Đã thấy thu về qua gió lạ
Phố ngơ xao xác khúc giao mùa
Người mơ ký ức tương tư hạ
Dáng thơ mờ ướt mảnh trăng xưa.
Tháng 9 rồi, mùa thu đang chạm vào từng khoảng nắng thủy tinh vàng lấp lánh pha lê, tô đậm thêm màu xanh trời trong vắt thủy tinh, cho những áng mây hờ hững lơ lửng bay ngang phố càng trắng mịn như mảnh lụa nõn buông thả đầy gợi cảm…
Em đành hanh…
- Sài Gòn làm gì có thu, làm gì có lá vàng bay trong chiều gió
Làm gì có những mùi hương trái chín ngọt lừ đến say đến si đến mê đắm, làm gì có triệu đóa cúc họa mi, hay hương hoa sữa nồng nàn cả một con phố…, làm gì có…
- Ừ, em cứ "làm gì có"… Nhưng mà có đấy em. Sài Gòn vẫn đang mùa mưa với những cơn mưa chợt ào đến chợt lướt qua, nhưng hương sắc thu đang len lỏi vô hình phủ lên phố như những vuốt ve nhẹ nhàng, chỉ để cảm, không phải để thấy…
Thu Sài Gòn không ồn ào vồn vã ập đến bằng hương hoa bằng trái chín, hay cơn gió heo may se lạnh, mà khẽ khàng và e ấp, là chút xao xuyến bờ môi gió chạm, là chút ngẩn ngơ chông chênh hoàng hôn buông, là chút man mác cho tâm hồn thong dong thả dài theo con phố vắng, là thu của tình và của rung động từ trái tim người có tình. Là thu cảm cho những lắng đọng tinh tế ngọt ngào…
Chính những ngày này, khi Sài Gòn - TP Hồ Chí Minh trong cao điểm giãn cách theo Chỉ thị 16+, đường vắng tiếng xe, phố ít bóng người lao xao và cách sống chậm trong dịch bệnh đã như món quà tặng vô tình để người Sài Gòn cảm nhận mùa thu đang phảng phất lẩn khuất trong bàng bạc phố. Mà khi trước, những vội vã náo nhiệt, những chen lấn khói bụi, những mê mải cần lao kiếm sống, miệt mài đua chen thăng tiến…, đã làm cho không biết mùa biết tháng, bỏ qua gió trăng, quên hương phố.
Ban mai, mở bung cửa sổ, đưa ánh mắt rong ruổi nhẩn nha, thú vị nhận ra những hạt sương lấp lánh như lẩn trốn trong vòm lá me xanh mướt… Bất chợt rưng rưng, những hàng me xanh ngắt, diệu vợi, trầm mặc, hiền hòa phố, từ Võ Văn Tần, đến Đồng Khởi, Lý Tự Trọng, Trương Định, Nguyễn Du…., xanh đến vời vợi nhớ, thao thiết thương, đã thật lâu, 3 tháng rồi, không có cặp tình nhân nào dạo gót, để lá me bay, để bối rối cầm tay nhau, để thi nhân tặng thơ người tình...
Nghe gió xào xạc trên ngọn cây lộc vừng, trên tán bàng góc cuối con phố, chợt nhận ra những đốm lá vàng, lá đỏ, hình như chỉ đợi cơn gió chạm nhẹ vào, là rời cành, chạm khắc vào màu đá xám hè phố như dát một mảnh hoàng ngọc tuyệt đẹp. Và như một khẽ khàng run rảy đến không dám thở mạnh, ngay bên vòm cửa sổ, trên cành bồ đề um tùm lá, một đôi se sẻ đang ríu rít bên nhau…
Hạnh phúc có lẽ chỉ nho nhỏ xinh xinh như thế, mà sao đôi lúc vì nhiều lẽ mà ta bỏ qua, để tìm những thứ cao xa, hư ảo. Ngắm đôi chim nhỏ mà như thức dậy cả một khát khao thanh xuân, hình như mình đã lỡ một nhịp để tiếc nuối như một ký ức cố tình cất giấu…
- Em có nghĩ là ngay lúc này, khi Sài Gòn - TP Hồ Chí Minh ngoài việc tất cả lo cho phòng chống dịch bệnh, thì bữa cơm là chính, còn những thứ khác trở nên xa xỉ. Thế mà đã có trái thị mùa thu Hà Nội đang tỏa hương thơm cả bàn phím. Trái thị mộng mị như Nàng Tấm cổ tích mà rất thật.
Một món quà theo chân các chiến sĩ quân y vào tăng cường cho Sài Gòn chống dịch. Tôi đã thật ấn tượng với cái ba lô của em, khi phía sau gài một móc khóa là chuỗi hạt màu hồng rubi, nữ tính và quyến rũ kỳ lạ. Không nhìn thấy mặt em, nhưng cảm nhận là một cô gái rất đẹp. Và khi lướt ngang qua em, một mùi hương mùa thu không thể lẫn. Mùi thơm của trái thị. Bỗng dưng tôi cứ nghĩ em là hiện thân Nàng Tấm thảo hiền, dịu dàng, nhân hậu, em sẽ mang đến nụ cười hạnh phúc được sống cho bao số phận ngặt nghèo trong thảm họa dịch bệnh này.
- Thu Sài Gòn còn ẩn hiện trong một gian bếp nống ấm, không phải chỉ là cơm, mà là cốm. Đã ngỡ rằng Sài Gòn thu này không có hương vị cốm làng Vòng… Vậy mà…
Nàng ấy mang cái tên biểu trưng thu Hà Nội, vì yêu khí chất phóng khoáng hào hiệp phương Nam mà lập nghiệp Sài Gòn. Nàng ấy không hiểu sao còn lưu lại trong ngăn đá tủ lạnh một gói cốm Vòng, sao vừa khéo đến ngọt thơm thảo đến thế. Và rồi, dù chỉ ngắm trên FB, hình ảnh thôi, mà món chả cốm, chè cốm của nàng thu Hà Nội ấy đã làm tôi vương vấn, cảm giác hương cốm thu đang rất gần, đang kề cận, đang vấn vít quanh quẩn, nhắm mắt lại lắng trong một khoảnh khắc để nghe hương thu trong cốm của mùa trước.
- Thu Sài Gòn rất lạ nghe em, chỉ là cảm một câu thơ xưa của thi nhân, để rồi tạo nên một mùa thu như mộng trong tranh vẽ…
Có một luật sư trẻ, xung quanh khu nhà toàn dây chăng bảng đỏ. Sau mấy chuyến đi thiện nguyện, khi thành phố giãn cách tăng cấp độ, thì chàng ẩn mình trong căn phòng nhỏ của mình tít trên tầng cao một cao ốc chung cư. Và rồi, chàng đã tạo cho mình một không gian thu thi vị, từ việc thử gieo những hạt cà chua ở trái cà cuối cùng trong tủ lạnh, đến việc cắm vào những chai nước nhựa những cọng rau muống của bó rau vừa lặt hết ngọn ăn bữa tối, rồi chàng thầm vui khi rau nảy bao đọt non xanh, mấy dây cà chua thì vươn dài quấn vào lan can balcon…
Nhưng đó chưa phải là cảm giác thu thật sự, chàng bày màu, sơn, vải…, để vẽ. Và bức tranh thu đẹp như câu thơ, một ánh trăng rằm tỏa ánh sáng thần thoại như rắc bụi bạc mịn xuống khu rừng có đôi nai đang quấn quýt bên nhau gần một gốc cây, cành lá mềm mại lả ngọn vừa khéo in vào trăng như sự giao duyên bầu trời mặt đất, tạo nên một mỹ cảnh thu tuyệt đẹp… Vâng chỉ cảm nhận thôi, mà thật sự như thấy đang đắm mình trong thu, đang thấm đẫm những giọt thu ngân trong tâm tưởng.
Có phải năm nay tháng 9 thu về trong những thương khó thành phố, mà nắng Sài Gòn cũng mát nhẹ, bâng khuâng, không chói chang rừng rực. Một vài nuối tiếc thầm không dám gọi tên, chỉ e làm chạnh lòng bao ký ức xa nỗi nhớ gần. Từ niềm vui ngày khai trường của học trò đành tạm không tiếng trống, đến những xôn xao hẹn hò gặp gỡ mùa thu trong Nam ngoài Bắc, Sài Gòn - Hà Nội tạm gửi mùa sau…
Từ những kỷ niệm mùa thu trước đầy ắp ngọt ngào thương yêu đến nôn nao thu này tạm giữ lại thật sâu bao nỗi niềm luyến nhớ để gói trong một câu thương chi thương lạ, hương thu dỗi hờn tan vào cơn gió thoảng.
Ừ, thu Sài Gòn vẫn thấm đẫm hương sắc, cho dù thiếu thốn bao sắc hương vị mặc định của mùa.
Một mùa thu đặc biệt với người thành phố phương Nam này, không ủy mị, không yếu đuối, không vì những biệt ly sinh tử mà sầu thảm, bi lụy. Sẽ càng kiên cường hơn để vượt qua những thử thách dịch bệnh, để có thể cùng nắm tay nhau cất cao tiếng hát chiến thắng.