Trong cuộc phỏng vấn với báo Mỹ The Wall Street Journal, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho biết muốn đẩy nhanh hỗ trợ hàng hải cho Việt Nam giữa lúc căng thẳng với Trung Quốc.
Ông Abe bày tỏ quan ngại sâu sắc khi căng thẳng gia tăng sau khi Trung Quốc đơn phương hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 (Haiyang Shiyou 981) ở vùng biển Việt Nam.
Thủ tướng Nhật Bản nói rằng “các hoạt động khoan tìm dầu đơn phương” của Bắc Kinh trên biển Đông đã dẫn tới căng thẳng leo thang. Nhật Bản “sẽ không bao giờ tha thứ cho hành động thay đổi hiện trạng bằng vũ lực hoặc cưỡng chế. Chúng tôi đang tìm kiếm một giải pháp hòa bình dựa trên luật pháp quốc tế” – ông Abe nhấn mạnh.
Theo lời ông Abe, chính quyền Tokyo bắt đầu tham khảo ý kiến và đánh giá về việc cung cấp cung cấp tàu tuần tra cho Việt Nam. “Chúng tôi xem xét cung cấp tàu tuần tra trên quan điểm là những con tàu đó sẽ giúp ích cho hòa bình và an ninh trong khu vực” – Thủ tướng Abe nói rõ.
Ông Abe từ chối dự đoán việc các tàu tuần tra nói trên có thể được sử dụng trong kịch bản xung đột trong tương lai. Đến nay, Nhật đã cung cấp một số hỗ trợ hàng hải cho các nước có tranh chấp với Trung Quốc. Tháng 12-2013, Nhật cung cấp 10 tàu tuần tra cho Philippines và tuyên bố sẽ hỗ trợ tương tự cho Việt Nam.
Khi được hỏi liệu có xem những gì đang xảy ra ở biển Đông như một hành động xâm lược của Trung Quốc, Thủ tướng Nhật lặp lại quan ngại rằng việc hạ đặt giàn khoan là hành động đơn phương. Theo nhận định của The Wall Street Journal, suốt 1 năm, ông Abe đã kiên trì tranh thủ sự ủng hộ của các nhà lãnh đạo Đông Nam Á và giữ vai trò đối trọng với thái độ hung hăng của Trung Quốc.
Thời gian qua, Thủ tướng Abe liên tục đưa ra các tuyên bố ủng hộ Philippines và Việt Nam trong tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc trên biển Đông, xem tranh chấp này có sự tương đồng với tranh chấp Nhật-Trung trên biển Hoa Đông.
