Phần 1: Mối tình từ thuở ấu thơ và chặng đường dẫn đến hôn nhân giữa Elizabeth và Philip
Bức ảnh chụp cặp đôi vào năm 1951 với hai con (hoàng Charles và công chúa Anne) trên tay
Sau đám cưới, những biến cố mới chỉ bắt đầu. Philip vốn quen với một cuộc sống năng động và dễ dàng chán ngán công việc bàn giấy tại Hải quân mà ông được giao phó. Hai đứa trẻ của cặp đôi, đó chính là Thái tử Charles sau này và công chúa Anne lần lượt ra đời vào năm 1948 và năm 1950. Gia đình sinh sống tại Clarence House, nơi Philip liên tục trải qua sự thay đổi. Philip đóng quân tại Malta và Elizabeth tới thăm chàng, ở lại cùng chàng tới vài tháng mỗi lần. Tại đó, Elizabeth đơn giản chỉ là vợ của một sĩ quan, nàng tránh xa mọi tiêu điểm chú ý.
Elizabeth và Philip thăm công viên quốc gia ở Kenya vào tháng 2/1952
Vào đầu năm 1952, Elizabeth và Philip khởi động chuyến thăm Kenya. Họ bắt đầu tại buổi chiêu đãi ở "Treetops", một căn lều nhìn ra giếng nước ở công viên quốc gia Alberdare. Vào đêm ngày 9/2 năm 1952, Vua George VII qua đời trong khi đang ngủ. Sau khi tin tức này tới tai nhân viên hoàng gia, Philip thông báo với vợ rằng vua cha yêu quý đã qua đời và họ quay trở lại London.
Căn lều Treetops, nơi công chúa Elizabeth nhận cú sốc về sự băng hà của vua chua
Vua cha băng hà là cú sốc khủng khiếp đối với cả Elizabeth và Philip. Sức khỏe của nhà vua đã trong tình trạng xấu nhiều năm, dù ông còn khá trẻ. Vua Gegorge VI mới chỉ có 56 tuổi. Elizabeth và Philip đã hy vọng có nhiều năm tháng rong ruổi tự do. Nhưng giờ đây Philip là chồng của Nữ hoàng và mọi thứ đã thay đổi.
Elizabeth, lúc này trở thành Nữ hoàng cùng chồng quay trở về Anh sau chuyến thăm Kenya do vua cha qua đời
Gia đình Nữ hoàng tương lai chuyển từ tư dinh Clarence House tới nơi ít mật thiết hơn với họ, Cung điện Buckingham. Philip phải từ bỏ vai trò trong hải quân. Và bà của Elizabeth, Hoàng thái hậu Mary, sẽ phải đưa ra họ hoàng gia cho nữ hoàng mới.
Nữ hoàng Elizabeth II và Philip vẫy chào người dân từ ban công Cung điện Buckingham tại lễ đăng quang vào tháng 6/1953
Philip đã cho rằng người vợ của ông sẽ mang họ ông, Moutbatten. Và người chú Dickie của chàng đã có những lời lẽ khoe khoang kém khôn ngoan về dòng tộc hoàng gia Mountbatten. Nhưng Thủ tướng Anh Winston Churchill và Hoàng Thái hậu Mary đã cương quyết: họ của Nữ hoàng tương lai vẫn phải giữ nguyên là Windsor. Philip cảm thấy cõi lòng tan nát. “Tôi chẳng là gì cả mà chỉ như ký sinh trùng”.
Hoàng thân Philip ngồi cạnh Nữ hoàng khi bà đọc bài diễn văn tưởng trước các thành viên Nghị viện Canada vào năm 1957
Vào lúc đó, những người con kế tiếp của Elizabeth và Philip lần lượt ra đời: Andrew vào năm 1960 và Edward vào năm 1964. Nữ hoàng đã ban một sắc lệnh là bất kể người nối dõi nam nào không được sắc phong Hoàng tử hay trở thành Vua tương lai sẽ mang họ Moutbatten-Windsor. Đó là một thắng lợi nho nhỏ.
Những người con của Nữ hoàng Elizabeth và hoàng thân Philip: công chúa Anne, Thái tử Charles, hai người em hoàng tử Edward và Andrew chụp ảnh cùng cha mẹ tại Lâu đài Balmoral ở Scotland trong chuyến nghỉ hè hàng năm của gia đình hoàng gia.
Philip đã phải hứng chịu định kiến trước những nỗ lực nhằm tạo dựng vai trò lớn hơn cho bản thân. Người ta chống lại việc ông chủ trì ủy ban đăng quang cho Elizabeth cũng như nỗ lực của ông nhằm tạo ra hệ thống Giải thưởng Công tước xứ Edinburgh.
Tuy nhiên, với sự kiên nhẫn, làm việc chăm chỉ và cống hiến liên tục nhằm trợ giúp Nữ hoàng trong công việc của bà, Hoàng thân Philip đã giành được sự tôn trọng cũng như yêu mến của cả chính phủ lẫn người dân Anh.
Nữ hoàng Elizabeth II và Hoàng thân Philip trong chuyến thăm New Zealand 1977
Philip dành niềm say mê cho công nghệ và ông trở thành thành viên đầu tiên trong hoàng gia được phỏng vấn trên truyền hình. Trong chương trình, ông thảo luận về giới trẻ học nghề trên kênh BBC Panorama (BBC Toàn cảnh) cùng với Richard Dimbleby vào năm 1961.
Philip cũng tham gia phim tài liệu “Gia đình hoàng gia”, phát sóng vào năm 1969. Bộ phim lôi cuốn cả nước Anh khi chiếu những thước phim mô tả cuộc sống của gia đình hoàng gia tại nhà, trong đó có cảnh quay Hoàng thân Philip đang nướng xúc xích trong vườn.
Nữ hoàng Elizabeth ăn trưa cùng chồng và các con tại Lâu đài Windsor ở Berkshire, 1969. Camera quay phim bên trái cho phim tài liệu "Gia đình Hoàng gia" của kênh BBC. Richard Cawston đã theo sát hoàng gia hơn một năm để bộ phim có thể phát sóng.
Vợ chồng Nữ hoàng bay về từ Yorkshire, cảnh quay trong phim tài liệu
Hoàng thân Philip là nhà bảo trợ cho hơn 800 tổ chức. Và giống như các cháu trai William và Harry của mình, ông rất quan tâm tới môi trường và động vật hoang dã. Ông là Chủ tịch của Quỹ bảo tồn đời sống hoang dã thế giới (World Wildlife Fund) từ năm 1961-1982.
Hoàng thân Philip đặc biệt yêu mến những thành viên hoàng gia nhỏ tuổi và sẽ được nhớ tới trong niềm đau thương bởi nhiều thành viên. Người ta còn nhớ lại những khoảnh khắc đau buồn xa xưa khi Công nương Diana qua đời vào tháng 9/1997, để lại hai hoàng tử nhỏ William và Harry bơ vơ không có mẹ. Hoàng thân Philip có mặt bên hai cháu trai William và Harry trong lúc họ lặng lẽ theo sau quan tài Công nương Diana trên những con phố London.
Hoàng thân Philip theo sau tiễn biệt quan tài của Công nương, cùng Hoàng tử William, Bá tước Spencer, Hoàng tử Harry và Thái tử Charles vào tháng 9/1997
Nữ hoàng Anh cùng phu quân bên những bó hoa công chúng gửi tới tưởng niệm Công nương Diana
Uy tín của hoàng gia xuống thấp sau khi công nương Diana từ giã cõi đời. Tuy nhiên, vào Đại lễ Kim cương kỷ niệm 60 năm Nữ hoàng Anh Elizabeth lên ngôi, vào năm 2012, niềm say mê của công chúng Anh giành cho hoàng gia thể hiện rõ qua những bữa tiệc mừng diễn trên khắp đất nước.
Nữ hoàng, ngồi kế bên là Hoàng thân Philip, phát biểu trước cả Thượng viện và Hạ viện Anh để kỷ niệm 60 năm bà lên ngôi, vào tháng 3/2012
Trải qua những biến cố và thăng trầm, Công tước xứ Edinburg vẫn là người bạn đồng hành son sắt của Nữ hoàng. Bà là quốc vương trải qua cuộc hôn nhân dài nhất và Hoàng thân Philip cũng là vị hôn phu lâu năm nhất trên thế giới. Ở tuổi 99 (chỉ còn 2 tháng nữa ông sẽ tròn 100 tròn), Hoàng thân Philip đã sống lâu hơn bất kể hậu duệ nào của Nữ hoàng Victoria.
Nữ hoàng Anh Elizabeth và Hoàng thân Philip nắm tay nhau vào ngày 3/8/2008 ở London
Đối với một người đàn ông thông minh và năng động, không dễ gì để bước sau Nữ hoàng. Nhưng như hoàng tử William đã từng nói: “Hoàng thân Philip đã hoàn toàn đặt sự nghiệp cá nhân của mình sang một bên để ủng hộ người bạn đời của mình và không nhận ánh hào quang.”
Công tước luôn chấp nhận thử thách bằng sự chính trực và bao dung. Ông không bao giờ bỏ lại Nữ hoàng một mình mà nhận vai trò lớn lao hơn, chính là ủng hộ và giúp đỡ bà. Như Nữ hoàng Anh từng nói trong Đại lễ Kim cương vào năm 2012, Hoàng thân Philip chính là sức mạnh và là người dẫn dắt bà”.