Anh làm việc, hiện thực hóa những sở thích của mình. Waldek có mẹo hóa giải tất cả. Anh đã tự học bóc trứng gà luộc bằng một tay. Cũng tự cạo râu, cho dù không đơn giản.
Chàng trai thoải mái nhất khi đầm mình trong dòng nước. Cởi bỏ chiếc chân giả và cánh tay giả, Waldek nhảy xuống bể bơi. Đã 7 năm anh tham gia bộ môn lặn có bình dưỡng khí. Kình ngư khuyết tật đã chinh phục độ sâu 18m dưới mặt nước. Hiện anh đang tích cực hoàn thành chương trình thi kỹ năng lặn tiếp theo, để có thể chinh phục độ sâu 30m.
- Tôi không muốn trở thành người hùng. Đơn giản, bằng nỗ lực bản thân, tôi hy vọng thuyết phục những người cùng cảnh ngộ mạnh dạn rời khỏi nhà, tích cực tham gia các hoạt động thể thao. Đừng dại, ngồi nhà than thân, trách phận. Không hiếm người khuyết tật còn tồi tệ hơn mình - Waldek chia sẻ.
Kình ngư Waldek hồn nhiên trước giờ xuống bể bơi.
Vạn sự khởi đầu nan
Thỏi bơ cứng khiến Waldek khó chịu nhất. Anh gắng thái lát bằng lưỡi dao, song thỏi bơ cứ trôi tuột trên mặt bàn. Sau một hồi toát mồ hôi, khó khăn lắm chàng mới có thể phết bơ lên lát bánh mỳ.
- Vì thế suốt thời gian dài vợ tôi nghĩ ra mẹo mua thỏi bơ Masmix, sản phẩm mềm hơn. Song không được phép bảo quản trong tủ lạnh - Người nổi tiếng kể.
Với công việc cạo râu cũng không suôn sẻ hơn. Cứ tưởng, chỉ cần một tay cầm, chiếc máy sẽ chạy ngon lành. Tuy nhiên thực tế rắc rối hơn nhiều. Bởi với một tay, bạn không thể thoải mái dừng tại vị trí mong muốn, không thể kéo căng làn da, để tránh lưỡi dao vô tình xé toạc gợn da nhăn. Vậy nên tôi phải cúi người lom khom trước tấm gương, nhăn mặt, nhếch mép, nghiêng đầu bên này, nghếch đầu bên kia... không khác gì một anh hề. Cực vô cùng, nhưng không có cách nào khác.
Để mở nắp chai nước khoáng, Wadelk giải quyết bằng... hàm răng. Rắc rối xuất hiện, khi nắp chai to quá cỡ và không thể đưa vào miệng, hoặc đai bảo hiểm quá chắc và khó xé rách, khi ấy anh buộc phải vật lộn, đổ mồ hôi.
- Tôi vẫn chưa thử đơm cúc áo, song chắc chắn phải có giải pháp nào đó, chỉ cần chịu khó suy nghĩ, vậy nên tôi nghĩ, mình cũng sẽ làm được. Có một việc duy nhất, tôi không thể, đó là ném tảng đá lớn. Có lần cùng con gái, hai bố con dạo bộ ra bờ sông. Con gái bê hòn đá lớn, bảo, bố quẳng nó xuống sông thử xem. Tôi không thể ném xa bờ. Vì chỉ còn một chân thật, tôi không thể lấy thế cân bằng. Đành đầu hàng.
Tôi tỉnh lại và chỉ còn nửa người...
Năm 1993, ngày 1/6, Waldek Kowalczyk 27 tuổi lúc ấy đang là thợ khuôn mẫu làm việc tại khu gang thép Nowa Huta Krakow (Ba Lan). Tại phòng lớn phân xưởng lá thép, giàn cần cẩu dọc di chuyển trên không những lá thép lớn. Bất ngờ một trong số cần cẩu tăng tốc vướng vào chiếc bên cạnh. Lá thép rời khỏi hàm vam và lao thẳng xuống sàn nhà xưởng bấy giờ đang đầy ắp công nhân.
Tất cả hoảng hốt nhảy sang bên cạnh để chạy trốn theo bản năng. Waldek cũng co chân chạy, song anh rơi vào vị thế tồi tệ nhất, không có khoảng không né tránh. Chàng trai xấu số vấp ngã, rơi xuống rãnh bê tông tích tụ dầu thải. Lá thép cắt phăng cánh tay trái cùng một mảnh cằm. Chân trái bị gãy, máu chảy lênh láng... Nhưng Waldek không thấy đau.
- Tôi tỉnh lại tại bệnh viện sau ca phẫu thuật và phải đối diện sự thật rằng mình đã mất đi gần như một nửa cơ thể - Anh kể lại. - Không thể cứu cái chân. Bởi các bác sĩ phẫu thuật không thể chắp nối những động mạch và tĩnh mạch, để chúng có thể hoạt động bình thường. Khởi đầu tôi trải qua cú sốc tuyệt vọng: Trời đất, tại sao tai nạn lại rơi vào mình? Cuộc sống còn lại của mình sẽ thế nào? Nằm trên giường bệnh, tôi tự an ủi, đành phải chấp nhận số phận. Bên cạnh còn bố, mẹ, vợ và các bạn. Mình buồn, khiến mọi người lo lắng, liệu có ích gì? Và tôi tự nhủ, phải gắng hết sức, tự xoay sở.
Waldek từng có dự định trở thành lính chuyên nghiệp. Anh là một lính dù thiện chiến. Nhanh nhẹn, tháo vát, khỏe mạnh. Nếu phải thực hiện chuyến đi qua 2-3 bến xe buýt, chàng trai chọn chạy bộ, thay vì ngồi bến chờ xe.
- Sau tai nạn, tôi buộc phải giảm cường độ mọi hoạt động - Waldek bộc bạch. - Tôi thận trọng hơn. Lúc nào cũng trong trạng thái được chuẩn bị trước tình huống bất ngờ va đập và có thể gục ngã. Đã có lần tham gia cuộc thi bơi, tôi bị gãy cẳng tay đã cụt còn lại. Sau sự cố, cảm giác sợ hãi còn đeo bám mỗi lần tôi đặt chân vào bồn tắm!
Thời gian đầu chàng trai quên thực tế bản thân thiếu một chân và một tay. Sếp đến thăm nhà. Waldek hồ hởi, hồn nhiên: Anh uống gì? Cà phê, trà hay nước mơ? Và chủ nhà hăm hở lao vào phòng bếp. Nỗ lực di chuyển quá nhanh trên một chân chớp nhoáng quật ngã chàng trai mến khách. Nạn nhân vội chống cánh tay còn nguyên, để tránh gãy nốt phần còn lại của cánh tay. Waldek thấy trước mắt tối om.
- Tôi thầm nghĩ: thật chẳng ra gì, nếu sếp biết cú ngã vô duyên của mình. Tôi cắn răng, lấy hơi, thoắt đứng dậy, làm như không hề xảy ra chuyện gì bất thường, mọi việc đều tốt đẹp...
Chân giả, thay vì tay giả
Tai nạn xảy ra đúng lúc tại nhà máy có nhóm chuyên gia một hãng của Đức đang lắp ráp cỗ máy sục rửa lá thép. Họ hứa sẽ tài trợ kinh phí, để Waldek sở hữu cánh tay và chân giả điện tử. Chàng trai cảm ơn, đề đạt nguyện vọng xin từ bỏ tay giả điện tử (chỉ cần tay giả plastic rẻ tiền bình thường), để ưu tiên cho chiếc chân giả chất lượng cao.
Chiếc chân giả đầu tiên do nhà sản xuất Đức cung cấp hơi cứng ở đoạn đầu gối. Waldek buộc phải tập đi từ đầu, cần luyện những động tác di chuyển hoàn toàn khác với nỗ lực duy trì cân bằng cơ thể thích hợp. Để đầu nối chân giả “chung sống” hòa hợp với mẫu đùi còn lại, anh phải mất nhiều ngày cắn răng chịu đau và tốn cả đống bông băng chữa trị vết thương chảy máu. Waldek đã vượt qua tất cả bởi anh khát khao đi lại bằng hai chân như một người bình thường.
Lặn sâu dưới mặt nước 18 mét
Waldek bơi như cá. Chàng trai nhảy xuống nước ngay thời gian ngắn sau tai nạn. Ông Grzegorz, huấn luyện viên Quỹ Mặt thứ hai của Thể thao phát hiện năng khiếu kình ngư của Waldek 7 năm trước. Đúng lúc chọn quân thành lập đội tuyển, ông thầy thuyết phục chàng trai. Thoạt đầu ứng viên do dự, từ chối, nhưng khi được thầy giới thiệu hàng loạt dụng cụ lặn sâu hiện đại, Waldek vui vẻ nhận lời. Anh vài lần bị sặc nước, trước khi làm chủ kỹ năng giữ thăng bằng, guồng nước bằng một tay, để di chuyển theo hướng đã định, đồng thời không nổi người lên mặt nước.
Cùng cả nhóm, Waldek đã hoàn thành khóa tập huấn, vượt qua kỳ thi ở Croatia và lặn xuống độ sâu 18m. Năm trước kình ngư khuyết tật đã tham gia cuộc thi lặn tại Italia, tuy không đoạt giải, song cũng được chọn tham gia lớp tập huấn ở Bali (Indonesia). Waldek phấn đấu vượt qua kỳ thi tiếp theo và nâng đẳng cấp bơi lặn, để có thể lặn xuống độ sâu 30m.
- Mục đích của tôi không phải phấn đấu trở thành người hùng - anh nhấn mạnh. - Đơn giản, bằng thành tích bơi lặn của mình, tôi khao khát mong muốn đồng loại cùng cảnh ngộ hãy mạnh dạn bước ra khỏi bốn bức tường. Suốt thời gian qua, khi tôi tập bơi lặn, tại bể bơi chỉ xuất hiện bốn người khuyết tật như tôi.
Chia đôi nghĩa vụ gia đình
Tai nạn xảy ra một tháng sau ngày Waldek cùng Iwona tổ chức lễ cưới. Lúc còn nằm trong bệnh viện, anh bộc trực nói với vợ: Nghe này, anh nghe nói, tương lai anh sẽ tàn tật, vô tích sự không khác gì một đứa trẻ. Em không thể sống với người chồng như vậy. Từ hôm nay em là người tự do. Chúng ta hãy vui vẻ chia tay... - Nghe chưa hết lời, cô ấy đã tát yêu vào miệng tôi - Waldek hôm nay kể lại.
- Tôi gặng cười đáp, được rồi, anh hiểu, em sẽ ở lại với anh. Chỉ có điều, sau này, đến ngày đầu bạc răng long, em không được ấm ức, đã hy sinh cả cuộc đời vì anh. Và cô ấy gắn bó với tôi từ ngày ấy đến giờ...
Trong cuộc sống thường nhật hai người thống nhất chia sẻ nghĩa vụ gia đình theo cách truyền thống: Nàng chợ búa, cơm nước, lau dọn nhà cửa, giặt giũ quần áo; chàng sửa chữa điện nước và xử lý mọi sự cố. Đã nhiều năm vợ ao ước, có tấm bằng đại học, vậy nên, khi Waldek đã có thể tự lo toan được việc nhà, chàng tuyên bố: Em chọn trường, thi hệ tại chức, yên tâm, anh ở nhà trông con. Bởi khi ấy chúng tôi đã có con gái Kasia, năm nay con gái đã 26 tuổi!