Thăm lò nấu tàu hũ ky

22-07-2019 2:38 PM | Đời sống

SKĐS - Ở Vĩnh Long, ven dòng sông Hậu có một xóm làm tàu hũ ky, ấy là xóm Mỹ Hòa. Nghề làm tàu hũ ky ở đây có từ lâu đời, mà tập trung đông ở những gia đình người Hoa.

Người Hoa đã đến định cư ở xóm Mỹ Hòa cũng đã lâu. Họ là những người cần cù chịu khó và rất giỏi làm các nghề thủ công. Tại Mỹ Hòa, có trên 50 lò nấu tàu hũ. Đa phần các lò này đều do người Hoa quản lý.

Nguyên liệu để làm tàu hũ ky là đậu nành. Công cụ để làm đậu hũ ky cũng thật đơn giản. Mấy lò nấu, mấy cái vạc, cái chảo gang có đường kính miệng gần mét tây, có sức chứa được 50 - 60 lít nước. Một số dàn phơi làm bằng tre pheo. Một số đũa đại để đảo chảo nấu. Bí quyết nấu đậu hũ để có chất lượng cao là quyết định sự thành bại của công việc.

Một lò nấu tàu hũ ky.

Một lò nấu tàu hũ ky.

Quy trình nấu đậu tàu hũ thì không có gì đặc biệt. Đậu nành đem về, ngâm nước chừng 1 tiếng đồng hồ, đãi vỏ rồi cho vào cối xay lấy nước.

Việc xay đậu trước kia thường dùng cối xay đá, đổ đậu và nước để xay cùng, hầu hết là cối xay bằng đá và xay thủ công. Ngày nay, nhờ cải tiến lắp mô-tơ điện, việc xay đậu thủ công nặng nhọc đã được giải phóng.

Đậu nành xay thành nước, rồi đổ vào chảo đun âm ỉ trong vòng 1 ngày. Tới khi chảo nước đậu sôi đều, nổi váng màu vàng đậm, ấy là vớt được tàu hũ. Nghệ thuật vớt tàu hũ ky cũng thật điêu luyện. Người thợ dùng đũa cả to bản vớt váng đậu, rồi gập đôi, phơi lên dàn phơi đặt ngay trên tầm chảo nấu. Hơi nóng của nước đậu và nhiệt lò than làm cho váng đậu khô dần.

Thông thường, một chảo nước đậu đun sôi liên tục trong ngày, vớt được khoảng 45 lớp váng đậu đặc. Những lớp váng đậu đầu tiên bao giờ cũng béo và ngon hơn lớp váng sau. Thường thường, người thợ vớt 15 lớp váng đầu gọi là tàu hũ loại 1, 15 lớp váng tiếp sau gọi là tàu hũ loại 2 và 15 lớp váng sau rốt gọi là tàu hũ loại 3... Đương nhiên, tàu hũ loại 1 bao giờ cũng quý hơn, ngon hơn và giá bán được cao hơn.

Người sản xuất đậu hũ ky thường cần mặt bằng rộng vừa phải và thông thoáng. Họ xây thành dãy lò nấu, có thể 10 - 15 hoặc 20 chảo nấu liền thành dãy lò. Khâu đun lò ngày nay đa phần dùng than và củi. Ngày trước, người ta dùng rơm mùa gặt để đốt lò. Đun bằng rơm cũng rất đượm nhưng nhược điểm là bụi tro và người thợ đun lò phải bận tay chân liên tục. Người thợ vớt tàu hũ ky liên tục từ chảo đậu này tới chảo đậu khác thành một dây chuyền liên hoàn. Cái khó là vớt được tàu hũ đúng thời điểm. Vì nếu để già quá cũng không ngon mà vớt non quá cũng kém chất lượng.

Món ăn thơm ngon và giàu dinh dưỡng chế biến với tàu hũ ky.

Món ăn thơm ngon và giàu dinh dưỡng chế biến với tàu hũ ky.

Tàu hũ vớt được đem phơi khô hoặc phơi tái. Người sản xuất quen gọi là tàu hũ tươi hoặc tàu hũ khô. Tàu hũ khô là tàu hũ được phơi sấy kỹ, khô kiệt, để dành được lâu, khi ăn phải ngâm nước cho mềm lại. Tàu hũ tươi là loại tàu hũ chỉ phơi qua, vẫn còn độ ẩm và mềm. Khi ăn, chỉ việc dùng dao thái ra là làm đồ ăn ngay được.

Tàu hũ ky là món ăn rất ngon. Có thể đem nấu chè đậu xanh hoặc đem xào với lòng gà hoặc thịt, làm món ăn thật đặc biệt. Nó có vị bùi béo và thơm ngậy của thực vật. Đặc biệt, tàu hũ ky là món chế biến đồ ăn chay thật ngon. Nếu tính theo hàm lượng dinh dưỡng thì một miếng tàu hũ ky có diện tích khoảng 10x10cm, có giá trị lượng đạm ngang với 100g thịt.

Người thợ làm tàu hũ ky không rõ ông tổ nghề mình là ai. Họ chỉ biết hướng tâm linh nghề nghiệp của họ vào 2 ngày lễ hàng tháng, ấy là ngày 2 và ngày 16 âm lịch. Đó là ngày lễ ông lò. Họ có sửa soạn đèn hương khói, trái cây, sống gà trịnh trọng làm lễ trước cửa lò nấu tàu hũ ky. Họ khấn vái và tâm niệm ông lò tạo cho họ công ăn việc làm đều đặn và mỗi ngày lại làm được nhiều tàu hũ ky ngon hơn.

Công nghệ chế biến tàu hũ ky bao đời nay hầu như vẫn thủ công, ít thay đổi. Một ngày, xóm Mỹ Hào cung cấp cho thị trường 5 tấn tàu hũ ky. Các lái buôn gần xa cho xe về xóm nhỏ chở hàng kìn kìn. Xu hướng xã hội hạn chế tiêu dùng đồ thực phẩm nguồn gốc động vật, tăng đồ ăn nguồn gốc thực vật thì nghề làm tàu hũ ky ở đây càng có cơ hội phát triển.


Vũ Từ Trang
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ: HOẠT ĐỘNG CHỈ ĐẠO, ĐIỀU HÀNH THÔNG TIN Y TẾ 63 TỈNH, THÀNH