Hỏi: Van tim khi bị hư hỏng có thể thay được phải không? Tại sao bác sĩ nói phải sửa chữa van trước mà không thay luôn van mới cho tiện, thay van xong thì chức năng có bình thường không?
(Hà Phi Long - Khánh Hòa)
Trả lời: Về phương diện giải phẫu, tim có 4 nơi có van nhằm giúp dòng máu đi theo một chiều đảm bảo chức năng cung cấp oxy cho các cơ quan trong cơ thể. Ở bên tim trái, van 2 lá ngăn cách giữa tâm nhĩ và tâm thất trái chỉ cho phép máu giàu oxy đi từ nhĩ trái xuống thất trái. Van động mạch chủ ngăn cách giữa tâm thất trái và động mạch chủ chỉ cho máu đi một chiều từ tâm thất trái ra động mạch chủ. Ở tim phải, tương tự cũng có 2 van nữa nhưng ít quan trọng và phổ biến bệnh như tim trái. Van 3 lá ngăn cách giữa tâm nhĩ phải và tâm thất phải cho phép mang máu đen (nghèo oxy) từ nhĩ phải xuống thất phải, van động mạch phổi cho phép máu đi tiếp một chiều từ thất phải ra động mạch phổi để lên phổi trao đổi khí biến thành máu giàu oxy trở về tim trái. Các van tim này có thể được thay thế bằng các van tim nhân tạo để duy trì chức năng cho tim.
Khi các van tim bị hư hỏng không đảm bảo được chức năng của nó thì người ta xem xét đến khả năng phẫu thuật chỉnh sửa hoặc thay van tim nhân tạo. Trong các van tim thì van 2 lá và van động mạch chủ là quan trọng hơn về mặt chức năng nên thường được chỉ định phẫu thuật. Thường thì người ta ưu tiên cho việc sửa chữa các hư hỏng của van, thường các hư hỏng này gây ra tình trạng hẹp hoặc hở van. Hiện tại, sửa van chủ yếu áp dụng cho van 2 lá vì van động mạch chủ rất khó sửa. Tuy nhiên trong những trường hợp tổn thương van do thấp tim, viêm nội tâm mạc hoặc tổn thương phúc tạp (xơ hóa, co rút lá van, vôi hóa nhiều…) thì được chỉ định thay van tim.
Chỉnh sửa van tim là một phẫu thuật an toàn hơn thay van (tử vong do mổ ít hơn), tỉ lệ sống còn lâu dài tốt, không cần dùng thuốc kháng đông, chức năng tim cũng tốt hơn.
BS.CKII. ĐẶNG MINH TRÍ
