Sáng 12/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có cuộc gặp gỡ, đối thoại với công nhân trong chương trình có chủ đề "Công nhân Việt Nam với khát vọng phát triển đất nước" tại Bắc Giang.
Mới đáp ứng được 40% nhu cầu nhà ở cho công nhân
Đặt câu hỏi đến chương trình, anh Nguyễn Đình Biên (sinh năm 1986, làm việc tại một công ty tỉnh Nghệ An) nêu ra thực tế đó là đời sống gặp khó khăn do vấn đề về nhà ở và trường học cho con em công nhân.
Về vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Vấn đề nhà ở cho công nhân là vấn đề chính đáng, cần giải quyết, đáp ứng nguyện vọng, nhu cầu chính đáng của anh em công nhân.
Để làm rõ thêm vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, thời gian qua Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã rất quan tâm và chỉ đạo thúc đẩy các hoạt động đầu tư phát triển nhà ở xã hội, trong đó có nhà ở cho công nhân.
Trong giai đoạn 2016-2021, chúng ta đã đạt được kết quả nhất định của chương trình này. Cụ thể, cả nước đã đầu tư 7,3 triệu mét vuông nhà ở xã hội, trong đó nhà ở cho công nhân đã thực hiện 122 dự án với quy mô khoảng 2,7 triệu mét vuông nhà ở cho công nhân. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ đáp ứng được khoảng 40% nhu cầu nhà ở cho công nhân trên cả nước.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết thêm: "Nhu cầu nhà ở của công nhân rất lớn, nhất là hiện nay khi tốc độ phát triển kinh tế xã hội tại các khu công nghiệp ngày càng nhiều. Vì vậy, trong thời gian qua, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt để thức đẩy phát triển các dự án nhà ở xã hội, trong đó có nhà ở cho công nhân tại các khu công nghiệp".
Bên cạnh việc hoàn thiện các thể chế, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng đã phối hợp với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thực hiện dự án về thiết chế công đoàn. Theo đó, có tham gia vào các hoạt động dự án đầu tư, đặc biệt là đầu tư dự án nhà ở, trường học, nhà trẻ, bệnh viện, các siêu thị để phục vụ công nhân tốt hơn.
Tại Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Nhóm phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân cũng nằm trong chương trình này. Cụ thể, có 2 nhóm chính sách được bổ sung, nhóm 1 là hỗ trợ cho nhà đầu tư tham gia vào các dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân đều được vay vốn và đều được hỗ trợ lãi suất 2% với quy mô 40.000 tỷ. Nhóm 2 là gói giúp người lao động, công nhân tại các khu công nghiệp được vay vốn với quy mô 15.000 tỷ, trong thời gian vay là 25 năm, lãi suất là 4,8%/năm.
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng, hiện các địa phương đang triển khai rất tích cực. Kết quả ban đầu đối với nhà ở dành cho công nhân đang triển khai 116 dự án, với quy mô 7,6 triệu m2.
Cần tháo gỡ ngay những vướng mắc
Sau khi nghe Thứ trưởng Bộ Xây dựng báo cáo, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ băn khoăn về vấn đề chủ trương, chính sách, tổ chức thực hiện. Đồng thời, Thủ tướng cho biết, trong sáng 12/6 khi tới khu nhà ở cho công nhân KCN Vân Trung (Bắc Giang) về xây dựng rất tốt nhưng "bản chất vấn đề" đã giải quyết được chưa?
Trả lời thắc mắc của Thủ tướng Chính phủ, ông Phạm Văn Lực (Chủ đầu tư nhà ở công nhân tại KCN Vân Trung) cho rằng, hiện có 2 nội dung còn vướng mắc liên quan đến việc xác định đối tượng thuê, giá bán, giá cho thuê.
"Mặc dù chúng tôi phối hợp với tỉnh Bắc Giang rất chặt chẽ, nhưng về luật, chúng tôi mong Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ban, ngành sửa đổi các thủ tục hành chính tốt hơn, để không gây ảnh hưởng đến việc vi phạm pháp luật sau này", ông Phạm Văn Lực kiến nghị.
Tiếp tục giải đáp ý kiến của Thủ tướng Chính phủ, ông Dương Văn Thái (Bí thư tỉnh ủy Bắc Giang) cho biết, hiện trên toàn tỉnh, có 250.000 công nhân ở sinh hoạt ở Bắc Giang, trong đó có 1/3 công nhân từ các địa phương khác nên nhu cầu nhà ở rất nhiều. Bắc Giang hiện có 19 dự án nhà ở xã hội, trong đó có 14 dự án đang triển khai. Nếu triển khai được 14 dự án này sẽ giải quyết được khoảng 110.000 công nhân có nhà ở.
Theo ông Dương Văn Thái, vấn đề vướng mắc nhất là quy định của Nghị định 100 quy định về vấn đề thuê, thuê lại nhà ở, doanh nghiệp xây dựng nhà ở, nhưng người thuê phải trực tiếp ký hợp đồng với công nhân; Thứ 2 là việc xác định giá để thuê. Hiện nay, hướng dẫn của các bộ, ngành cũng chưa cụ thể; Thứ 3 là việc miễn giảm tiền thuê đất.
Ông Nguyễn Đình Khang (Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho rằng, hiện đang vướng tại Luật đất đai; Vướng về Luật nhà ở; thu hút các doanh nghiệp tham gia đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở công nhân rất khó. Ông Khang cho biết, nhà ở hiện nay chỉ duy nhất Bộ Xây dựng được giao nhà công vụ, còn lại các loại hình nhà ở khác triển khai trong các khu doanh nghiệp, các tỉnh muốn đầu tư cũng không đầu tư được, các cơ quan bộ, ngành cũng không tham gia được.
Liên quan đến vấn đề này, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: "Đây là vấn đề quan trọng, có an cư thì mới lạc nghiệp, quyền được có nhà ở. Vấn đề này Đảng và Nhà nước luôn luôn trăn trở, chăm lo và chỉ đạo, xây dựng nhiều chủ trương. Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ cũng đã cụ thể hóa nhiều chính sách ưu đãi như cơ chế chính sách ưu đãi về hỗ trợ các dự án nhà ở xã hội được miễn tiền sử dụng đất, giảm 50% thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong và ngoài dự án, cho vay ưu đãi…".
Thủ tướng cho rằng, câu chuyện này vẫn chưa giải quyết được một cách thấu đáo, căn cơ, bài bản. Hiện vấn đề này đang vướng về pháp lý, đó là một số luật, Nghị định 49, 100 cũng có vướng.
Chính vì vậy, Thủ tướng trực tiếp giao Bộ Xây dựng chủ trì, xem xét, tiếp thu toàn bộ vướng mắc của luật pháp và nhu cầu nhà ở của công nhân, trên cơ sở đó, vấn đề gì thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì sẽ sửa ngay như Nghị định 49, Nghị định 100. Vấn đề gì liên quan đến luật pháp thì tổng hợp cùng các bộ, ngành liên quan, đánh giá tác động và đề xuất giải pháp phù hợp, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của người lao động, cũng như phù hợp điều kiện hoàn cảnh của đất nước ta hiện nay.