Đây là một chất dinh dưỡng thiết yếu hỗ trợ sự phát triển của xương, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hệ thần kinh, cơ và chức năng miễn dịch khỏe mạnh.
Thế nhưng hiện nay tình trạng thiếu hụt vitamin D là một trong những tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng phổ biến nhất trên toàn thế giới, đặc biệt ảnh hưởng nhất đến những người trên 65 tuổi và những người có làn da sẫm màu...
- 1. Vitamin D quan trọng như thế nào đối với cơ thể?
- 2. Thiếu vitamin D là gì?
- 3. Ai có nguy cơ thiếu vitamin D?
- 4. Dấu hiệu và triệu chứng của tình trạng thiếu vitamin D
- 5. Nguyên nhân nào gây ra tình trạng thiếu hụt vitamin D?
- 6. Các biến chứng do thiếu hụt vitamin D
- 7. Cách phòng ngừa tình trạng thiếu vitamin D
- 8. Điều trị tình trạng thiếu vitamin D như thế nào?
1. Vitamin D quan trọng như thế nào đối với cơ thể?
Vitamin D giúp cơ thể sử dụng canxi và phốt pho để hỗ trợ sức khỏe xương và các mô khỏe mạnh. Thiếu hụt vitamin D nghiêm trọng có thể dẫn đến tình trạng hấp thụ canxi và phốt pho bị suy yếu, dẫn đến hạ canxi máu hoặc nồng độ canxi trong máu thấp.
Điều này, có thể gây ra chứng cường cận giáp thứ phát, một tình trạng mà tuyến cận giáp hoạt động quá mức để cố gắng bình thường hóa nồng độ canxi trong máu. Nếu không được kiểm soát, cả hạ canxi máu và cường cận giáp đều có thể gây ra các triệu chứng như yếu cơ, chuột rút, mệt mỏi và trầm cảm.
Khi cơ thể cố gắng bù đắp lượng canxi thiếu hụt trong máu, sẽ rút canxi từ xương, dẫn đến quá trình mất khoáng xương diễn ra nhanh hơn. Điều này có thể gây ra bệnh nhuyễn xương hoặc làm mềm xương ở người lớn và còi xương ở trẻ em. Cả nhuyễn xương và loãng xương đều làm tăng nguy cơ gãy xương.
Vitamin D được sản xuất trong da khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
2. Thiếu vitamin D là gì?
Thiếu hụt vitamin D có nghĩa là cơ thể không có đủ vitamin D trong cơ thể, chủ yếu ảnh hưởng đến xương và cơ. Theo Cleveland Clinic, thiếu hụt vitamin D là một vấn đề sức khỏe toàn cầu phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 1 tỷ người trên toàn thế giới, với 50% dân số bị thiếu hụt.
Bạn có thể hấp thụ vitamin D thông qua ba nguồn chính:
- Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trên da (mặc dù hiệu quả khác nhau tùy theo tông màu da, độ tuổi và vị trí).
- Tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin D.
- Thực phẩm bổ sung dinh dưỡng.
3. Ai có nguy cơ thiếu vitamin D?
Một số nhóm người có nguy cơ thiếu hụt vitamin D cao hơn, bao gồm:
- Người lớn tuổi (65 tuổi trở lên) do khả năng sản xuất vitamin D của da giảm.
- Trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ chỉ bú sữa mẹ.
- Những người có làn da sẫm màu vì melanin làm giảm sản xuất vitamin D từ ánh sáng mặt trời.
- Những người có khả năng vận động hạn chế hoặc ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, chẳng hạn như: Người sống trong viện dưỡng lão, những người ít khi ra ngoài…
4. Dấu hiệu và triệu chứng của tình trạng thiếu vitamin D
Theo Clevelandclinic, các triệu chứng thiếu hụt vitamin D bao gồm:
Ở trẻ em:
- Còi xương (thiếu hụt nghiêm trọng) gây ra tình trạng cơ yếu, đau xương và biến dạng khớp
- Thiếu hụt nhẹ gây đau nhức cơ hoặc yếu cơ...
Ở người lớn:
- Mệt mỏi
- Đau xương
- Yếu cơ, đau nhức hoặc chuột rút
- Thay đổi tâm trạng, chẳng hạn như trầm cảm
Tuy nhiên, thông thường bạn có thể không có dấu hiệu hoặc triệu chứng nào của tình trạng thiếu vitamin D.
5. Nguyên nhân nào gây ra tình trạng thiếu hụt vitamin D?
Sự thiếu hụt vitamin D có thể do hai yếu tố chính gây ra:
- Không đủ lượng vitamin D thông qua chế độ ăn uống và/hoặc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời
- Cơ thể hấp thụ hoặc sử dụng vitamin D kém..
Nguyên nhân cụ thể bao gồm:
- Một số tình trạng bệnh lý.
- Phẫu thuật giảm cân.
- Một số loại thuốc...
Ngoài ra, các yếu tố sinh học và môi trường như tuổi tác cao và mức độ melanin cao hơn trong da có thể làm tăng nguy cơ thiếu hụt.
Một số loại thực phẩm giàu vitamin D.
6. Các biến chứng do thiếu hụt vitamin D
Các biến chứng có thể xảy ra do thiếu vitamin D bao gồm:
- Hạ canxi máu (nồng độ canxi trong máu thấp).
- Hạ phosphat máu (mức phosphat trong máu thấp).
- Còi xương (xương mềm ở trẻ em).
- Bệnh nhuyễn xương (xương mềm ở người lớn).
Nếu không được điều trị, bệnh còi xương có thể dẫn đến:
- Tổn thương xương lâu dài và các vấn đề về tăng trưởng .
- Các trường hợp nghiêm trọng: co giật, tổn thương tim và có khả năng tử vong.
May mắn thay, những tình trạng này có thể điều trị được và can thiệp sớm có thể ngăn ngừa hậu quả lâu dài.
7. Cách phòng ngừa tình trạng thiếu vitamin D
Đảm bảo hấp thụ đủ vitamin D thông qua chế độ ăn uống cân bằng và/hoặc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, đồng thời lưu ý đến nguy cơ ung thư da. Cân bằng việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời với việc sử dụng kem chống nắng.
Một số loại thực phẩm tự nhiên có chứa vitamin D:
- Cá béo như cá hồi, cá ngừ, cá thu và cá mòi.
- Gan bò.
- Nấm.
- Lòng đỏ trứng. D
- Dầu gan cá tuyết...
Các thực phẩm có thêm vitamin D bao gồm:
- Sữa bò, sữa đậu nành, sữa hạnh nhân và sữa yến mạch.
- Ngũ cốc ăn sáng.
- Nước cam.
- Các sản phẩm từ sữa khác như sữa chua...
8. Điều trị tình trạng thiếu vitamin D như thế nào?
Mục tiêu của việc điều trị và ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt vitamin D là đạt được và duy trì mức vitamin D đầy đủ. Điều này có thể đạt được thông qua:
- Thay đổi chế độ ăn uống: Tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu vitamin D.
- Tăng cường tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
- Uống thực phẩm bổ sung vitamin D theo khuyến cáo của bác sĩ...
