Quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai của dân tộc
Thủ tướng cho biết, Đảng và Nhà nước ta luôn dành sự quan tâm đặc biệt, coi giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân, đặc biệt đã được nhấn mạnh tại Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII và Nghị quyết số 29-NQ/TW.
Các nghị quyết, văn bản của Đảng đã chỉ rõ: Phát triển GD&ĐT là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài; phát triển nguồn nhân lực là một trong ba đột phá chiến lược phát triển; đào tạo nhân lực có tay nghề cao giữ vị trí, vai trò quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; phát triển giáo dục nghề nghiệp là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, lâu dài, có vị trí, vai trò quan trọng trong phát triển KTXH; đầu tư cho GD&ĐT chính là đầu tư cho phát triển.
Tổng Bí thư Tô Lâm; Chủ tịch nước Lương Cường; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cùng các đại biểu dự Hội nghị tại điểm cầu chính. Ảnh: VGP.
Phân tích sự cần thiết ban hành Nghị quyết, Thủ tướng cho biết, bối cảnh quốc tế đang có những thay đổi sâu sắc, đặt ra những yêu cầu mới, toàn diện và cấp thiết đối với GD&ĐT. Đất nước ta đang đứng trước yêu cầu phát triển nhanh và bền vững, thực hiện hai mục tiêu 100 năm. Trong bối cảnh đó, đột phá phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và đội ngũ nhân tài đã trở thành yêu cầu tất yếu, cấp bách, khách quan.
Từ tình hình trên, Bộ Chính trị, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo tập trung xây dựng và ban hành Nghị quyết số 71, trong đó đề ra những chủ trương, quyết sách mạnh mẽ hơn để khai thông điểm nghẽn, tạo đột phá phát triển, hiện đại hóa, chấn hưng nền giáo dục nước nhà, góp phần thúc đẩy thực hiện các quyết sách mới của Bộ Chính trị về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, hội nhập quốc tế, xây dựng pháp luật, phát triển kinh tế tư nhân…, hướng tới thực hiện thành công hai mục tiêu chiến lược 100 năm.
GD&ĐT là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân
Về các nội dung trọng tâm của Nghị quyết, Thủ tướng nhấn mạnh các quan điểm chỉ đạo gồm:
Thứ nhất, nhận thức sâu sắc, đầy đủ và thực hiện nhất quán quan điểm GD&ĐT là quốc sách hàng đầu, giáo dục toàn diện "Đức - Trí - Thể - Mỹ", là yếu tố quan trọng nhất quyết định tương lai dân tộc. Phát triển GD&ĐT là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân.
Thứ hai, phát huy truyền thống hiếu học, xây dựng xã hội học tập, khơi dậy mạnh mẽ các phong trào thi đua trong toàn xã hội về học tập, tự học tập, học tập không ngừng, học tập suốt đời vì sự nghiệp phát triển nhanh và bền vững của đất nước, vì tương lai của dân tộc.
Thứ ba, người học là trung tâm, là chủ thể của quá trình GD&ĐT; nhà trường là nền tảng, nhà giáo là động lực, quyết định chất lượng GD&ĐT. Chuyển đổi mạnh mẽ tư duy từ đào tạo kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Thực hiện phương châm "thầy ra thầy, trò ra trò"; tôn vinh người thầy và bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng, hợp pháp của người học.
Thủ tướng Phạm Minh Chính trình bày chuyên đề 1 về những nội dung trọng tâm, cốt lõi của Nghị quyết số 71-NQ/TW.
Thứ tư, bảo đảm "học đi đôi với hành", "lý thuyết gắn liền với thực tiễn", "nhà trường gắn liền với xã hội". Giáo dục mầm non, phổ thông là nền tảng hình thành nhân cách, phát triển phẩm chất và năng lực. Giáo dục nghề nghiệp là then chốt trong phát triển lực lượng lao động kỹ năng cao. Giáo dục đại học là nòng cốt phát triển nhân lực trình độ cao, nhân tài, thúc đẩy KH&CN và đổi mới sáng tạo.
Thứ năm, đột phá phát triển GD&ĐT bắt đầu từ đổi mới tư duy, nhận thức và thể chế. Tạo đột phá về nguồn lực, động lực và không gian mới, nâng cao chất lượng GD&ĐT. Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, lấy đầu tư công dẫn dắt, thu hút nguồn lực xã hội cho hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục quốc dân.
Thứ sáu, giáo dục công lập là trụ cột, giáo dục ngoài công lập là thành phần quan trọng cấu thành hệ thống giáo dục quốc dân; xây dựng nền giáo dục mở, liên thông, bảo đảm cơ hội học tập công bằng, bình đẳng đối với tất cả các đối tượng.
Thủ tướng cho biết, Nghị quyết xác định các mục tiêu đến năm 2030, 2045, đồng thời xác định 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp, bao gồm 5 nhóm chung và 3 nhóm riêng cho các bậc học.
Triển khai các chủ trương về chế độ lương, phụ cấp cho nhà giáo
Ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 71, Chính phủ đã tổ chức nghiên cứu, xây dựng Chương trình hành động để thực hiện nghị quyết với tinh thần làm việc nghiêm túc, khẩn trương; và đã ban hành Chương trình hành động tại Nghị quyết số 281/NQ-CP ngày 15/9/2025.
Chương trình hành động của Chính phủ bao gồm 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp lớn, cụ thể hóa thành 36 mục tiêu và 151 nhiệm vụ. Trong đó, đã phân công cụ thể các nhiệm vụ cho từng bộ, ngành, địa phương với tinh thần "6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả" và bảo đảm nguồn lực thực hiện.
Về một số nhiệm vụ cần triển khai ngay trong năm 2025, Thủ tướng thông tin: tiếp tục đẩy mạnh công tác hoàn thiện thể chế, chính sách; khẩn trương rà soát, đánh giá việc triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông để điều chỉnh phù hợp; xây dựng lộ trình và triển khai ngay các chủ trương về chế độ lương, phụ cấp cho nhà giáo, cán bộ quản lý, nhân viên ngành giáo dục.
Đồng thời, rà soát, sắp xếp, tái cấu trúc các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp, sáp nhập, giải thể các cơ sở đào tạo không đạt chuẩn; sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật về thực hiện chủ trương không tổ chức hội đồng trường trong các cơ sở giáo dục công lập (trừ các trường công lập có thỏa thuận quốc tế).
Cùng với đó, quyết liệt triển khai chủ trương của Bộ Chính trị về đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền; trước mắt, thí điểm đầu tư hoàn thành xây mới hoặc cải tạo 100 trường trong năm 2025.
Các bộ, ngành, địa phương rà soát các chương trình, kế hoạch đang triển khai để đưa các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao vào chương trình, kế hoạch công tác hằng năm, hằng quý và hằng tháng của cơ quan, đơn vị, địa phương. Xây dựng chỉ số đánh giá hiệu quả công việc để tăng cường giám sát, kiểm tra, kiểm soát tiến độ, chất lượng thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp.
Nhấn mạnh con người chính là yếu tố quan trọng nhất, quyết định sự thành bại của quốc gia, đầu tư cho con người chính là đầu tư cho sự phát triển, Thủ tướng bày tỏ tin tưởng chắc chắn rằng, Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển GD&ĐT, cùng với các quyết sách của Bộ Chính trị sẽ được thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả, tạo nền tảng, cơ sở vững chắc đưa đất nước ta phát triển nhanh và bền vững, sánh vai với các cường quốc năm châu, như Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu hằng mong muốn.
