Thầm lặng giữ nhịp sức khỏe cho những 'tài sản quốc gia'
SKĐS - Càng gần đến Đại lễ 2/9, trên các sân bay quân sự, công tác bay huấn luyện trở nên hối hả hơn bao giờ hết. Tiếng động cơ của trực thăng Mi-8, Mi-17 gầm vang, tiếng rít "xé gió" của tiêm kích Su-30MK2 mạnh mẽ cất và hạ cánh liên tục trong những bài bay hợp luyện... Ai cũng thấy được sự uy dũng của các phi công tài ba, những "cánh én bạc" đang mài giũa từng động tác.
Thế nhưng, trong một góc nhỏ yên tĩnh hơn của khu chuẩn bị, có một đội ngũ khác cũng đang làm việc với sự tập trung và căng thẳng không kém. Họ không cầm lái, không điều khiển máy bay, nhưng lại mang trên vai trách nhiệm bảo vệ sức khỏe – "lá chắn" sinh mạng cho các phi công. Họ chính là những bác sĩ quân y.
Những chiếc trực thăng tại Sân bay Hòa Lạc (Hà Nội) đã sẵn sàng cho nhiệm vụ A80.
Tại Sân bay Kép (Bắc Ninh), các phi công đang hăng say luyện tập trên máy bay Su-30MK2, Yak-130 và L-39NG để hướng đến ngày hội lớn của đất nước.
"Vinh dự và tự hào, nhưng áp lực thì nặng như đá tảng", Thượng úy, Bác sĩ Nguyễn Hoài Nam - Chủ nhiệm Quân y Trung đoàn 917 (Sư đoàn 370, Quân chủng Phòng không - Không quân) nói với chúng tôi. Anh là một bác sĩ trẻ, ra trường được 7 năm và công tác tại đơn vị 2 năm. A80 là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng thứ hai anh được tham gia, sau nhiệm vụ A50 tại TP Hồ Chí Minh cách đây vài tháng.
Thượng úy, Bác sĩ Nguyễn Hoài Nam chia sẻ với PV Báo Sức khỏe & Đời sống. (Video: Tuấn Anh)
Áp lực mà anh Nam nói đến không chỉ là chuyện khám và chữa, mà còn là bảo đảm an toàn tuyệt đối cho những "đôi cánh thép" trên trời xanh. "Người ta thường ví mỗi phi công là một "tài sản quốc gia", chỉ một sơ suất nhỏ của mình ở dưới mặt đất có thể gây ra hậu quả khôn lường trên bầu trời", BS. Nam chia sẻ.
Thượng úy, Bác sĩ Nguyễn Hoài Nam.
Nhưng chính áp lực vô hình ấy đã biến công việc của bác sĩ quân y trở nên đặc biệt. Họ vừa là thầy thuốc, vừa là "người gác cổng" nghiêm khắc, quyết định một phi công có đủ điều kiện bước vào buồng lái hay không.
Một chỉ số huyết áp hơi cao, một đêm ngủ không ngon giấc, một cơn ho khan… tất cả đều được đặt lên bàn cân với sự cẩn trọng tối đa.
Với BS. Nam, "áp lực đó cũng là động lực, buộc mình phải cố gắng hơn, học hỏi nhiều hơn, không bỏ sót bất cứ dấu hiệu nhỏ nào để chăm sóc sức khỏe anh em phi công luôn ở trạng thái tốt nhất".
Có thể nói, quy trình làm việc của đội ngũ quân y trong giai đoạn chuẩn bị cho nhiệm vụ A80 tỉ mỉ đến từng chi tiết. Nó là một vòng tròn giám sát sức khỏe khép kín. "Tối nào chúng tôi cũng phải đi một vòng kiểm tra tình hình ngủ, nghỉ của anh em. Một giấc ngủ đủ và sâu là điều kiện tiên quyết. Sáng hôm sau, ngay trước khi ra sân bay, các phi công lại trải qua một vòng kiểm tra sức khỏe nghiêm ngặt, đánh giá tất cả các chỉ số cần thiết để đảm bảo an toàn bay tuyệt đối", BS. Nam cho hay.
Trước mỗi ban bay, các bác sĩ quân y luôn có mặt để kiểm tra sức khỏe phi công một cách kỹ lưỡng.
Đang thực hiện nhiệm vụ quân y tại Sân bay Kép (Bắc Ninh), Trung úy, Bác sĩ Tống Thanh Tú - Chủ nhiệm Quân y Trung đoàn 927 (Sư đoàn 371, Quân chủng Phòng không - Không quân) giải thích cặn kẽ: "Chúng tôi phải đo các chỉ số cơ bản nhất như: huyết áp tâm thu phải từ 100-140 mmHg, tâm trương từ 60-90 mmHg. Mạch không được quá 90 lần/phút, nhiệt độ cơ thể phải dưới 37,5 độ C, và phải hỏi han cảm giác của phi công xem họ có thấy khỏe khoắn, tỉnh táo không".
"Ngay cả bữa ăn cũng được tính toán kỹ lưỡng. Một phi công Su-30MK2 cần nạp gần 5.000 kcal mỗi ngày, với thực phẩm loại một, đảm bảo vệ sinh tuyệt đối để có thể lực tốt nhất cho những bài bay" – BS. Tú thông tin.
Trung úy, Bác sĩ Tống Thanh Tú chia sẻ với PV Báo Sức khỏe & Đời sống. (Video: Tuấn Anh)
Trung úy, Bác sĩ Tống Thanh Tú.
Tuy nhiên, theo các bác sĩ quân y, điều quan trọng nhất lại không nằm trên máy đo hay trong các quy định.
"Ngoài việc đo đạc, chúng tôi còn phải quan sát nữa", Thượng úy Nam nói và chia sẻ kinh nghiệm: "Nhìn sắc mặt, nghe giọng nói, nhìn dáng đi là có thể đoán được phần nào tâm lý, chất lượng giấc ngủ của họ đêm qua, và cả sự tập trung cho ban bay sắp tới".
Đó cũng chính là sự nhạy cảm của một người đồng đội, bởi họ hiểu rằng, với phi công trẻ lần đầu tham gia nhiệm vụ lớn sẽ không tránh khỏi lo lắng; còn những phi công dày dạn kinh nghiệm tuyệt đối cũng không thể chủ quan.
Người bác sĩ phải nắm bắt được những điều đó, trò chuyện, động viên, trở thành một điểm tựa tinh thần vững chắc cho các phi công. Mỗi chỉ số sức khỏe của phi công được giữ ổn định là một chiến thắng thầm lặng của những người lính quân y.
Trung úy, Bác sĩ Tống Thanh Tú kiểm tra sức khỏe cho phi công trước giờ bay huấn luyện.
Thượng úy Nam kể lại một câu chuyện rất đời thường: "Cách đây ít hôm, có một phi công bị viêm họng nhẹ. Với mọi người thì bình thường thôi, nhưng với phi công thì khác, nó ảnh hưởng đến việc giao tiếp qua bộ đàm trong khi bay. Trong đội hình bay phức tạp, chỉ một thông tin trao đổi không rõ ràng có thể gây nguy hiểm. Đồng chí phi công đó lại lần đầu tham gia nhiệm vụ lớn nên càng thêm lo lắng".
"Ngay lập tức, đội ngũ quân y tập trung chăm sóc đặc biệt. Chúng tôi theo dõi sát sao, điều trị tích cực. Khoảng 3 ngày sau, đồng chí phi công đã hồi phục hoàn toàn. Lúc thấy cậu ấy tươi cười, mắt sáng, tự tin sẵn sàng cho ban bay tiếp theo, mình cũng nhẹ cả người. Thấy vui và tự hào vì công việc của mình đang làm", BS. Nam bộc bạch, mắt ánh lên niềm vui.
Quân y kiểm tra tủ thuốc buồng Hàng y sân bay.
Chuẩn bị cho một nhiệm vụ lớn như A80 luôn đi kèm với những gian nan, thử thách yêu cầu đảm bảo guồng quay công việc trơn tru nhất. Đơn vị của Thượng úy Nam di chuyển cơ động từ Cần Thơ ra miền Bắc. "Quãng đường di chuyển xa đã ảnh hưởng đến sức khỏe anh em, ai cũng mệt. Do đó, việc theo dõi sát sao, giúp họ hồi phục thể trạng là ưu tiên số một của chúng tôi trong những ngày đầu", anh cho biết.
Những ngày sau đó, khi triển khai bay huấn luyện tại Sân bay Hòa Lạc (Hà Nội), đội ngũ bác sĩ quân y đều phải có mặt sớm để chuẩn bị kiểm tra sức khỏe phi công. Khi các phi công đã bước vào buồng lái và thực hiện những bài bay huấn luyện thì lực lượng quân y vẫn túc trực xuyên suốt cho đến lúc các thành viên tổ bay hoàn thành ban bay, thông thường khoảng 6 giờ.
Để đảm bảo an toàn bay, mỗi phi công phải được kiểm tra sức khỏe trước khi bay rất kỹ càng.
Với những bác sĩ trẻ như Trung úy Tống Thanh Tú, khó khăn còn là sự bỡ ngỡ. "Mới ra trường nên nhiều cái còn phải học hỏi", anh khiêm tốn, nhưng ngọn lửa nhiệt huyết và tinh thần trách nhiệm đã giúp anh vững vàng.
"Khi biết mình được giao nhiệm vụ phục vụ A80, tôi thấy đó là một thách thức lớn, nhưng cũng vô cùng tự hào. Mình được góp một phần nhỏ bé cùng anh em phi công hoàn thành tốt nhiệm vụ trong ngày hội non sông", Trung úy Tú nói.
Khi phi công điều khiển máy bay xuống đường băng an toàn mới là thời gian kết thúc buổi trực của các y bác sĩ quân y.
Đại lễ đang đến gần, áp lực ngày một lớn hơn nhưng nhìn vào sự tận tụy, bình tĩnh và chuyên nghiệp của những bác sĩ quân y, chúng ta có niềm tin chắc chắn họ sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Phần thưởng lớn nhất đối với họ, có lẽ chính là được thấy đồng đội khỏe mạnh, tự tin cất cánh và vẽ nên những đường bay kiêu hãnh trên bầu trời Tổ quốc trong ngày vui trọng đại của dân tộc.
"Có bác sĩ quân y đồng hành, chúng tôi thêm điểm tựa vững chắc"
"Với tôi và các đồng đội, vai trò của đội ngũ quân y trong việc chuẩn bị cho nhiệm vụ A80 lần này là vô cùng quan trọng. Từ việc chăm lo cho bữa ăn, giấc ngủ, đến việc kiểm tra chi tiết các chỉ số như huyết áp, tim mạch, sức khỏe tâm lý và tinh thần… tất cả đều được thực hiện rất cẩn thận. Việc này không chỉ đảm bảo chúng tôi có một thể trạng tốt nhất mà còn mang lại sự tin tưởng, giúp chúng tôi yên tâm hơn khi bước vào buồng lái. Sau mỗi chuyến bay, quân y lại tiếp tục kiểm tra sức khỏe để đánh giá khả năng đáp ứng của cơ thể, từ đó có sự điều chỉnh cho các nhiệm vụ tiếp theo.
Trong sinh hoạt hàng ngày, chế độ dinh dưỡng và rèn luyện thể lực của phi công cũng được các bác sĩ theo sát, với thực đơn được tính toán tỉ mỉ, đa dạng. Ngoài ra còn có các bài tập thể thao đặc thù như bóng rổ, bóng chuyền, hay các môn thể thao hàng không giúp rèn luyện tâm lý, tiền đình.
Tôi thấy công tác y tế chính là một yếu tố then chốt, giúp phi công có thể khẳng định được sức khỏe của mình. Có bác sĩ quân y đồng hành, chúng tôi như có thêm một điểm tựa vững chắc để nỗ lực hết mình, hoàn thành tốt nhiệm vụ bay đặc biệt".
Những phi công giỏi nhất được tuyển chọn từ các đơn vị trên cả nước tích cực tập luyện chuẩn bị cho Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.
