1. Hành trình 35 năm – từ ứng phó khẩn cấp đến phát triển bền vững
Kể từ khi phát hiện ca nhiễm HIV đầu tiên năm 1990, Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn cam go của "cuộc chiến thế kỷ". Dịch HIV/AIDS từng lan rộng nhanh chóng ở cả 63 tỉnh, thành phố, gây thiệt hại nặng nề về sức khỏe, tính mạng con người và phát triển kinh tế - xã hội.
Song song với thách thức, Việt Nam đã kiên trì xây dựng hệ thống chính sách, pháp luật và mạng lưới phòng, chống HIV/AIDS từ trung ương tới cơ sở. Luật Phòng, chống HIV/AIDS ra đời năm 2006, được sửa đổi năm 2020, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi người nhiễm HIV và tăng cường trách nhiệm của Nhà nước, xã hội trong cuộc chiến này.
Đến nay, Việt Nam đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận: Tỷ lệ nhiễm HIV mới giảm mạnh, số người tử vong do AIDS và ca nhiễm mới qua đường mẹ truyền sang con đều được khống chế. Hàng trăm nghìn người nhiễm HIV đang được điều trị bằng thuốc ARV, giúp họ có cuộc sống khỏe mạnh và hòa nhập cộng đồng.
Năm 2025 đánh dấu cột mốc 35 năm Việt Nam ứng phó với HIV/AIDS, cũng là thời điểm chuyển mình mạnh mẽ hướng tới mục tiêu chấm dứt đại dịch AIDS vào năm 2030. Theo đó, mục tiêu của Tháng hành động nhằm:
1. Tăng cường sự quan tâm của các nhà lãnh đạo, các nhà hoạch định chính sách cùng toàn xã hội đến công tác phòng, chống HIV/AIDS tiến tới mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030.
2. Đánh giá tình hình dịch HIV/AIDS tại Việt Nam qua 35 năm, đồng thời tổng kết và ghi nhận những thành tựu, nỗ lực ứng phó của quốc gia trong công tác phòng, chống HIV/AIDS.
3. Đẩy mạnh cung cấp các dịch vụ toàn diện về phòng, chống HIV/AIDS: bao phủ dự phòng, phát hiện sớm, điều trị kịp thời HIV/AIDS và thúc đẩy việc tham gia bảo hiểm y tế của người nhiễm HIV hướng tới tăng tiếp cận dịch vụ về phòng, chống HIV/AIDS cho người dân.
4. Giảm kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV, người bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS và người có hành vi nguy cơ cao lây nhiễm HIV; tăng cường sự hỗ trợ của gia đình, xã hội với người nhiễm HIV, tạo điều kiện để người nhiễm HIV và thành viên gia đình họ tham gia các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.
Logo hưởng ứng 35 năm Việt Nam ứng phó với dịch HIV/AIDS; Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2025 và Ngày Thế giới phòng, chống AIDS 01/12.
2. Tổ chức các chuỗi hoạt động, sự kiện hưởng ứng sôi nổi từ Trung ương đến địa phương
1. Ban hành văn bản chỉ đạo thống nhất: Các Bộ, ngành, đoàn thể trung ương và địa phương ban hành văn bản hướng dẫn, chỉ đạo triển khai các hoạt động hưởng ứng, bảo đảm tính đồng bộ, thiết thực và phù hợp với điều kiện từng địa phương.
2. Tổ chức lễ phát động và mít tinh quy mô cộng đồng: Lễ phát động được tổ chức linh hoạt, có thể lồng ghép trong các sự kiện liên quan, tạo khí thế lan tỏa tinh thần hành động. Cùng với đó, các hoạt động diễu hành, đi bộ, đạp xe, thi chạy, biểu diễn nghệ thuật, triển lãm, chiếu phim lưu động… được tổ chức nhằm huy động cộng đồng tham gia, truyền đi thông điệp về sự sẻ chia và đồng hành cùng người nhiễm HIV.
3. Tăng cường truyền thông đại chúng và truyền thông số: Các cơ quan báo chí, đài phát thanh – truyền hình Trung ương và địa phương đẩy mạnh chuyên trang, chuyên mục về HIV/AIDS; xây dựng phóng sự, tọa đàm, phim tài liệu, hoặc lồng ghép nội dung phòng, chống HIV/AIDS trong các chương trình giải trí, quảng bá.
Trên không gian mạng, các nền tảng Facebook, Zalo, TikTok, YouTube trở thành công cụ hiệu quả để lan tỏa thông điệp bằng hình thức sáng tạo như video ngắn, infographics, clip tuyên truyền. Nhiều chiến dịch hướng tới giới trẻ, nhóm nguy cơ cao, người lao động trong khu công nghiệp và học sinh – sinh viên.
4. Truyền thông trực tiếp tại cộng đồng và cơ sở y tế: Lực lượng y tế xã, phường, nhân viên tiếp cận cộng đồng được huy động làm nòng cốt trong hoạt động truyền thông trực tiếp, tư vấn tại gia đình, thôn bản. Tại các trường học, khu công nghiệp, bệnh viện, các buổi truyền thông – tư vấn kết hợp dịch vụ xét nghiệm, cấp phát tài liệu được triển khai thường xuyên.
5. Nâng cao năng lực truyền thông và cung cấp thông tin chính thống: Bộ Y tế và các địa phương tổ chức gặp gỡ, tập huấn cho đội ngũ phóng viên, cán bộ truyền thông, người phát ngôn nhằm cung cấp thông tin chính xác, kịp thời. Việc cập nhật và nhân bản tài liệu truyền thông – từ tờ rơi, tranh gấp, áp phích đến pano, băng rôn – giúp thông điệp "Không kỳ thị – không phân biệt đối xử với người nhiễm HIV" hiện diện ở khắp nơi.
3. Truyền thông – cầu nối xóa bỏ kỳ thị với người nhiễm HIV/AIDS, tạo động lực hành động
Một trong những thách thức lớn nhất của công tác phòng, chống HIV/AIDS hiện nay không chỉ là phát hiện và điều trị sớm, mà còn là xóa bỏ kỳ thị với người nhiễm HIV.
Kỳ thị khiến nhiều người e ngại đi xét nghiệm hoặc che giấu tình trạng nhiễm, làm tăng nguy cơ lây lan. Vì vậy, công tác truyền thông được xem là "chìa khóa" giúp thay đổi nhận thức xã hội, hướng cộng đồng đến thái độ bao dung và chia sẻ.
Nhiều chương trình truyền hình, chiến dịch truyền thông sáng tạo đã giúp lan tỏa thông điệp tích cực: Người nhiễm HIV có thể sống khỏe mạnh, làm việc và đóng góp như mọi người khác nếu được điều trị đúng cách và có sự đồng hành của cộng đồng.
Mỗi người dân chủ động xét nghiệm HIV, thực hành hành vi an toàn.
4. Đoàn kết hành động – Quyết tâm vì một Việt Nam không còn AIDS
Hưởng ứng Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2025 với chủ đề "Đoàn kết là sức mạnh – Chung tay chấm dứt dịch bệnh AIDS" các cấp, các ngành, đoàn thể và người dân được kêu gọi cùng chung tay:
- Mỗi người dân chủ động xét nghiệm HIV, thực hành hành vi an toàn.
- Mỗi cộng đồng trở thành nơi không kỳ thị, không phân biệt đối xử.
- Mỗi cơ quan, tổ chức tích cực lồng ghép hoạt động truyền thông, giáo dục phòng, chống HIV/AIDS.
Ba thập kỷ rưỡi qua đã chứng minh rằng, với sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, cùng nỗ lực bền bỉ của hệ thống y tế, tổ chức xã hội và người dân, Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu "chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030" – vì một tương lai khỏe mạnh, nhân ái và phát triển bền vững.
Mời bạn xem thêm video:
Ba con đường lây nhiễm HIV/AIDS và các cách phòng tránh.
