Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc chặn các thụ thể vitamin A trên bề mặt của các tế bào beta tuyến tuỵ sẽ làm giảm tiết insulin. Theo đó, vitamin A có thể rất quan trọng đối với chức năng tiết insulin của các tế bào beta - một khám phá có thể mở ra cánh cửa mới để điều trị bệnh tiểu đường.
Tại sao lại bị tiểu đường?
Bệnh tiểu đường là căn bệnh được cho là phổ biến và nhiều người trên toàn thế giới phải chịu đựng. Bệnh tiểu đường týp 2 chiếm khoảng 90-95% các trường hợp chẩn đoán. Điều này xảy ra khi các tế bào beta của tuyến tụy không sản sinh ra đủ insulin - một loại hormon điều chỉnh lượng đường trong máu - hoặc khi cơ thể không còn có thể sử dụng insulin hiệu quả. Bệnh tiểu đường týp 1 chiếm 5% số trường hợp, xảy ra khi hệ thống miễn dịch phá hủy các tế bào beta, cản trở sản xuất insulin.
Thiếu vitamin A có thể phá hủy các tế bào beta
Trong một nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Anh và Thụy Điển đã chỉ ra rằng có một lượng lớn các thụ thể vitamin A trên bề mặt của các tế bào beta, được gọi là GPRC5C có ảnh hưởng tới việc sản sinh insulin. Thực hiện thí nghiệm ngăn chặn các thụ thể vitamin A trên các tế bào beta từ chuột, hay nói cách khác là loại bỏ khả năng vitamin A gắn kết với các tế bào này, nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng khả năng tiết ra insulin của chúng đã giảm đi khi đáp ứng với đường ăn.
Các thực phẩm chứa nhiều vitamin A.
Nghiên cứu đã thử nghiệm các tế bào beta có nguồn gốc từ người có và không có bệnh tiểu đường týp 2. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành chặn một phần GPRC5C trong các tế bào beta này. Khi họ dùng đường ăn áp dụng cho các tế bào này, nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng khả năng giải phóng insulin giảm khoảng 30%.
Do sự suy giảm insulin là nguyên nhân chính gây ra bệnh tiểu đường týp 2, các nhà nghiên cứu tin rằng kết quả này chứng tỏ việc thiếu vitamin A (vitamin có nhiều trong gan, dầu cá và các loại rau củ quả khác) có thể là nguyên nhân gây bệnh.
Hơn nữa, nhóm nghiên cứu còn phát hiện ra rằng việc cơ thể thiếu vitamin A dẫn đến giảm khả năng ngăn chặn các tế bào beta bị hư hại. Nếu thiếu hụt hoàn toàn loại vitamin này sẽ gây ra tình trạng các tế bào beta bị chết. Phát hiện cho thấy thiếu vitamin A cũng có thể liên quan đến bệnh đái tháo đường týp 1 do các tế bào beta bị phá hủy.
Mở ra phương pháp điều trị mới
Như vậy, các hợp chất nhắm vào mục tiêu GPRC5C có thể dẫn đến các phương pháp điều trị bệnh tiểu đường mới.
Nhóm nghiên cứu hiện đang săn tìm các phân tử hoặc peptide (các chuỗi axit amin) nhỏ có thể kích hoạt GPRC5C trên các tế bào beta bề mặt, nhưng không gây ra các phản ứng phụ liên quan đến vitamin A. Các tác giả nghiên cứu cho rằng: “Những quan sát này làm tăng khả năng thú vị mà các tác nhân nhắm mục tiêu GPRC5C có thể đại diện cho một phương pháp điều trị mới để gia tăng khối lượng tế bào beta chức năng và cũng làm tăng tiết insulin”.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng việc tăng lượng vitamin A, đặc biệt là thông qua các chất bổ sung, có thể cũng gây nhiều nguy hiểm do mức vitamin A dư thừa có liên quan đến chứng loãng xương và các vấn đề về sức khỏe khác. Điều đáng quan tâm - đó là vitamin A không phải là loại có thể lấy được quá nhiều từ các nguồn thực phẩm tự nhiên.
