Loạt trường đại học bỏ xét tuyển bằng học bạ
Mới đây, Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội thông báo những điểm mới trong tuyển sinh đại học 2025. Nhà trường dự kiến năm tới tuyển 7.990 sinh viên cho 62 ngành và chương trình đào tạo, tăng 340 chỉ tiêu so với năm nay. Trường sử dụng 5 phương thức gồm: xét tuyển thẳng - PT1 (không giới hạn chỉ tiêu), xét điểm chứng chỉ quốc tế hoặc giải học sinh giỏi kết hợp với điểm học bạ cả ba năm THPT của ba môn theo tổ hợp - PT2 (10%); dựa vào kết quả thi tốt nghiệp - PT3 (80%); dựa vào điểm thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia Hà Nội kết hợp học bạ - PT4 (5%) và kết quả thi đánh giá tư duy của ĐH Bách khoa Hà Nội kết hợp học bạ - PT5 (5%).
So với năm ngoái, Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội bỏ xét độc lập điểm học bạ, thay vào đó là kết hợp tiêu chí này với chứng chỉ quốc tế, giải học sinh giỏi, điểm thi đánh giá năng lực, tư duy.
Trường ĐH Sư phạm TP.HCM cũng sẽ không còn sử dụng điểm học bạ trong xét tuyển ở mùa tuyển sinh 2025. Thay vào đó, trường định hướng kỳ thi đánh giá năng lực chuyên biệt trở thành phương thức xét tuyển chủ đạo, chiếm 40-50% chỉ tiêu. Kết quả của kỳ thi sẽ sử dụng xét tuyển độc lập cho các ngành của trường.
Tương tự, các trường đại học top đầu như Kinh tế quốc dân, Y Hà Nội, Y Dược TP. HCM, Bách khoa Hà Nội vẫn không xét tuyển học bạ độc lập.
ĐH Quốc gia TP.HCM thống nhất chủ trương thực hiện 3 phương thức tuyển sinh đại học từ năm 2025, đồng thời khuyến khích các trường xây dựng phương thức xét tuyển kết hợp. Với quyết định này, các trường thuộc ĐH Quốc gia TP.HCM sẽ bỏ phương thức ưu tiên xét tuyển học sinh các trường THPT (một hình thức xét tuyển học bạ đối tượng xét tuyển là học sinh tốt nghiệp THPT tại 149 trường THPT theo danh sách cập nhật hằng năm).
Trong khi đó, năm 2025, Trường ĐH Công thương TP.HCM sẽ giảm chỉ tiêu tuyển sinh ở phương thức xét điểm học bạ lớp 10, 11 và học kỳ 1 của lớp 12 xuống chỉ còn 15-20% tổng chỉ tiêu tuyển sinh.
Lý do các trường đại học "quay xe" với xét tuyển bằng học bạ
Theo lý giải của các trường, điểm học bạ giữa các trường THPT có sự chênh lệch đáng kể, dẫn đến khó khăn trong việc đánh giá chính xác năng lực thí sinh. Chưa kể, việc sử dụng học bạ làm tiêu chí xét tuyển có thể gây ra sự thiếu công bằng giữa các thí sinh. Thậm chí, việc sử dụng học bạ trong xét tuyển có thể dẫn đến tình trạng gian lận hoặc làm đẹp điểm số, ảnh hưởng đến tính minh bạch trong tuyển sinh.
Những tồn tại, hạn chế của phương thức xét tuyển học bạ THPT cũng được Bộ GD&ĐT nhiều lần đề cập. Nhiều chuyên gia cho rằng, việc xét tuyển học bạ THPT sớm khiến nhiều học sinh lơ đãng, không chú ý học tập trên lớp ở giai đoạn cuối của bậc THPT. Điều này còn khiến chỉ tiêu dành cho phương thức xét bằng điểm thi tốt nghiệp THPT còn ít lại, đẩy điểm chuẩn lên rất cao, tạo ra sự mất công bằng trong cơ hội được vào các đại học tốt của thí sinh.
Do khắc phục những hạn chế nêu trên, Dự thảo quy chế tuyển sinh đại học năm 2025 do Bộ GD&ĐT ban hành yêu cầu các trường xét tuyển bằng học bạ THPT phải bằng tổ hợp gồm ít nhất ba môn, bắt buộc có Toán hoặc Ngữ văn với trọng số ít nhất một phần ba tổng điểm. Một ngành, chương trình đào tạo có thể sử dụng đồng thời một số tổ hợp môn. Khi đó, số môn chung của các tổ hợp phải có trọng số đánh giá chiếm ít nhất 50% tổng điểm. Đồng thời, các trường phải dùng kết quả học tập cả năm lớp 12 của thí sinh, thay vì dùng điểm 3-5 kỳ như hiện nay.
Như vậy, các trường đại học có thể sử dụng không giới hạn tổ hợp xét tuyển, nhưng bị ràng buộc về trọng số điểm của các môn. Các trường đại học cũng không thể xét tuyển bằng học bạ và công bố điểm chuẩn từ tháng 3 như hiện nay.
Về lý do bỏ xét tuyển bằng học bạ từ năm 2025, đại diện Trường ĐH Sư phạm TP.HCM cho biết, với chương trình mới, mỗi học sinh sẽ lựa chọn và có điểm học bạ ở các tổ hợp khác nhau nên việc xét tuyển theo phương thức này không còn phù hợp.
Năm 2025, trong định hướng phương thức sử dụng kỳ thi đánh giá năng lực chuyên biệt trở thành phương thức chủ đạo, nhà trường sẽ tổ chức kỳ thi này là một kỳ thi độc lập. Việc này được thực hiện trên quan điểm chung đảm bảo công bằng, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi đối với thí sinh và đảm bảo nâng cao chất lượng đầu vào, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động hiện đại.
GS.TS.BS Nguyễn Hữu Tú - Hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội cho rằng, kết quả học bạ hiện nay chưa là công cụ tin cậy, nhất là đối với các ngành cạnh tranh như Sư phạm, Y dược, đặc biệt đối với ĐH Y Hà Nội.
Theo PGS.TS. Trần Thành Nam - Phó Hiệu trưởng trường ĐH Giáo dục, ĐH Quốc gia Hà Nội, nhiều trường đại học đang "quay xe" với tuyển sinh học bạ vì có nhiều yếu tố. Trong đó, quan trọng nhất, tuyển sinh theo phương thức học bạ không đảm bảo được chất lượng đầu vào. Thống kê của Bộ GD&ĐT cho thấy có sự chênh lệch điểm thi tốt nghiệp và điểm học bạ khá lớn.
PGS.TS. Trần Thành Nam cho biết, những nghiên cứu ban đầu của Trường ĐH Giáo dục cho thấy, điểm học bạ cao không tỉ lệ thuận với điểm học đại học và tỉ lệ cam kết theo đến cùng ngành học của xét học bạ rất thấp. "Việc xét tuyển bằng học bạ có thể làm cho chất lượng đầu vào đại học kém".