Nhằm phục vụ tốt nhất cho người dân, các tổ chức, đơn vị, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp và cải thiện môi trường kinh doanh quốc gia trong bối cảnh hội nhập quốc tế, theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, năm 2015 được Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam xác định là năm bản lề của công tác cải cách hành chính. Do đó, thời gian qua BHXH Việt Nam đã tập trung tối đa nguồn lực, quyết liệt triển khai cải cách thủ tục hành chính (TTHC) trong lĩnh vực BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) một cách đồng bộ từ việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách cho đến việc tổ chức thực hiện, đặc biệt trong lĩnh vực kê khai, thu, nộp BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp.
Tập trung rà soát, cắt giảm các TTHC
Xác định cải cách TTHC - một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành BHXH trong năm 2015. Trên cơ sở thực hiện Nghị quyết số 19/NQ-CP ngày 12/3/2015 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia hai năm 2015 - 2016, BHXH Việt Nam đã quyết liệt triển khai nhiều giải pháp nhằm thực hiện hiệu quả nhiệm vụ cấp thiết này.
Năm 2015 được xác định là năm trọng tâm tiếp tục cải cách TTHC theo Nghị quyết 19/NQ-CP, BHXH Việt Nam đã tập trung tối đa nguồn lực, triển khai đồng loạt các giải pháp thực hiện cải cách hành chính nhằm cắt giảm tối đa thời gian, chi phí cho doanh nghiệp khi thực hiện TTHC.
Cắt giảm thủ tục hành chính tạo sự thuận lợi cho người dân.
Trên cơ sở rà soát từng thủ tục, chi tiết đến từng thành phần hồ sơ và tiêu chí trên các mẫu biểu, tờ khai, BHXH Việt Nam đã ban hành các Quyết định nhằm cắt giảm hồ sơ, thủ tục, quy trình thực hiện của tất cả các lĩnh vực nghiệp vụ từ thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT đến giải quyết, chi trả các chế độ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp. Để công tác rà soát TTHC đạt hiệu quả cao nhất, BHXH Việt Nam đã thành lập Tổ rà soát hoạt động chuyên nghiệp (vận dụng mô hình của Tổ đề án 30) để rà soát tổng thể 115 TTHC. Với tư duy nhận thức, cách làm mới trên tinh thần đặt mình vào vị trí của tổ chức, cá nhân khi thực hiện TTHC để rà soát từng thủ tục, chi tiết đến từng thành phần hồ sơ và tiêu chí trên các mẫu biểu, tờ khai để cắt giảm tối đa thời gian và chi phí cho tổ chức, cá nhân. Cụ thể giảm từ 115 thủ tục xuống còn 33 thủ tục (chưa tính thủ tục về tham gia giao dịch điện tử). Sau đợt tổng rà soát các TTHC, BHXH Việt Nam đã công bố các thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung, thay thế, gồm: TTHC trong giao dịch điện tử; TTHC được sửa đổi, bổ sung, thay thế thuộc 3 lĩnh vực: chi trả các chế độ BHXH, thực hiện chính sách BHXH, thực hiện chính sách BHYT; TTHC được sửa đổi, bổ sung, thay thế thuộc lĩnh vực thu BHXH, BHYT, BHTN và cấp sổ BHXH, thẻ BHYT. Về số lượng hồ sơ (gồm biểu mẫu, tờ khai, đơn, công văn đề nghị) đã giảm 56% TTHC. Về chỉ tiêu trên tờ khai, biểu mẫu đã giảm 82% TTHC. Về quy trình, thao tác thực hiện đã giảm 78% TTHC.
Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam cũng đã bãi bỏ 11 thành phần hồ sơ, do đó cắt giảm được thời gian, chi phí của cá nhân khi thực hiện TTHC về BHXH, BHYT. Theo đó, việc bãi bỏ thủ tục xác nhận chữ ký 6 tháng một lần của người hưởng chế độ BHXH hàng tháng qua tài khoản ATM đã giúp khoảng 200 nghìn người hưởng chế độ không phải đi xác nhận chữ ký; việc bỏ mẫu đơn đề nghị, thanh toán chi phí KCB trực tiếp cũng giúp khoảng 500 nghìn người hưởng BHYT không phải khai đơn... qua đó tiết kiệm được hàng chục tỷ đồng cho cá nhân và xã hội.
Mặt khác, BHXH Việt Nam cũng đã quy định nhiều hình thức tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả để doanh nghiệp lựa chọn (giao dịch điện tử, giao dịch qua dịch vụ bưu chính...); chuyển đổi tác phong, lề lối làm việc theo hướng phục vụ, nâng cao trách nhiệm trong công tác tiếp nhận hồ sơ và giải quyết TTHC. Đặc biệt, ngày 29/9/2015, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố đẩy mạnh giao dịch điện tử nhằm cắt giảm toàn bộ thời gian đi lại, chờ đợi nộp hồ sơ của doanh nghiệp. Đến nay, một số tỉnh đã có 90% số doanh nghiệp sử dụng hình thức giao dịch BHXH điện tử như: Đồng Nai, Điện Biên, TP. Hồ Chí Minh, Sơn La... Trong 3 tháng cuối năm, BHXH Việt Nam tiếp tục nghiên cứu, rà soát các thủ tục hành chính và thay một số quy trình nghiệp vụ về giải quyết, chi trả các chế độ BHXH nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp khi tham gia giao dịch với cơ quan BHXH.
Trong đợt rà soát này, BHXH Việt Nam đã tuân thủ các nguyên tắc: Hạn chế tối đa việc khai báo của tổ chức, cá nhân trong kê khai BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp; đơn giản hóa việc kê khai TTHC theo hướng người kê khai tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung kê khai, cơ quan BHXH tăng cường khâu hậu kiểm; hạn chế tối đa việc yêu cầu người kê khai lấy xác nhận của cơ quan nhà nước nếu xét thấy không cần thiết; tổ chức, cá nhân chỉ phải kê khai thông tin lần đầu và kê khai khi có thay đổi thông tin, không phải kê khai lại những thông tin đã cung cấp cho cơ quan BHXH; cơ quan BHXH có trách nhiệm sử dụng những thông tin đã có để phục vụ cho việc thẩm định và phê duyệt, không yêu cầu tổ chức, cá nhân phải kê khai nhiều lần cho một nội dung; sử dụng các thông tin, kết quả của các cơ quan nhà nước khác theo cơ chế phối hợp liên thông, không yêu cầu tổ chức, cá nhân phải đến kê khai lại thông tin mà tổ chức, cá nhân đã kê khai trước đó.
(Còn nữa)