Thời điểm uống vitamin trước hay sau bữa ăn để hấp thu tốt hơn?

14-09-2025 06:00 | An toàn dùng thuốc

SKĐS - Vitamin là nhóm dưỡng chất thiết yếu, đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa, tăng cường miễn dịch và duy trì sức khỏe toàn diện. Tuy nhiên, hiệu quả của vitamin không chỉ phụ thuộc vào loại, liều lượng, mà còn bị ảnh hưởng bởi thời điểm, cách sử dụng...

1. Vitamin tan trong chất béo – nên uống sau bữa ăn

Nhóm vitamin A, D, E, K thuộc loại tan trong chất béo, nghĩa là chúng cần chất béo để được hấp thu hiệu quả.

Nếu uống khi bụng đói hoặc trước bữa ăn, cơ thể sẽ khó tận dụng tối đa, thậm chí có thể gây khó chịu đường tiêu hóa. Sau bữa ăn có chứa một lượng chất béo hợp lý, các vi chất này sẽ được hấp thu thuận lợi hơn.

Ví dụ, vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hấp thu canxi và củng cố sức khỏe xương khớp. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng uống vitamin D sau bữa ăn giàu chất béo giúp tăng khả năng hấp thu gấp đôi so với khi dùng lúc bụng rỗng. Tương tự, vitamin A và E cũng cần cơ chế này để phát huy tối đa tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ làn da và đôi mắt.

Thời điểm uống vitamin trước hay sau bữa ăn để hấp thu tốt hơn?- Ảnh 1.

Hiệu quả của vitamin không chỉ phụ thuộc vào loại, liều lượng, mà còn bị ảnh hưởng bởi thời điểm, cách sử dụng.

Bổ sung vitamin tan trong chất béo ngay sau bữa ăn còn giúp giảm nguy cơ kích ứng dạ dày. Không ít người từng gặp tình trạng buồn nôn hoặc khó chịu khi uống vitamin A hay E lúc đói, do dạ dày không có thức ăn để trung hòa dịch vị. Vì vậy, lựa chọn thời điểm ngay sau bữa chính được xem là an toàn và hiệu quả nhất.

Tuy nhiên, cần lưu ý không nên dùng liều quá cao vì nhóm vi chất này dễ tích lũy trong gan, có thể gây ngộ độc khi sử dụng quá liều kéo dài. Do đó, cần tuân thủ hướng dẫn về liều lượng, cách sử dụng để đảm bảo lợi ích sức khỏe lâu dài.

2. Vitamin tan trong nước – uống trước hay sau đều được nhưng nên vào buổi sáng

Các vitamin nhóm B và vitamin C thuộc nhóm tan trong nước, có khả năng hòa tan nhanh và được hấp thu trực tiếp qua đường tiêu hóa mà không cần chất béo hỗ trợ. Do cơ thể hầu như không dự trữ lâu dài hai loại vi chất này, phần dư thừa sau khi hấp thu sẽ được đào thải qua nước tiểu.

Nên dùng vitamin nhóm B và vitamin C vào buổi sáng, trước hoặc sau bữa ăn đều phù hợp. Đây là thời điểm cơ thể bắt đầu quá trình trao đổi chất mạnh mẽ, vitamin nhóm B giúp chuyển hóa năng lượng, hỗ trợ hoạt động thần kinh, trong khi vitamin C góp phần tăng cường miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi gốc tự do hình thành sau giấc ngủ dài.

Nếu uống khi đói, một số người có thể cảm thấy cồn cào dạ dày, nhất là với vitamin C có tính acid nhẹ. Do đó, lựa chọn an toàn và dễ dung nạp hơn là uống cùng hoặc ngay sau bữa sáng. Cách này vừa đảm bảo khả năng hấp thu, vừa giảm nguy cơ kích ứng đường tiêu hóa. Ngoài ra, có thể chia nhỏ liều vitamin C trong ngày nhằm giúp cơ thể tận dụng hiệu quả hơn, hạn chế tình trạng đào thải nhanh.

3. Một số khoáng chất và vitamin đặc biệt cần lưu ý

Thời điểm uống vitamin trước hay sau bữa ăn để hấp thu tốt hơn?- Ảnh 2.

Dù uống vitamin trước hay sau bữa ăn, điều quan trọng nhất là duy trì thói quen đều đặn và đúng liều.

Không phải vitamin hay khoáng chất nào cũng có thể uống cùng nhau. Ví dụ như canxi và sắt, sẽ cạnh tranh hấp thu nếu dùng đồng thời. Do đó, nên tách thời điểm uống hai loại này ít nhất 2 - 3 giờ. Vitamin C lại có tác dụng hỗ trợ hấp thu sắt, vì vậy có thể uống chung với sắt để tăng hiệu quả.

Vitamin B12, mặc dù tan trong nước, thường được khuyến nghị uống lúc đói vì sẽ hấp thu tốt hơn. Tuy nhiên, người có dạ dày nhạy cảm vẫn có thể dùng sau bữa ăn nhẹ. Với kẽm, thời điểm uống lý tưởng là trước bữa ăn một giờ hoặc sau ăn hai giờ để tránh giảm hấp thu do thức ăn.

Một số loại bổ sung tổng hợp chứa cả vitamin tan trong nước và tan trong chất béo. Trong trường hợp này, nên uống sau bữa ăn chính để đảm bảo cả hai nhóm đều được hấp thu hiệu quả. Đặc biệt với viên uống bổ sung nhiều thành phần, dùng cùng thức ăn còn giúp hạn chế kích ứng dạ dày.

Người đang điều trị bằng thuốc đặc hiệu như kháng sinh, thuốc hạ huyết áp, hay thuốc chống đông nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung vitamin. Nguyên nhân là một số vitamin và khoáng chất có thể tương tác, làm thay đổi hiệu lực hoặc tác dụng phụ của thuốc.

4. Nguyên tắc chung để tối ưu hiệu quả bổ sung vitamin

Dù uống trước hay sau bữa ăn, điều quan trọng nhất là duy trì thói quen đều đặn và đúng liều. Vitamin không có tác dụng tức thì như thuốc, mà cần thời gian để phát huy lợi ích sức khỏe.

Kết hợp vitamin với chế độ dinh dưỡng cân đối cũng vô cùng quan trọng. Một bữa ăn đủ chất, giàu rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein lành mạnh sẽ hỗ trợ quá trình hấp thu tự nhiên tốt hơn so với chỉ dựa vào viên uống bổ sung. Vitamin chỉ nên đóng vai trò hỗ trợ, không thay thế hoàn toàn nguồn dinh dưỡng từ thực phẩm.

Bên cạnh đó, không nên tự ý tăng liều với mong muốn nhanh chóng cải thiện sức khỏe. Thừa vitamin có thể gây rối loạn chuyển hóa, ảnh hưởng gan, thận và hệ tiêu hóa. Ví dụ, quá nhiều vitamin A có thể gây đau đầu, buồn nôn; quá nhiều vitamin C lại dễ gây tiêu chảy hoặc sỏi thận.

Với từng đối tượng đặc biệt như phụ nữ mang thai, trẻ em, người cao tuổi hoặc người bệnh mãn tính, bổ sung vitamin cần được cá nhân hóa. Tham khảo ý kiến chuyên gia y tế trước khi lựa chọn loại và thời điểm uống sẽ giúp tận dụng tối đa lợi ích mà vẫn an toàn cho cơ thể.

Mời bạn đọc xem tiếp video:

Vitamin A: Bà bầu bổ sung thế nào cho đúng? | SKĐS

BS. Nguyễn Huy Hoàng
Ý kiến của bạn