Thái Nguyên có hơn 50 dân tộc thiểu số với trên 384 nghìn người, chiếm gần 30% dân số toàn tỉnh, 7 dân tộc thiểu số đông dân nhất là: Tày, Nùng, Sán Dìu, Sán Chay, Dao, Mông, Hoa.
Thực hiện nội dung "Nâng cao chất lượng dân số vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi", thuộc Dự án 7 trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 1 (2021 - 2025), Thái Nguyên phấn đấu đến năm 2025 có 25% nam, nữ tại các địa bàn vùng dân tộc thiểu số khám sức khỏe tiền hôn nhân; 20% bà mẹ mang thai được tầm soát, sàng lọc trước sinh 4 loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất; 30% trẻ sơ sinh được tầm soát, sàng lọc sơ sinh 5 loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất.
Ngoài ra, Thái Nguyên phấn đấu, ít nhất 35% người cao tuổi thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được khám sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần/năm; mỗi năm có 60% người sử dụng dịch vụ dân số, kế hoạch hóa gia đình.
Việc triển khai Dự án 7 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 - 2030 liên quan đến hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân, trong đó có nâng cao chất lượng dân số. Thách thức lớn hiện nay đối với công tác dân số đó là những vấn đề mới nảy sinh cần tập trung giải quyết trong giai đoạn hiện nay như tình trạng mất cân bằng giới tính sau khi sinh, vấn đề liên quan đến việc thực hiện các sàng lọc trước sinh và sau sinh; tỷ lệ nam, nữ đi khám sức khỏe trước sinh còn thấp; hoạt động chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi còn hạn chế.
Dự án 7 - nâng cao chất lượng dân số ở vùng đồng bào DTTS&MN tỉnh Thái Nguyên
Khám bệnh cho người dân xã Hợp Tiến, Đồng Hỷ, Thái Nguyên.
Việc triển khai Dự án 7, trong đó tập trung cho các hoạt động nâng cao chất lượng dân số ở vùng đồng bào DTTS&MN là hoạt động rất thuận lợi để nâng cao chất lượng dân số ở vùng đồng bào DTTS&MN. Công tác dân số đã được triển khai hơn 60 năm nay, nhưng giai đoạn hiện nay ưu tiên tập trung cho nhóm vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nơi còn nhiều khó khăn, việc tiếp cận các dịch vụ cũng khó khăn hơn địa bàn khác thì việc đầu tư trọng tâm, trọng điểm cho đối tượng này cũng là điều kiện thuận lợi để đồng bào dân tộc nâng cao nhận thức, thay đổi thái độ với việc thực hiện các dịch vụ nâng cao chất lượng dân số.
Từ việc người dân nâng cao nhận thức, có kiến thức đầy đủ về dân số, sẽ thực hiện hoặc tham gia các dịch vụ về nâng cao chất lượng dân số, sẽ chủ động tìm hiểu các dịch vụ để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho bản thân cũng như gia đình và thế hệ tương lai. Đó là những điều kiện hết sức thuận lợi trong triển khai chương trình dân số tại vùng đồng bào dân DTTS&MN hiện nay và thời gian tới.
Việc thực hiện Dự án 7 về chăm sóc sức khỏe dân số cho đồng bào dân tộc thiểu số là một trong những chính sách rất thiết thực, có ý nghĩa với đồng bào dân tộc thiểu số. Trong nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25-10-2017, Hội nghị Trung ương 6, khóa XII của Đảng về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới đã xác định y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng để thực hiện vai trò là tuyến đầu trong phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe cho người dân.
Nội dung xây dựng và phát triển y tế cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số được nêu trong Dự án 7 có nhiều lĩnh vực, trong đó có đầu tư cơ sở vật chất và mua sắm trang thiết bị thiết yếu cho Trung tâm y tế huyện; đào tạo nhân lực y tế cho các huyện nghèo và cận nghèo vùng khó khăn; hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật về trạm y tế xã; đây cũng là một trong những chính sách góp phần nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ y tế cơ sở, thực hiện chăm sóc sức khỏe cho người dân tộc thiểu số, vùng đồng bào khó khăn.
Tầm quan trọng của Dự án 7 nâng cao năng lực quản lý dân số
Một trong những nội dung của Dự án 7 là nâng cao năng lực quản lý dân số ở cơ sở, tỉnh đã xác định đội ngũ dân số ở cơ sở hết sức quan trọng, đặc biệt là đội ngũ công tác viên dân số thôn bản, đây chính là lực lượng, những cánh tay nối dài của ngành từ tuyến cơ sở, họ chính là người truyền tải các thông tin, các chính sách, cũng như vận động người dân thực hiện chính sách dân số.
Tuy nhiên, lực lượng nhân viên y tế thôn bản hiện nay cũng như cộng tác viên dân số tham gia các hoạt động cũng đã bắt đầu có chiều hướng đi xuống; số lượng cũng giảm hơn so với trước do nhiều nguyên nhân.
Thông qua các hoạt động về đào tạo, về tập huấn để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tỉnh Thái Nguyên rất chú trọng trong công tác đào tạo cán bộ làm công tác dân số ở cơ sở và đối với Trung tâm y tế cấp huyện cũng đã tổ chức các lớp tập huấn cho đội ngũ cán bộ dân số ở cơ sở cho cộng tác viên dân số. Trong đó, hiện nay tỉnh Thái Nguyên đang chú trọng đến vấn đề nâng cao chất lượng dân số, làm thế nào để người dân thay đổi nhận thức theo chiều hướng tích cực về những vấn đề thực hiện các dịch vụ để nâng cao chất lượng dân số.
Những vấn đề về dân số đã được đề cập nhiều, do vậy, những kiến thức, thông tin về DS,KHHGĐ cũng đã phần nào chuyển biến. Tuy nhiên, về nâng cao chất lượng dân số thì hiện nay tỉnh cũng chú trọng đến việc đầu tư, bồi dưỡng đội ngũ này. Bên cạnh đó, theo định hướng tiếp tục duy trì đội ngũ công tác viên dân số, nhân viên y tế thôn bản để họ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ ở cơ sở. Hệ thống y tế cơ sở chính là người làm việc tại cơ sở, bên cạnh việc đầu tư về cơ sở vật chất thì việc đầu tư cho con người hết sức quan trọng, đây chính là những nội dung mà Dự án 7 đã đề cập và các cơ quan chuyên môn cũng đang tích cực để tham mưu triển khai thực hiện theo các nhiệm vụ đã được phân công.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền
Trung tâm Y tế huyện Phú Lương tổ chức chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ và nâng cao chất lượng dân số năm 2023 tại 8 xã dân tộc và miền núi. Ảnh: PT
Để nâng cao chất lượng dân số vùng đồng bào DTTS&MN góp phần vào thực hiện các mục tiêu của Dự án 7, Chi cục Dân số và Kế hoạch hóa gia đình, Sở Y tế Thái Nguyên sẽ thay đổi nhận thức của người dân trong thực hiện các nội dung về chất lượng dân số. Hiện nay hàng loạt hoạt động về công tác truyền thông, công tác giáo dục tuyên truyền, vấn đề truyền thông trực tiếp tại hộ gia đình đang được tiếp tục duy trì và đẩy mạnh.
Tiếp tục tăng cường công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương. Mỗi địa phương có một đặc thù riêng, chỉ có ở địa phương mới biết thực tế ở địa phương như thế nào để tham mưu sát, thực tế ở cơ sở do vậy trong định hướng chung của toàn ngành. Chi cục Dân số và Kế hoạch hóa gia đình cũng đã tham mưu để triển khai các hoạt động. Tuy nhiên, các địa phương cần chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương để phù hợp với địa bàn của mình.
Tiếp tục đẩy mạnh và duy trì đội ngũ cán bộ ở cơ sở là nội dung quan trọng. Đội ngũ này làm việc tích cực, hiệu quả sẽ góp phần vào thành công của công tác dân số. Ngoài ra việc tăng cường phối hợp liên ngành, tăng cường kiểm tra giám sát; kịp thời tháo gỡ nút thắt từ cơ sở để triển khai công tác này hiệu quả hơn. Cùng với đó, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ sở để có những tham mưu giải pháp kịp thời, phù hợp với cơ sở với mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng dân số cho nhóm đồng bào DTTS&MN tỉnh Thái Nguyên.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Một già làng vùng dân tộc Raglai ở Khánh Hòa kiên trì vận động xây nên những ngôi nhà mới.
