Không chỉ đơn thuần là thời điểm chuyển giao năm cũ sang năm mới, Tết Nguyên đán còn là biểu tượng của sự đoàn tụ gia đình, lòng biết ơn tổ tiên và niềm hy vọng về một khởi đầu tốt lành. Mỗi quốc gia trên lục địa châu Á đều có những phong tục riêng biệt để chào đón dịp lễ này, tạo nên bức tranh văn hóa đa dạng và rực rỡ.
Trung Quốc: Nơi khởi nguồn Tết Âm lịch
Trung Quốc, quê hương của lịch âm, đón Tết Nguyên đán với những nghi thức truyền thống kéo dài từ đêm giao thừa. Gia đình quây quần bên bữa cơm tất niên, thưởng thức bánh bao và cá - những món ăn mang ý nghĩa sung túc và thịnh vượng.
Trong dịp này, người Trung Quốc tin rằng việc tránh cắt tóc hay dọn dẹp đầu năm sẽ giúp giữ lại may mắn. Phong tục phát phong bao lì xì đỏ tượng trưng cho tài lộc, cùng màn pháo hoa rực rỡ, làm cho bầu không khí Tết trở nên tràn đầy sức sống.
Hàn Quốc
Tại Hàn Quốc, Tết Nguyên đán hay Seollal, là dịp kéo dài 3 ngày, mang ý nghĩa tri ân tổ tiên và người lớn tuổi. Vào ngày này, người Hàn mặc hanbok, trang phục truyền thống, thực hiện nghi lễ seh bae, cúi chào sâu để bày tỏ sự tôn kính.
Sau đó, trẻ em nhận phong bao lì xì và lời chúc tốt đẹp từ người lớn tuổi. Trong những bữa ăn gia đình, canh bánh gạo dduk-guk được dọn lên như một biểu tượng cho tuổi mới. Ngoài ra, các món như sủi cảo, sườn bò hầm và miến trộn cũng xuất hiện thường xuyên trên bàn tiệc. Tết Nguyên đán ở Hàn Quốc còn gắn liền với những trò chơi truyền thống như Yut Nori – một trò chơi cờ gậy, hay thả diều để cầu may.
Việt Nam
Tại Việt Nam, Tết Nguyên đán – gọi tắt là Tết – mang đậm tính gia đình. Người Việt thường dọn dẹp nhà cửa và chuẩn bị các món ăn truyền thống như bánh chưng và bánh tét, tượng trưng cho đất trời và sự đoàn viên. Các gia đình cùng nhau đến chùa cầu bình an và tài lộc, trong khi trẻ em háo hức nhận lì xì.
Áo dài, trang phục truyền thống của Việt Nam, được mọi người diện để đón năm mới. Một số phong tục như trả hết nợ nần hay kiêng kỵ vứt bỏ đồ dùng đầu năm cũng là nét đặc trưng không thể thiếu trong dịp Tết của người Việt.
Singapore
Ở Singapore, nơi người Hoa chiếm hơn 75% dân số, Tết Nguyên đán được tổ chức với quy mô lớn.
Người dân thưởng thức các món ăn truyền thống như bánh nếp nian gao và gỏi cá sống yusheng, một món ăn biểu tượng cho sự thịnh vượng. Điểm nhấn của lễ hội tại đây là màn diễu hành Chingay hoành tráng và lễ hội River Hongbao, thu hút hàng nghìn người tham gia.
Malaysia
Malaysia cũng có cách đón Tết độc đáo với thời gian kéo dài 15 ngày, kết thúc bằng lễ Chap Goh Mei vào rằm tháng Giêng. Gia đình thường tổ chức bữa tối đoàn tụ với món yee sang, một loại salad mang ý nghĩa thịnh vượng, cùng các món bánh nếp và trái cây. Những điệu múa lân sôi động xuất hiện tại các gia đình, mang lời chúc bình an và xua đuổi tà ma.
Philippines
Ở Philippines, Tết Nguyên đán mang phong cách hòa quyện giữa văn hóa Trung Quốc và truyền thống bản địa. Người dân tổ chức bữa tiệc Media Noche nửa đêm với các món ăn đặc trưng như xôi, mì dài và trái cây hình tròn – biểu tượng của sự sung túc và trường thọ. Một nét độc đáo là truyền thống mặc trang phục chấm bi, tượng trưng cho tiền tài và may mắn.
Bhutan
Tại Bhutan, Tết cổ truyền được gọi là Losar, là ngày lễ lớn và quan trọng nhất trong năm, tính theo âm lịch. Lễ hội này kéo dài 15 ngày, trong đó ba ngày đầu tiên được xem là thời điểm thiêng liêng và ý nghĩa nhất. Đây là dịp để người dân quây quần bên gia đình, dọn dẹp nhà cửa và chuẩn bị mâm cơm truyền thống cùng các loại trái cây để cúng tổ tiên và thần linh, bày tỏ lòng biết ơn vì đã ban tặng một năm ấm no, mạnh khỏe.
Tết Losar tại Bhutan mang đậm dấu ấn tâm linh và cộng đồng. Người dân bắt đầu ngày mới bằng bữa sáng truyền thống và các nghi lễ cầu nguyện tại nhà. Sau đó, họ dâng thức ăn lên bàn thờ, cầu nguyện tại các ngôi đền làng và tham gia các hoạt động vui chơi đậm chất văn hóa.
Một trong những nét đặc sắc của Tết Losar là các cuộc thi bắn cung truyền thống – môn thể thao được xem như biểu tượng quốc gia. Nam giới từ khắp nơi thể hiện tài năng bắn cung, nhắm đến các mục tiêu từ khoảng cách xa đến 100 m, trong khi phụ nữ múa hát và cổ vũ đầy sôi động, làm cho không khí thêm phần náo nhiệt.
Ngoài ra, các lễ hội múa hát cũng được tổ chức, kết hợp với các nghi lễ truyền thống để chào mừng năm mới. Quốc vương Bhutan, với vai trò lãnh đạo và gắn kết dân tộc, thường tặng quà đầu năm cho người dân, thể hiện sự quan tâm và tình cảm đối với quốc gia.
Tết Nguyên đán không chỉ là một ngày lễ mà còn là dịp để các gia đình trên khắp châu Á cùng nhau gắn kết, sẻ chia và cầu mong những điều tốt đẹp cho năm mới. Dù mỗi quốc gia có những phong tục và truyền thống riêng, tất cả đều hướng đến một mục tiêu chung: kỷ niệm sự đoàn viên và đón chào một năm mới tràn đầy hy vọng.
