Nội soi cắt phổi là một trong những kỹ thuật nội soi lồng ngực khó nên hiện cả nước mới chỉ có 3 bệnh viện thực hiện cắt phổi bằng phương pháp nội soi là Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và Bệnh viện Nhi Trung ương. Tuy nhiên, Bệnh viện 108 là bệnh viện đầu tiên thực hiện cắt phổi nội soi ở tư thế nghiêng 450, đặc biệt, ưu thế của nó là sử dụng tối thiểu các dụng cụ tiêu hao đắt tiền của cắt phổi nội soi khiến cho giá thành phẫu thuật giảm hơn một nửa.
Hiệu quả lớn từ vết mổ nhỏ
Đại tá Hoàng Đình V., 65 tuổi (xã Chính Nghĩa, Kim Động, Hưng Yên) bị ung thư phổi giai đoạn II, khối u ở thùy dưới phổi trái, đã xâm lấn rãnh liên thùy. Các bác sĩ cho biết: Bình thường, để xử trí khối u của bệnh nhân như ông V. phải phẫu thuật mở, như thế người bệnh sẽ chịu một cuộc đại phẫu với vết mổ lớn, thời gian nằm viện lâu và rất đau đớn. Kỹ thuật nội soi cắt thùy phổi đã được triển khai ở Bệnh viện 108, tuy nhiên đây lại là phương pháp có chi phí cao. Để giảm được chi phí cho bệnh nhân, các bác sĩ Khoa phẫu thuật lồng ngực- tim mạch, Bệnh viện TW Quân đội 108 đã quyết định mổ nội soi cắt thùy dưới phổi phải cho ông V. mà không dùng tới dung cụ cắt phổi đắt tiền. Đây là phương pháp cắt phổi nội soi ở tư thế bệnh nhân nằm nghiêng 45 độ, được áp dụng lần đầu ở nước ta. Sau 4 ngày phẫu thuật, ông V. đã hồi phục sức khỏe nhanh chóng, đi lại nhanh nhẹn và vết thương đã lành.
 Bệnh nhân sau mổ nội soi cắt phổi ở tư thế 45 độ. Ảnh: Tường Linh |
Bước đột phá của kỹ thuật nội soi lồng ngực
Các bác sĩ cho biết, đây là một bước cải tiến trong kỹ thuật nội soi cắt phổi vì tận dụng mọi ưu thế của kỹ thuật nội soi và mổ mở. Kỹ thuật này không chỉ giúp thời gian lành bệnh và thời gian ra viện sớm hơn, giảm đau đớn cho bệnh nhân vì vết mổ nhỏ hơn, bệnh nhân không phải truyền máu trong và sau mổ... và đặc biệt rất thuận tiện cho phẫu thuật viên thực hiện thao tác phẫu tích cuống mạch phổi, rút ngắn thời gian phẫu thuật và ít tốn kém hơn nhiều so với phương pháp nội soi ở tư thế 90 độ. Chỉ định mổ của kỹ thuật này có thể thực hiện trên các bệnh nhân u phổi ở giai đoạn 1, 2 và giai đoạn 3a, khối u không xâm lấn cuống phổi.
Theo TS. Hoàng Quốc Toàn, Chủ nhiệm khoa, đây là một phương pháp phẫu thuật nội soi tiến hành cắt phổi, có khác biệt với phương pháp mổ nội soi hiện nay trong nước và theo y văn ở chỗ vị trí bệnh nhân chỉ đặt nghiêng 450, không đặt 900 như cách mổ nội soi cũng như cắt phổi mổ mở thông thường. Ưu điểm của phương pháp này là bệnh nhân nằm nghiêng 450, sử dụng 3 lỗ nội soi và một đường rạch nhỏ, ít tổn thương nhất (4cm), không phải cắt tí cơ nào ở liên sườn 4 đường dưới vú. Với đường rạch này, việc tiếp cận cuống phổi rất gần và dễ dàng hơn nhiều so với phương pháp nằm theo 90 độ do về mặt vị trí giải phẫu, tĩnh mạch và động mạch phổi thường nằm ở phía trước của cuống phổi. Điều đặc biệt là đường mổ này bộc lộ cuống phổi rất rõ và thuận tiện cho thao tác của phẫu thuật viên nên có thể cắt phổi mà không cần đến các dụng cụ cắt đặc biệt như Stapler hay autosuture (dụng cụ cắt phổi đặc biệt)... phẫu thuật viên có thể tiến hành khâu, đóng các mỏm phế quản và động tĩnh mạch phổi bằng dụng cụ mổ mở qua các lỗ mở nhỏ ở trên.
Thêm những hy vọng cho người bệnh
Các chuyên gia cho biết, ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nam giới tại các nước phát triển và đang phát triển. Điều trị tốt nhất đối với ung thư phổi ở giai đoạn sớm là phẫu thuật cắt bỏ. Theo TS. Toàn, trước đây, khi chưa có kỹ thuật nội soi, người ta thường phải tiến hành mổ mở, không những làm tổn thương các cơ quan bên trong mà phải cắt bỏ cả cơ... khiến bệnh nhân đau đớn và rất lâu bình phục. Kỹ thuật nội soi đã hạn chế được những tai biến này. Tuy nhiên, với các thiết bị nội soi rất tốn kém, chẳng hạn với một bệnh nhân phẫu thuật phổi bằng nội soi thông thường phải sử dụng tới 3- 4 chiếc thiết bị cắt, mỗi chiếc tùy theo kích cỡ có giá từ 2- 4 triệu đồng, đó là chưa tính đến dụng cụ khâu nối... Vì vậy, nhiều bệnh nhân không có điều kiện để thực hiện bằng nội soi. Mổ mở thời gian hồi phục lâu, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và công việc. Do đó, kỹ thuật kết hợp này nếu được đi vào thường quy sẽ không chỉ giúp các bác sĩ giảm được hơn một nửa chi phí cho bệnh nhân so với nội soi thông thường. Chỉ sau 3- 4 ngày sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể ra viện.
TS. Toàn cho biết, bệnh viện sẽ tiếp tục thực hiện, nghiên cứu và xây dựng quy trình mổ chuẩn, khi đó sẽ có thể chuyển giao cho các bệnh viện khác.
Hà Anh