Khi được hỏi về khả năng can thiệp quân sự vào miền đông Ukraine, Tổng thống Nga Vladimir Putin trả lời: “Tôi nhắc lại là Hội đồng Liên bang (tức Thượng viện) Nga đã chuẩn thuận cho tổng thống quyền đưa quân vào Ukraine. Tôi rất hy vọng sẽ không phải dùng đến quyền này”, theo RIA-Novosti. Ông Putin cũng chỉ trích Kiev đã phạm “tội ác nghiêm trọng” khi điều quân đội trấn áp người biểu tình.
Ông Putin vẫn khẳng định không có đơn vị quân sự, tình báo nào của nước này hoạt động tại miền đông Ukraine. Ngoài ra, theo Tổng thống Nga, Moscow chưa bao giờ có ý chủ động sáp nhập hoặc mở chiến dịch quân sự tại Crimea. Tuy nhiên, ông Putin đã lần đầu tiên thừa nhận sự hiện diện của quân đội Nga ở ngoài căn cứ của Hạm đội biển Đen tại bán đảo này: “Các binh sĩ Nga đã sát cánh với lực lượng phòng vệ địa phương khi Crimea tổ chức trưng cầu dân ý về việc nhập vào Nga để đảm bảo việc bỏ phiếu được diễn ra trong an ninh và minh bạch. Binh sĩ của chúng tôi đã hành xử rất đúng mực và chuyên nghiệp”. Tổng thống Nga nhận định sau cùng, Moscow và Kiev cũng sẽ “lắng nghe nhau” và hy vọng Ukraine sẽ hiểu Nga “không thể làm khác hơn” tại Crimea.
Trong khi đó, tình hình tại miền đông Ukraine vẫn chưa hạ nhiệt. Tờ Le Monde dẫn lời quyền Bộ trưởng Nội vụ Arsen Avakov ngày 17.4 thông báo: “Rạng sáng nay, khoảng 300 tay súng thân Nga đã tấn công căn cứ của vệ binh quốc gia Ukraine ở Mariupol bằng bom xăng và nổ súng vào các trạm gác. Lực lượng vệ binh, với sự hỗ trợ của toàn bộ các đơn vị an ninh thuộc Bộ Nội vụ ở thành phố này, đã đẩy lùi những kẻ tấn công. Ít nhất có 3 tay súng thiệt mạng, 13 người bị thương và 63 người bị bắt giữ”. Theo ông Avakov, phía Ukraine không bị thiệt hại đáng kể và vụ việc vẫn đang được điều tra. Tuy nhiên trụ sở cơ quan hành chính thành phố Mariupol hiện vẫn do những người biểu tình thân Nga kiểm soát, tương tự như nhiều tòa nhà của chính quyền địa phương ở hàng chục thành phố miền đông và đông nam Ukraine.
Việc điều động quân đội tham gia chiến dịch “chống khủng bố” để giành lại quyền kiểm soát các cơ quan hành chính, an ninh tại miền đông đến nay chỉ mang đến những kết quả đáng thất vọng cho Kiev. Hôm qua, quyền Tổng thống Ukraine Aleksandr Turchynov thông báo Lữ đoàn lính nhảy dù 25 ở Dnipropetrovsk đã bị giải tán sau khi có một đơn vị đầu hàng và giao nộp vũ khí cho phe thân Nga tại khu vực miền đông vào ngày 16.4. 6 xe bọc thép của đơn vị nói trên cũng bị tịch thu và treo cờ Nga. Báo Le Figaro dẫn lời chuyên gia quân sự Yuri Romanenko nhấn mạnh: “Lữ đoàn 25 được biết là không thiện chiến và từng có liên hệ mật thiết với chính quyền Ukraine dưới thời của tổng thống bị lật đổ Viktor Yanukovych. Việc lựa chọn lữ đoàn này để can thiệp vào khu vực vốn rất ủng hộ ông Yanukovych cho thấy sự bất lực của Kiev”.
Thực tế cho thấy, ngay cả khi tuyệt đối trung thành với chính phủ lâm thời, quân đội Ukraine gặp rất nhiều khó khăn khi tham gia chiến dịch “chống khủng bố” ở miền đông. Rất nhiều dân thường ở khu vực này ủng hộ những người biểu tình đòi “liên bang hóa” Ukraine. Họ thường tập trung trước các trụ sở của chính quyền địa phương bị chiếm đóng và khiến binh sĩ Ukraine không thể dùng vũ lực.
Lan Chi
