1. Tạo ra các gien gây hangover
Hangover là một từ tiếng Anh dùng để chỉ về hiệu ứng của các đồ uống có cồn lên cơ thể con người. Hangover thường đi với các triệu chứng như đỏ mặt, say, đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, mất ngủ...
Một trong những cách kỳ lạ nhất mà con người vẫn đang tiến hóa liên quan đến cụm gien ADH (alcohol dehydrogenase). Gen ADH sản xuất ra enzim ADH, enzim này có nhiệm vụ phân hủy rượu thành một loại chất độc là acetaldehyde, sau đó một loại enzim khác khiến chất độc biến đổi thành một chất vô hại. Năm 2018, các nhà khoa học đã tìm thấy những dấu hiệu cho thấy khu vực này đang thay đổi, điều này không phải là tin tốt cho những người ưa rượu bia. Thực tế, khi uống rượu bia, cơ thể sẽ phân hủy rượu thành acetaldehyd độc hại, tạo ra hangover, hiện tượng dễ thấy nhất là hội chứng đỏ mặt sau khi uống.
Hội chứng đỏ mặt khi uống rượu bia là tình trạng đỏ bừng hoặc kết hợp với ban đỏ trên mặt, cổ, vai, và trong một số trường hợp còn đỏ toàn bộ cơ thể. Phản ứng trên là kết quả của sự tích lũy acetaldehyde, một sản phẩm phụ trao đổi chất trong quá trình chuyển hóa catabolic của rượu, gây ra bởi sự thiếu hụt dehydrogenase acetaldehyde.Hội chứng có mối liên kết gây tăng nguy cơ ung thư thực quản. Khoảng 36% người Đông Á (Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc) biểu hiện phản ứng sinh lý đặc trưng khi uống rượu như mặt đỏ bừng, buồn nôn, nhức đầu và nhịp tim nhanh. Thủ phạm là gien sản xuất enzim ADH gây ra.Khi gen ADH bị biến đổi, nó phân hủy rượu nhanh hơn, khiến lượng độc tố acetaldehyde tích tụ nhanh hơn so với khả năng phân giải vốn có của cơ thể.
Nghiên cứu ở hơn 1.000 bộ gien, các chuyên gia ở Đại học California, Mỹ phát hiện thấy cụm gien ADH đang tiến hóa, khiến cho người uống rượu dễ gặp phải hiện tượng hangover, nhanh chóng khó chịu, và làm cho cơ thể gặp khó khăn cho việc xử lý rượu, dễ bị nôn ói. Rất có thể tiến hóa tạo ra các gien gây hangover là để bảo vệ con người khỏi say rượu hay vì một lý do nào đó mà hiện khoa học vẫn chưa biết chính xác.
Gien ADH tạo ra hangover là để bảo vệ con người trước tác hại của rượu?
2. Đàn ông cũng có núm vú
Động vật giống đực thường không thể nuôi con bằng việc cho bú mà thay vào đó là các công cụ khác. Tuy nhiên ở con người, một số đàn ông lại có thể tiết sữa do liên quan đến nội tiết tố. Núm vú của đàn ông không phải là một kiểu tiến hóa mà là kết quả của một quá trình sinh học ngăn cản sự tiến hóa xóa bỏ một đặc điểm vô dụng. Một phôi thai động vật có vú có khả năng trở thành một trong hai giới tính. Khi đến lúc phải xoay theo cách này hay cách khác, nhiễm sắc thể của phôi quyết định giới tính.
Nếu có mặt của hai nhiễm sắc thể XY của con đực, sẽ có một gien là SRY kích hoạt và mở ra mọi thứ mà phôi cần để phát triển thành con trai.Tuy nhiên, có một quá trình khác xảy ra trước khi chuyển đổi gien nam. Theo đó, ở động vật có vú, các tuyến vú bắt đầu phát triển cực kỳ sớm mà không quan tâm đến bất kỳ bộ nhiễm sắc thể nào, chúng giúp mô và núm vú phát triển mà không hề có gien SRY hoặc tiến hóa liên quan đến quá trình nói trên.
Liên quan đến núm vú ở đàn ông, khoa học còn phát hiện nhiều điều thú vị. Ngoài tiết sữa do hormone prolactin gây ra, núm vú đàn ông cũng rất nhạy cảm giống như ở các quý bà. Chưa hết, có người còn có bộ ngực to không khác gì chị em, chuyên môn gọi là hiện tượng gynecomastia do mất cân bằng hormone steroids nam tính hoặc là ung thư tuyến yên. Tuy nhiên, nếu đàn ông có núm vú bình thường đột nhiên tiết sữa mà không phải do được bổ sung hormone rất có thể là dấu hiệu của bệnh tật, đặc biệt là ung thư vú.
3. Lông mày, cứu tinh của con người
Ngày này khoa học hiện đại đã nghiên cứu thấy rằng, lông mày có nhiều tác dụng, nó được sinh ra để phục vụ cho những mục đích rõ ràng.Chúng hoạt động như một hàng rào bảo vệ mắt bằng cách ngăn ngừa không cho các chất ngoại lại thâm nhập vào trong mắt. Vào năm 2018, khoa học còn phát hiện thấy một sự thật đáng ngạc nhiên, nếu không có lông mày, con người có thể đã tuyệt chủng như người Neanderthals. Nghe qua có vẻ vô lý nhưng lại có thật nhờ xương lông mày.Người Neanderthal và các loài vượn hình nhân cổ đại khác có những đường xương nổi rõ trên mắt, rất giống với một số loài linh trưởng ngày nay. Con người hiện đại không có xương nhô lên trông dằn dữ như ở người Neanderthal.
Nhiệt độ trái đất gia tăng khiến cuộc sống của người Neanderthal trở nên tồi tệ hơn, sườn xương nhô lên này không giúp người Neanderthal trở nên thân thiện hơn.Đó là sự khác biệt chỉ có ở loài người nên lông mày trở thành cứu tinh cho chúng ta. Lông mày của con người truyền đạt những tín hiệu tinh tế về lòng trắc ẩn, sự cảm thông và sự thân thiện. Hồ sơ hóa thạch ủng hộ giả thuyết nghe có vẻ kỳ quặc này nhưng thực sự nó trở nên hữu ích. Lông mày của con người hoàn thiện theo thời gian, giúp con người kết nối xã hội giữa các cộng đồng người xa lạ, tạo thêm đồng minh, giảm bớt kẻ thù và do đó con người đã tồn tại sau nhiều biến cố thăng trầm và trở nên loài vật quyền bính nhất trong động vật linh trưởng.
4. Ngón chân cái, dấu ấn tiến hóa cuối cùng của con người
Vào năm 2018, một nghiên cứu đã xác định ngón chân cái là một trong những xương bàn chân cuối cùng tiến hóa sau khi con người chuyển từ cuộc sống trên cây xuống mặt đất. Để đi được thẳng đứng, con người phải trải qua giai đoạn dài để “đại tu” bàn chân, trong đó ngón chân cái là công cụ quan trọng nhất cho sự chuyển tiếp này, bởi nó tạo ra lực kéo trong khi đi bộ. Mặc dù rất quan trọng, song ngón cái vẫn còn giữ nhiều nét nguyên sơ của linh trưởng, tiêu biểu là độ dài, vì vậy việc tiến hóa cần phải có thời gian và cũng là một trong những khâu khó thay đổi nhất của quá trình chuyển từ trên cây xuống mặt đất.
Ban đầu, ngón chân gần giống như ngón tay, hoạt động như một công cụ để nắm bắt cành cây. Tính năng rất hữu ích này phải biến đổi sang dạng cứng hơn khi vận động trên mặt đất. Vì lý do này, sự thay đổi đã xảy ra liên tục trong hàng triệu năm. Nghiên cứu cho thấy rất đáng ngạc nhiên, ngón chân cái tuy đã uyển chuyển hơn nhưng vẫn còn đối nghịch nhiều so với mong ước, tuy vậy, nó không thực sự can thiệp vào khả năng đi lại của con người hiện đại.
5. Tiến hóa liên quan đến giọng nói của phụ nữ
Năm 2018, các nhà khoa học đã nghiên cứu tổng hợp 30 bộ dữ liệu tốc độ âm thanh giọng nói của nhóm người đang yêu, phụ nữ ngồi trên ghế còn đàn ông đứng hay đi lại xung quanh. Mỗi người phải đánh dấu một lá bài để cho biết họ có thích người kia hay không. Sau khi lắng nghe các cuộc trò chuyện của những người này, các nhà khoa học phát hiện thấy cả hai giới đều hạ giọng khi nói chuyện tâm tình với người mình có cảm tình.Cuộc thí nghiệm cho thấy đàn ông ưa thích nhóm phụ nữ có giọng nói nhỏ nhẹ vì nó thể hiện sự trẻ trung và nữ tính.
Âm điệu giao tiếp của phụ nữ khi hẹn hò đã giảm nhiều so với cách đây 7 thập kỷ
Âm thanh giao tiếp của những người đang yêu khiến các nhà khoa học rất ngạc nhiên và chưa hiểu hết bí ẩn có liên quan, mặc dù đều đồng ý cho rằng đây là một công cụ tiến hóa để đánh lừa bạn tình.
Một số gợi ý rằng phụ nữ sử dụng âm thanh để chi phối, chiếm cảm tình với đối phương. Tuy nhiên, những người khác lại cho rằng cách nói chuyện nhẹ nhàng sẽ thân mật hơn, giúp phụ nữ dễ dành cảm tình hơn ngay cả khi hẹn hò diễn ra trong một căn phòng đầy người, lời nói của phụ nữ cũng mang tính riêng tư.
Thật thú vị, các bản ghi âm giọng nói của phụ nữ năm 1945 so với 1990 cho thấy, giọng nữ đã giảm nhiều về âm điệu. Điều này có thể là do phụ nữ đang cố gắng truyền đạt sự trưởng thành, năng lực và sự thống trị trong một thế giới để có cơ hội bình đẳng hơn với đàn ông, một đặc ân được tiến hóa mang lại cho phụ nữ mà không nhiều người nhận thức được điều này.