Khu di tích sân bay Tà Cơn thuộc địa phận thôn Hòa Thành, xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Dọc theo tuyến đường Hồ Chí Minh nhánh Tây, sân bay này cách thị trấn Khe Sanh khoảng 5km.
Sân bay Tà Cơn có diện tích khoảng 10.000m2, nằm giữa cứ điểm Khe Sanh. Với địa hình thung lũng lòng chảo được bao quanh bởi những đồi núi, sân bay Tà Cơn là một trong những cứ điểm quân sự chiến lược của quân đội Mỹ trong những năm 1966 -1968 tại chiến trường Khe Sanh.
Sân bay này có một vị thế chiến lược quan trọng về quân sự không chỉ trên chiến trường Quảng Trị mà còn cả khu vực Đông Dương vì nằm gần biên giới, sát với Quốc lộ 9 nối liền từ Đông Hà, Việt Nam với vùng Nam Lào.
Sân bay Khe Sanh được quân đội Mỹ sử dụng như một bàn đạp cho các cuộc hành quân càn quét trên bộ. Nơi đây trở thành nơi cất, hạ cánh của các loại máy bay lên thẳng vũ trang, phản lực chiến đấu và cả các loại máy bay chuyên vận tải quân sự hạng nặng...
...Các máy bay trinh sát kiểm tra, chỉ điểm cho nhiều hoạt động đánh phá, ngăn chặn và cắt đứt các tuyến đường Hồ Chí Minh...
Trong khu vực sân bay có trụ sở chỉ huy cứ điểm, đài chỉ huy sân bay, đài liên lạc…cùng hệ thống công sự phòng ngự dày đặc. Bên ngoài là một hàng rào dây kèm gài bùng nhùng và những bãi mìn lớn.
Sân bay Tà Cơn được quân đội Mỹ xem như một pháo đài bất khả chiến bại. Với thiết bị quân sự hiện đại và vị trí quan trọng, sân bay Tà Cơn cùng các cao điểm kế cận hình thành nên một thế phòng ngự liên hoàn, cơ động, được quân đội Mỹ - ngụy lúc bấy giờ coi là một vị trí “cứng” nhất trong cả hệ thống tập đoàn cứ điểm Khe Sanh.
Nhưng trước sức mạnh những cuộc tiến công giải phóng Khe Sanh của Quân đội Nhân dân Việt Nam từ tháng 2 đến tháng 07/1968, quân đội Mỹ phải mở cuộc rút quân chiến thuật bằng không quân. Buộc phải bỏ và phá hủy căn cứ, quân đội Mỹ thất bại hoàn toàn trên chiến trường Quảng Trị khi để cứ điểm rơi vào tay Quân Giải phóng.
Ngày 9/7/1968, lá cờ chiến thắng của quân ta tung bay trên cứ điểm sân bay Tà Cơn. Chiến dịch Đường 9 - Khe Sanh kết thúc thắng lợi vang dội.
Năm 1986, di tích sân bay Tà Cơn được xếp hạng di tích Quốc gia. Tại nhà Bảo tàng về Đường 9 – Khe Sanh là nơi trưng bày hàng trăm hiện vật có giá trị về lịch sử, khoa học.
Nơi đây còn trưng bày nhiều máy bay, trực thăng, xe tăng cùng vỏ bom, đạn. Đây là những vũ khí, phương tiện chiến tranh mà quân đội Mỹ từng dùng để tham chiến tại chiến trường Khe Sanh – Tà Cơn cách đây hơn 55 năm.
Chiến tranh đã lùi xa, ngày nay di tích sân bay Tà Cơn khoác lên mình màu xanh của sự yên bình, trù phú và trở thành điểm du lịch nổi tiếng của Quảng Trị.
Video: Độc đáo ngôi nhà làm bằng vỏ bom, đạn của lão nông miền đất lửa.
