Một vụ buôn lậu thuốc lá có số lượng lớn nhất từ trước đến nay vừa bị lực lượng chống buôn lậu của hải quan phát hiện và bắt giữ tại cảng Nam Hải Đình Vũ, cảng Hải Phòng. Đáng chú ý, đây là lần đầu tiên một vụ buôn lậu thuốc lá theo đường chính ngạch qua cảng biển bị phát hiện. Số thuốc lá lậu bị phát hiện và bắt giữ lên tới gần 240.000 bao. Vụ việc là lời cảnh báo tình trạng buôn lậu thuốc lá đang ngày càng diễn biến phức tạp và chuyển sang buôn lậu qua cảng biển.
Lực lượng chức năng bắt giữ một vụ thuốc lá lậu tại các tỉnh biên giới phía Nam.
Buôn lậu thuốc lá vẫn tiếp diễn
Liên quan đến vụ việc buôn lậu thuốc lá nói trên, tại cơ quan hải quan, theo khai báo trên vận đơn, đây là hàng may mặc, do một công ty Philippines gửi vào Việt Nam. Tên người nhận hàng là Công ty giao nhận hàng hóa Carmel, có địa chỉ tại ngõ 79, đường Cầu Giấy, Hà Nội. Tuy nhiên, công ty này cho biết chỉ làm dịch vụ giao nhận, còn người nhận thực sự là ai thì bên công ty gửi hàng chưa chỉ định. Với thủ đoạn này, để tìm được thủ phạm là không phải dễ dàng. Hiện, Chi cục Hải quan cửa khẩu Hải Phòng khu vực III đã làm thủ tục tịch thu toàn bộ số lượng thuốc lá lậu này, đồng thời tiếp tục điều tra mở rộng, hoàn thiện hồ sơ khởi tố vụ án xử lý theo quy định của pháp luật.
Ông Nguyễn Văn Cẩn - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải Quan - Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia (Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả) cho biết, đã xuất hiện loại hình tội phạm mới, với hình thức buôn lậu mới. Trước đây, việc buôn lậu thuốc lá điếu chỉ diễn ra ở các tỉnh biên giới phía Nam, số lượng nhỏ lẻ bằng việc vận chuyển bằng ghe, xuồng thông qua hàng tạm nhập tái xuất. Gần đây đã xuất hiện tình trạng buôn lậu thuốc lá với hình thức vận chuyển bằng container chính ngạch thông qua hải quan cảng biển.
Theo Đại tá Hoàng Văn Trực, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (C46) - Bộ Công an, nhìn chung thị trường buôn lậu vẫn diễn biến phức tạp, buôn bán công khai. Thống kê từ tháng 10/2014 đến nay, C46 bắt giữ hơn 2,4 triệu bao thuốc lá lậu; tiến hành khởi tố 54 vụ với 97 bị can. Một số vụ điển hình như vụ bắt đối tượng Lương Quang Thắng (Móng Cái - Quảng Ninh) hay vụ bắt đối tượng Nguyễn Văn Tới (Long An), buôn lậu gần 52.000 bao thuốc lá. Lợi nhuận từ thuốc lá lậu mang lại được giới chuyên gia đánh giá chỉ đứng sau buôn ma túy. Đối tượng vi phạm tổ chức cảnh giới, theo dõi lực lượng chức năng sát sao. Tuy vậy, sự phối hợp kiểm tra, bắt giữ các đối tượng vi phạm giữa các lực lượng chức năng còn thiếu nhịp nhàng, nặng kiểu mạnh ai nấy làm.
Ông Trần Hùng, Phó Chánh văn phòng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia nhìn nhận, tình hình buôn lậu thuốc lá hiện nay vẫn nhức nhối. Chỉ có hơn 10.200 giấy phép bán lẻ thuốc lá trên 900.000 điểm bán của cả nước, cho thấy độ vênh cung cầu, sự quản lý về cấp phép... Do vậy, nếu cán bộ chuyên trách không quan tâm sâu sát, bám địa bàn sẽ dễ xảy ra tình trạng “bắt cóc bỏ đĩa”.
Mất trắng hàng ngàn tỷ đồng tiền thuế
Chỉ khoảng 1% số lượng thuốc lá điếu nhập lậu vào Việt Nam bị phát hiện, bắt giữ. Đó là khẳng định của cơ quan chuyên trách (Quản lý thị trường (QLTT), Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam) tại cuộc hội thảo do Cục Quản lý Thị trường - Bộ Công Thương tổ chức mới đây ngày 10/4 tại TP.HCM. Thống kê của Cục QLTT cho thấy, từ tháng 10/2014 đến đầu tháng 4/2015, QLTT cả nước đã kiểm tra hơn 9.400 vụ vận chuyển, buôn bán, kinh doanh thuốc lá điếu ngoại nhập lậu; xử lý gần 5.000 vụ vi phạm; thu giữ trên 1 triệu bao thuốc lá các loại, với số tiền xử phạt vi phạm hành chính hơn 16 tỷ đồng. QLTT chuyển cơ quan công an khởi tố 14 vụ. Tuy vậy, tại hội thảo này, nhiều cán bộ chuyên trách cho rằng, việc xử lý trên chỉ là bề nổi của tảng băng chìm.
Ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam nhận định, tình hình vận chuyển, buôn lậu thuốc lá có dấu hiệu gia tăng. Mỗi năm cơ quan chức năng phát hiện, bắt giữ hơn 1 tỷ bao thuốc lá nhập lậu, tương đương với số tiền thất thu cho ngân sách nhà nước khoảng 9.000 tỷ đồng. Ước tính, chỉ có khoảng 1% thuốc lá nhập lậu bị bắt giữ. Con số này thật đáng báo động.
An Biên - Toàn Vũ
