lược ngày càng tụt lại phía sau Mỹ và Trung Quốc, tàu ngầm – đặc biệt là tàu ngầm hạt nhân, đang trở thành trụ cột quan trọng nhất của sức mạnh hải quân Nga.
Hạm đội tàu ngầm tấn công hạt nhân và tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo của Nga hiện vẫn nằm trong nhóm mạnh nhất thế giới, đóng vai trò then chốt trong cả răn đe hạt nhân lẫn phô trương sức mạnh trên đại dương. Chính vì vậy, viễn cảnh các UAV dưới nước có thể "săn" tàu ngầm đặt ra mối đe dọa đặc biệt nghiêm trọng đối với chiến lược quân sự của Moscow.
Các chuyên gia cảnh báo rằng trong tương lai, những phương tiện không người lái này hoàn toàn có thể được triển khai từ các căn cứ tiền phương của NATO ở Bắc Cực để uy hiếp Hạm đội phương Bắc của Nga, hoặc từ khu vực Nhật Bản nhằm theo dõi và tấn công Hạm đội Thái Bình Dương. Nếu điều đó xảy ra, cán cân quyền lực trên biển có thể thay đổi sâu sắc.
Không chỉ Nga, phương Tây cũng chịu tác động
Hệ quả của xu hướng này không chỉ giới hạn ở Nga. Các hải quân phương Tây cũng đứng trước những thách thức tương tự. Anh và Pháp, trong bối cảnh lực lượng hải quân mặt nước và kho vũ khí hạt nhân trên bộ suy giảm, ngày càng phụ thuộc vào các tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo để duy trì khả năng răn đe chiến lược.
Mỹ cũng không ngoại lệ. Kho vũ khí hạt nhân trên bộ của Washington được đánh giá là già cỗi và chậm hiện đại hóa, trong khi chương trình nâng cấp lực lượng máy bay ném bom chiến lược gặp nhiều khó khăn. Điều này khiến tàu ngầm hạt nhân trở thành trụ cột sống còn trong học thuyết răn đe của Mỹ.
Trong bối cảnh đó, sự xuất hiện của các UAV dưới nước có thể được triển khai từ tàu khu trục, máy bay tuần tra, thậm chí từ chính các tàu ngầm lớn hơn, đang làm dấy lên câu hỏi nghiêm trọng về khả năng sống sót của các nền tảng quân sự đắt giá trong một cuộc xung đột quy mô lớn – đặc biệt là tại Thái Bình Dương.
