Tuổi dậy thì là giai đoạn phát triển quan trọng để bé gái vươn mình thành thiếu nữ, tiến dần tới một người phụ nữ trưởng thành. Giai đoạn này, cơ thể bé có nhiều thay đổi về mặt sinh lý rất quan trọng. Hãy cùng bé khám phá cơ thể trong giai đoạn dậy thì để những thay đổi ấy không là điều lạ lẫm với bé nhé.
Khi bạn gái dậy thì, sẽ có một bộ phận phải làm việc nhiều gấp đôi những bộ phận khác trong cơ thể, đó là não - bộ máy dậy thì siêu việt và thông minh tuyệt vời. Bước vào tuổi dậy thì, não đột ngột “thức giấc” và quyết định đã đến lúc cơ thể phải thay đổi, tiến gần đến thời kỳ trưởng thành. Đầu tiên, não sẽ sản sinh một vài hóa chất gọi là hormon giải phóng và hormon này có nhiệm vụ gửi tín hiệu tới một bộ phận nhỏ trên não gọi là tuyến yên. Sau khi nhận được tín hiệu từ não, tuyến yên sẽ sản sinh ra hormon kích thích, có nhiệm vụ kích thích buồng trứng của con gái và tinh hoàn của con trai sản xuất hormon giới tính. Những hormon giới tính này được buồng trứng và tinh hoàn tiết ra và là hormon chính chịu trách nhiệm về những thay đổi mà cơ thể phải trải qua.
Sự phát triển của vú tuổi dậy thì. (ảnh minh họa)
Về vóc dáng
Trong độ tuổi từ 9-14 tuổi, từ một em gái nhỏ, cơ thể bé bắt đầu có vóc dáng thiếu nữ: cặp vú nhú lên, mông nở nang hơn trước, lớp mỡ dưới da dày lên làm cho cơ thể mềm mại và giàu nữ tính. Cơ thể bạn gái trong những năm này có nhiều biến đổi, khi thì thấy mình béo tròn, khi thì mảnh dẻ. Thường đến độ 18 -20 tuổi mới đạt đến hình dáng ổn định theo các đặc tính di truyền.
Những thay đổi về da
Sự thay đổi của da diễn ra khá sớm, khoảng 11 hay 12 tuổi, bao gồm sự thay đổi trong kết cấu của da. Khi sờ vào mặt có thể có cảm giác khô ráp hay nhờn. Vùng da trên trán và trên cánh mũi có vẻ sáng hơn do tuyến nhờn bắt đầu sản sinh ra dầu hoặc bã nhờn. Chính lượng dầu quá nhiều trên mặt là nguyên nhân gây ra viêm lỗ chân lông và gây ra mụn trứng cá.
Sự phát triển của vú
Đến tuổi dậy thì, vú của các bạn gái bắt đầu phát theo kiểu một lớn trước, một theo sau, vì thế bạn gái đừng ngạc nhiên nếu thấy ngực chỉ nhú một bên, chẳng mấy chốc bên kia sẽ đuổi kịp. Dấu hiệu đầu tiên nhận biết sự phát triển của ngực là quầng vú. Đầu tiên, quầng vú dày lên, sẫm lại. Sau đó, bầu vú nhú lên, nhọn nhọn, lớn dần và tròn trịa dần. Trong thời gian này, bạn gái có thể ngứa hoặc đau tức vú một chút. Cặp vú trưởng thành có cấu tạo cơ bản là mỡ. Mỡ có chức năng bảo vệ, đồng thời làm cho cặp vú được mịn màng, hấp dẫn. Bầu vú không có cơ, nhưng nó bám chắc vào cơ ngực ở trên xương sườn. Ngoài ra, nó còn được nâng đỡ bởi các cơ xung quanh và các dây chằng liên kết. Núm vú là nơi tập trung nhiều đầu mút thần kinh, nhạy cảm với kích thích. Bên trong vú là tuyến sữa. Khi bạn gái dậy thì, hệ thống tạo sữa bắt đầu phát triển nhưng chưa sản xuất sữa. Các tuyến sữa phát triển, lớp mỡ ngực dày lên làm cho đôi vú nhú lên và ngày càng đầy đặn.
Cơ quan sinh dục
Trong thời kỳ dậy thì, cơ quan sinh dục bạn gái phát triển mạnh. Tất cả các bộ phận như: môi lớn, môi nhỏ, âm vật, âm đạo của đều lớn lên, lông mu mọc xung quanh âm hộ và màu sắc âm hộ sẫm hơn trước. Bên trong cơ thể, âm đạo, tử cung cũng phát triển. Hai buồng trứng bắt đầu thực hiện chức năng tiết hormon sinh dục và phóng noãn (rụng trứng). Hiện tượng kinh nguyệt là quá trình sinh lý bình thường - dấu hiệu chứng tỏ bạn gái đã bắt đầu rụng trứng, có khả năng thụ thai và sinh con. Bạn gái có thể thấy kinh từ năm 10 tuổi và cũng có bạn đến năm 17, 18 tuổi. Chỉ khi đã 18 tuổi mà không thấy kinh nguyệt thì mới đáng lo và cần đi khám để bác sĩ kiểm tra.
Trong những ngày hành kinh, một số bạn gái có cảm giác khó chịu, căng tức ngực và nặng phần bụng dưới, đau bụng, đau lưng...; tâm lý nôn nóng, dễ nổi cáu, giảm tập trung, dễ thay đổi cảm xúc... Đây cũng là hiện tượng thường gặp được gọi là “Hội chứng căng thẳng trước kỳ kinh” và nó sẽ tự chấm dứt khi các bạn sạch kinh.
Lông và mùi cơ thể
Khi dậy thì, cơ thể bạn gái tiết ra một lượng nhỏ hormon nam và khi lượng hormon này tích tụ đến một mức độ nhất định sẽ khiến lông bắt đầu phát triển, kéo theo sự xuất hiện của tuyến mồ hôi đặc biệt ở nách, lòng bàn tay và lòng bàn chân. Những tuyến này sản xuất một loại dầu đặc biệt có mùi khác với mùi mồ hôi. Lông trên cơ thể bắt đầu thấm đẫm mồ hồi. Vi khuẩn trên da bắt đầu thấy thoải mái và lập tức nhân rộng ra. Vi khuẩn, mồ hôi và dầu kết hợp với nhau tạo ra mùi cơ thể. Vì vậy các bạn gái hãy chăm sóc vệ sinh cơ thể mình kỹ càng hơn ở tuổi dậy thì nhé.