Thiên tai 2025 phá vỡ nhiều cột mốc lịch sử
Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa tổng kết tình hình thiên tai năm 2025, các công tác ứng phó và huy động nguồn lực hỗ trợ địa phương khắc phục hậu quả sau thiên tai.
Dưới tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai, bão lũ ở nước ta ngày càng diễn biến cực đoan, phức tạp và khó lường. Trong hai năm 2024-2025, Việt Nam liên tiếp hứng chịu nhiều đợt bão lũ mang tính lịch sử. Đáng chú ý, bão Yagi năm 2024 cùng các cơn bão số 3, 5, 10, 11 và 12 trong năm 2025 đã để lại hậu quả đặc biệt nặng nề: nhiều người chết và mất tích.
Thiên tai năm 2025 diễn biến khó lường, vượt mức lịch sử.
Hàng loạt công trình hạ tầng thiết yếu như điện, viễn thông, giao thông, thủy lợi, giáo dục, y tế bị hư hỏng, sập đổ; nhiều tuyến đê sông, đê biển sạt lở nghiêm trọng, hồ đập đứng trước nguy cơ mất an toàn. Nhiều phường, xã bị ngập sâu, cô lập kéo dài; một số bản làng miền núi bị lũ ống, lũ quét, sạt lở đất tàn phá, khiến sản xuất, kinh doanh đình trệ, đời sống và sinh kế của Nhân dân bị ảnh hưởng nặng nề.
Trận lũ kinh hoàng do ảnh hưởng của bão số 3 khiến cho hơn 230 ngôi nhà ở Mỹ Lý, tỉnh Nghệ An bị hư hỏng gần như hoàn toàn
2025 cũng là năm ghi nhận số lượng bão và áp thấp nhiệt đới nhiều kỷ lục với 15 cơn bão và 6 áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) hoạt động trên biển Đông; trong đó lần đầu tiên trong lịch sử ghi nhận ATNĐ di chuyển từ Ấn Độ Dương sang Thái Bình Dương và đi vào Biển Đông. Mưa lớn cực đoan sau bão ghi nhận lượng mưa ngày cao nhất từng quan trắc được ở Việt Nam và lớn thứ 2 trên thế giới; ảnh hưởng gió mùa Đông Bắc gây lũ lớn trên nhiều tuyến sông, trong đó 20 tuyến sông khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ và hạ lưu sông Tiền, sông Hậu vượt lịch sử; ngập lụt rất nghiêm trọng tại các đô thị, vùng trũng thấp.
Mặc dù cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở, đặc biệt là cấp ủy, chính quyền các cấp, lực lượng chức năng và Nhân dân đã chủ động, tích cực và quyết liệt triển khai các biện pháp phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả từ sớm, từ xa, song thiệt hại về người và tài sản vẫn ở mức rất lớn, đòi hỏi nguồn lực lớn và thời gian dài để phục hồi. Tính đến ngày 22/12, thiên tai đã làm 468 người chết, mất tích, 741 người bị thương. Thiệt hại về kinh tế lớn nhất từ trước đến nay, ước tính khoảng 98.677 tỷ đồng.
Trước diễn biến thiên tai cực đoan, cả hệ thống chính trị đã cùng vào cuộc không kể ngày đêm nhằm ứng phó và khắc phục, giảm nhẹ hậu quả thiên tai gây ra. Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 347 ngày 24/10/2025 và Nghị quyết số 380 ngày 25/11/2025 về các giải pháp khắc phục hậu quả thiên tai, phục hồi sản xuất tại các địa phương khu vực miền Trung sau bão và mưa lũ lịch sử. Liên tiếp các chuyến công tác trực tiếp cũng như ban hành các thông báo, công điện khẩn chỉ đạo quyết liệt các địa phương tập trung hỗ trợ người dân sớm ổn định đời sống.
Đặc biệt, Chiến dịch Quang Trung thần tốc được Chính phủ đặt ra huy động tổng lực, thần tốc sửa chữa và xây dựng lại nhà ở cho các hộ dân bị thiệt hại trong các đợt mưa lũ lịch sử có ý nghĩa đặc biệt thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với công tác tái thiết sau thiên tai. Như Thủ tướng đã nhấn mạnh: Các lực lượng phải coi đây là nhiệm vụ từ trái tim đến trái tim, hành động vì Nhân dân vùng bão lũ miền Trung. Đây không chỉ là lời hiệu triệu mà còn là định hướng chiến lược, tạo sự thống nhất trong chỉ đạo và huy động được sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội.
Cộng đồng quốc tế viện trợ hàng hóa và tiền mặt hơn 20 triệu USD
Bên cạnh công tác chỉ đạo, điều hành của Đảng, Chính phủ, nỗ lực ứng phó, khắc phục hậu quả của các cấp chính quyền từ Trung ương đến địa phương, sự chung tay của cộng đồng người dân, công tác huy động nguồn lực quốc tế được đặt ra như một yêu cầu cấp thiết nhằm hỗ trợ kịp thời người dân vùng bị ảnh hưởng.
Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai đã chủ động tham mưu cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường về việc huy động nguồn lực quốc tế, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các đại sứ quán, tổ chức quốc tế trong triển khai hỗ trợ khẩn cấp cho các địa phương khắc phục hậu quả, ổn định cuộc sống của người dân.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp tiếp nhận thư xác nhận viện trợ chính thức 2 triệu USD từ Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam (ngày 5/12/2025).
Thời gian qua, nhiều nguồn viện trợ quốc tế đã được kết nối nhanh chóng, đa dạng về hình thức, góp phần hỗ trợ kịp thời người dân vùng thiên tai, giảm thiểu tổn thất và thúc đẩy quá trình phục hồi sau thiên tai.
Đầu tháng 10/2025, ngay sau khi cơn bão số 10, 11 và hoàn lưu sau bão gây thiệt hại nặng nề tại các tỉnh miền núi phía Bắc, Cục đã tham mưu tổ chức cuộc họp khẩn cấp chia sẻ thông tin thông tin về tình hình mưa, lũ sau bão với sự tham dự của hơn 100 đại biểu đại diện các đại sứ quán, tổ chức quốc tế tại Việt Nam. Ngay sau đó, hàng loạt các đại sứ quán, tổ chức quốc tế đã công bố các khoản cứu trợ tại các địa phương; tổ chức 3 đoàn công tác đánh giá nhanh thiệt hại tại 6 tỉnh miền núi phía Bắc chịu ảnh hưởng để đề xuất phương án cứu trợ từ các tổ chức quốc tế.
Tiếp theo đó, cầu nối thông tin và phối hợp giữa Cục và các đối tác quốc tế được duy trì thường xuyên, liên tục và kịp thời các đợt thiên tai lớn như bão số 12, 13 và đợt mưa lớn, lũ lụt lịch sử tại miền Trung. Các quốc gia, tổ chức quốc tế luôn sẵn sàng cam kết và triển khai cung cấp những hỗ trợ bằng đa dạng hình thức, thông qua sự điều phối và hỗ trợ của Cục.
Kế hoạch ứng phó chung năm 2025 do Liên Hợp Quốc chủ trì xây dựng chỉ ra rằng cần huy động khẩn cấp 96,2 triệu USD để cung cấp hỗ trợ cứu sinh và phục hồi cho 1,4 triệu người tại các tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai ở khu vực miền Bắc và miền Trung Việt Nam.
Các tổ chức quốc tế trợ giúp đồ dùng thiết yếu cho người dân vùng thiên tai.
Tính đến ngày 25/12/2025, thông qua sự điều phối của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai), các đại sứ quán và tổ chức quốc tế đã kịp thời viện trợ và cam kết viện trợ trên 23,8 triệu USD cho 20 tỉnh, thành phố với hơn 240.000 hộ gia đình chịu ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai. Trong đó:
Hàng hóa cứu trợ có giá trị tổng cộng trên 7,07 triệu USD, tập trung vào nước sạch, vệ sinh môi trường, nhu yếu phẩm, vật tư y tế, giáo dục và sinh kế cho khoảng hơn 194.000 hộ gia đình
Tiền mặt hỗ trợ trực tiếp đạt gần 5,83 triệu USD, được cấp phát cho 42.000 hộ gia đình (mức hỗ trợ dao động từ 01–07 triệu đồng/hộ)
Hỗ trợ tiền mặt sửa chữa, xây mới nhà ở là 3,85 triệu USD cho gần 4.200 hộ góp phần giúp người dân sớm ổn định cuộc sống sau thiên tai, đúng theo tinh thần "Chiến dịch Quang Trung" mà Chính phủ phát động.
Hoạt động nâng cao năng lực, tập huấn cộng đồng đạt gần 0,25 triệu USD, tăng cường khả năng phòng ngừa và ứng phó thiên tai tại cơ sở. Ngoài ra, khoảng 6,84 triệu USD đang được các đối tác tiếp tục xây dựng kế hoạch triển khai.
Hơn 240.000 hộ gia đình tại 20 tỉnh, thành phố chịu ảnh hưởng bởi thiên tai được nhận các hỗ trợ trong năm 2025
Điểm nhấn quan trọng trong công tác huy động nguồn lực quốc tế để cứu trợ, khắc phục hậu quả thiên tai năm 2025 chính là hình thức cứu trợ bằng tiền mặt đa mục đích. Đây là hình thức tương đối mới, cho thấy sự hiệu quả khi đã rút ngắn được thời gian triển khai cứu trợ, hỗ trợ, giảm thiểu chi phí về hậu cần, vận chuyển khi cứu trợ bằng hàng hóa. Ưu điểm lớn nhất của hỗ trợ tiền mặt chính là tạo điều kiện để người dân chịu thiệt hại bởi thiên tai tự quyết định nhu cầu thiết yếu phù hợp với hoàn cảnh của mình, góp phần kích thích phục hồi kinh tế tại chỗ. Trong năm 2025, nhiều tổ chức đã triển khai các chương trình cấp phát tiền mặt cứu trợ cho các địa phương thuộc 17 tỉnh, thành phố, giúp hơn 42.000 hộ gia đình nhận mức hỗ trợ từ 5-7 triệu đồng.
Ngày 18/12, tại tỉnh Lạng Sơn, Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) phối hợp Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai và Chính quyền Lạng Sơn tổ chức cấp phát tiền mặt đa mục đích cho 1860 dân từ các hộ gia đình chịu thiệt hại do thiên tai.
Theo Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, việc huy động hiệu quả hơn 23,8 triệu USD hỗ trợ không chỉ đáp ứng nhu cầu hỗ trợ trước mắt cho người dân, mà còn góp phần củng cố tinh thần nhân đạo, tương thân tương ái, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đồng thời khẳng định hình ảnh Việt Nam là đối tác chủ động, trách nhiệm và tin cậy trong hợp tác, đoàn kết quốc tế về phòng, chống thiên tai.
