Thêm 3 loại vắc xin miễn phí vào Chương trình Tiêm chủng mở rộng - Bước ngoặt mới trong nỗ lực nâng cao sức khỏe toàn dân

Dựa trên nền tảng Nghị quyết số 104/NQ-CP và Nghị quyết số 72-NQ/TW…

Việt Nam hiện đang đối mặt với gánh nặng bệnh truyền nhiễm và tốc độ già hóa dân số ngày càng nhanh. Trước thực trạng đó, Chính phủ đã ban hành hai nghị quyết quan trọng là Nghị quyết số 104/NQ-CP và Nghị quyết số 72-NQ/TW, tạo nền tảng chiến lược cho công tác phòng bệnh lâu dài.

Nghị quyết số 104/NQ-CP tập trung mở rộng danh mục vắc xin trong Chương trình TCMR theo lộ trình 2021 - 2030. Theo đó, các vắc xin phòng bệnh do vi rút Rota, phế cầu khuẩn, ung thư cổ tử cung và cúm mùa sẽ lần lượt được đưa vào chương trình. Mục tiêu là tăng cường phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm có gánh nặng lớn đối với sức khỏe cộng đồng.

Song song đó, Nghị quyết số 72-NQ/TW mở rộng phạm vi và đối tượng tiêm chủng, hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người dân, đặc biệt là trẻ em và thanh thiếu niên. Nghị quyết cũng đặt trọng tâm vào việc phát triển hệ thống y tế lão khoa, dịch vụ phục hồi chức năng và các cơ sở chăm sóc người cao tuổi, từ đó thích ứng với bối cảnh già hóa dân số.

… thể chế hóa cho sự ra đời của Luật Phòng bệnh 2025

Từ hành lang pháp lý của Luật và định hướng của 2 Nghị quyết, Bộ Y tế đã đề xuất lộ trình đưa 3 loại vắc xin Phế cầu, vắc xin phòng bệnh do vi rút HPV ở người và Cúm mùa vào Chương trình Tiêm chủng mở rộng. Cụ thể như sau:

Năm 2025: Bổ sung vắc xin Phế cầu

Phế cầu khuẩn gây ra 4 bệnh lý nguy hiểm hàng đầu ở trẻ em: Viêm màng não, Viêm phổi, Viêm tai giữa và Nhiễm trùng huyết. Cụ thể:

- Viêm màng não là bệnh lý đặc biệt nguy hiểm, với tỷ lệ tử vong trên 50% trong tổng số trẻ mắc (tại các nước đang phát triển thuộc khu vực châu Á và châu Phi). Ngay cả khi được cứu sống, nhiều trẻ vẫn phải đối mặt với các di chứng lâu dài như điếc, mù, liệt, động kinh, chậm phát triển trí tuệ, trí nhớ kém…

Với viêm phổi, tỷ lệ tử vong từ 10 - 20%. Riêng trẻ nhỏ và người cao tuổi, tỷ lệ này có thể tăng lên đến 50%. Tại Việt Nam, mỗi năm ghi nhận khoảng 2.9 triệu lượt mắc viêm phổi và khoảng 4.000 ca tử vong, cho thấy gánh nặng bệnh tật rất lớn đối với hệ thống y tế và cộng đồng.

- Về phần nhiễm trùng huyết là tình trạng nhiễm trùng toàn thân đe dọa trực tiếp tính mạng. Bệnh có thể khiến 20% trẻ em tử vong, và tỷ lệ mắc ở người cao tuổi cao gấp 13 lần so với các nhóm khác. Nhiễm trùng huyết gây rối loạn đông máu, làm giảm lưu lượng máu đến tay, chân và các cơ quan nội tạng, khiến cơ thể thiếu oxy và dưỡng chất nghiêm trọng.

Năm 2026: Bổ sung vắc xin phòng bệnh do HPV (gây bệnh Ung thư cổ tử cung)

Đây là bệnh lý ác tính, với nguyên nhân chính gây bệnh do nhiễm dai dẳng vi-rút HPV trong thời gian dài. Bệnh xếp thứ 4 về mức độ phổ biến. Tại Việt Nam, mỗi năm có hơn 4.000 ca mắc mới và hơn 2.000 ca tử vong.

Năm 2030: Bổ sung vắc xin phòng Cúm mùa

Cúm mùa do vi-rút cúm gây ra, rất dễ lây truyền từ người này sang người khác . Theo thống kê, mỗi ngày có khoảng 25.000 người nhập viện và mỗi phút có ít nhất 1 người tử vong do biến chứng do cúm. Ai cũng có thể mắc cúm mùa, nhưng với 4 nhóm đối tượng sau đây, bệnh dễ biến chứng nặng, thậm chí dẫn đến tử vong:

Thứ nhất là nhóm người cao tuổi, chịu ảnh hưởng nghiêm trọng với nguy cơ đột quỵ cao gấp 8 lần; nguy cơ đau tim, nhồi máu cơ tim cao gấp 10 lần. Đặc biệt, ở những người cao tuổi có bệnh lý nền, tỷ lệ tử vong càng tăng rõ rệt. Cụ thể:

- Người mắc bệnh tim mạch có nguy cơ tử vong cao gấp 5 lần

- Người mắc bệnh phổi mạn tính cao gấp 12 lần

- Nếu đồng thời mắc cả hai bệnh trên, nguy cơ tử vong có thể tăng lên đến 20 lần

Thứ hai là nhóm người có bệnh mạn tính - đặc biệt dễ gặp biến chứng nghiêm trọng khi mắc cúm mùa.

- Với bệnh tim mạch có thể gia tăng nguy cơ các biến cố tim mạch nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ và suy tim

- Đối với người mắc đái tháo đường, tỷ lệ nhập viện trong mùa cúm cao gấp 6 lần, trong khi nguy cơ tử vong tăng gấp 3 lần

- Riêng người bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), cúm làm tăng nguy cơ xuất hiện các cơn kịch phát liên quan đến nhiễm trùng hô hấp, đồng thời làm gia tăng tỷ lệ tử vong sớm

Thứ ba là nhóm phụ nữ mang thai. Cúm mùa làm tăng nguy cơ gặp biến chứng nguy hiểm, dẫn đến nguy cơ nhập viện tăng gấp 2 lần. Đáng lo ngại hơn, cúm trong thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ tử vong thai nhi từ 1.9 đến 4.2 lần; gia tăng nguy cơ sinh non gấp 2-4 lần. Trẻ sinh ra từ mẹ mắc cúm cũng có nguy cơ nhẹ cân cao hơn 1.8 lần so với trẻ thông thường, từ đó ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

Cuối cùng là nhóm trẻ em. Mỗi năm, cúm mùa gây ra khoảng 28.000 đến 111.500 ca tử vong ở trẻ em. Nếu may mắn sống sót, trẻ cũng dễ gặp các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm tai giữa, viêm cơ tim, đồng thời làm trầm trọng hơn các bệnh lý sẵn có.

Những thay đổi tích cực trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng đã trao cho người dân nhiều quyền lợi hơn trên hành trình bảo vệ sức khỏe. Tuy nhiên, để những thay đổi này thật sự phát huy giá trị, mỗi cá nhân cũng cần có trách nhiệm chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh, tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch cho bản thân cũng như gia đình, đặc biệt đối với các bệnh phải sử dụng vắc xin, sinh phẩm bắt buộc và tiêm chủng chống dịch.

Doanh nghiệp tự giới thiệu