Dân số ngày càng tăng và dân số già đi, mô hình bệnh tật từ mắc bệnh truyền nhiễm, suy dinh dưỡng là chủ yếu chuyển sang mắc các bệnh mạn tính, bệnh thời văn minh như béo phì, tăng huyết áp, stress... và bệnh nan y như ung thư, HIV/AIDS. Sự quá tải chỉ xảy ra ở những bệnh viện nơi mà thầy thuốc có chuyên môn cao, thiết bị hiện đại, nơi có thể cứu sống hoặc chữa khỏi bệnh cho đa số “con bệnh”. Sự vất vả của các “mẹ hiền” cũng tăng theo sự quá tải. Họ, những “mẹ hiền”, cũng là người, có gia đình và những chi phí đời thường như mọi người. Một bác sĩ mới ra trường sau 6 năm miệt mài học và hành, chấp nhận được đồng lương khởi điểm như mọi ngành khác chỉ học 3-5 năm để hành nghề quả là điều quá bất cập.
 Chăm sóc bệnh nhân nhiễm HIV tại bệnh viện. |
Trong quan niệm xã hội, nghề y chỉ là nghề phục vụ, dịch vụ không hơn, không kém? Nhất cử, nhất động trong mọi hành vi ứng xử của nhân viên ngành y, dù họ là bác sĩ, y tá, hộ lý hay nhân viên bảo vệ... đều có thể bị quy kết thành tội lỗi, như thể “ôsin” có lỗi với chủ. Tiền “boa” cho họ trở thành chủ đề, đề tài hốt bạc cho những “nghệ sĩ vô tư” với sức khỏe. “Táo Y tế” trở thành tâm điểm châm biếm của xã hội, như thể ngành y không còn tình người, là tấm gương xấu!?
Sự cứu vãn tình trạng sa sút y đức không chỉ bằng những lời khuyên, lời thề hay kỷ luật hành nghề. Trên tất cả, các chính sách cho ngành y tế, cơ chế tiền lương phải được cải cách càng sớm càng tốt.
Trong ngành y, điều trị chỉ là một lĩnh vực. Vì thế, các “thầy thuốc không giường bệnh” trên mặt trận y tế dự phòng và các cán bộ, nhân viên không chuyên ngành y trong ngành y tế, gián tiếp bảo vệ sức khỏe nhân dân cũng phải được đối xử xứng đáng. Đó mới là công bằng! Đấy là trách nhiệm của xã hội khi vẫn còn ví von “thầy thuốc như mẹ hiền”.
Thiện Chí