Phòng, chống rất quan trọng
Theo đánh giá của ngành y tế Gia Lai, việc phòng, chống bệnh dại trong cộng đồng là rất quan trọng. Làm tốt điều này sẽ giảm rủi ro. Tuy nhiên, do phần lớn khu vực vùng sâu, vùng dân tộc thiểu số, kể cả địa bàn một số thị trấn chưa ý thức cao việc thực hiện các hướng dẫn của cán bộ y tế cùng người có uy tín trong khu dân cư nên thương vong vẫn thường xuyên xảy ra.
Thống kê cho thấy, riêng trong năm 2019, Gia Lai có gần 10 người tử vong vì bệnh dại, Đắk Lắk 3 trường hợp và Kon Tum 01 trường hợp. Nhiều hộ dân ở Chư Sê (Gia Lai) cho biết: Sau khi có người chết vì bị chó cắn người dân mới dần nhận ra sự cần thiết của tiêm phòng vật nuôi chứ trước đây nuôi thả tràn lan. Ông Y Kong ở xã Ia Blang chia sẻ: Kể cả vật nuôi làm cảnh cũng phải tiêm phòng. Trước trung bình mỗi gia đình nuôi 2-4 chú chó để dữ nhà, để bán nhưng không tiêm phòng.
Đánh giá của Trung tâm kiểm soát bệnh tật Gia Lai cho thấy: Đây là tỉnh có tỷ lệ tử vong vì bệnh dại cao nhất khu vực Tây Nguyên. Hiện có khoảng gần 200.000 chó nuôi tại gia đình. Ngành y tế đã phối hợp với nhiều cơ quan để nâng cao tỷ lệ tiêm phòng. Cùng với đó là tăng cường vận động người dân thay đổi nhận thức. Ngành NN&PTNN cũng đang triển khai tiêm vắc xin dại trên đàn chó, cố gắng trong năm 2020 này, toàn bộ các vật nuôi đều được tiêm phòng, kéo giảm dần tỷ lệ tử vong xuống.
Tại Đắk Lắk, Kon Tum, việc thực hiện phòng dịch bệnh từ vật nuôi vẫn bị nhiều người dân lơ là. Nhiều hộ dân ở xã Hòa An (huyện Krông Pắc, Đắk Lắk) vô tư cho rằng: Vật nuôi thuần dưỡng trong nhà nên ít khi bị bệnh dại. Vậy nên có nhà tiêm, nhà không. Đầu năm 2020, ông nhân Nguyễn Miến (52 tuổi, ở thôn 3, xã Hòa An, huyện Krông Pắc) sau khi bị chó nuôi trong khu dân cư cắn nhiều ngày mà vẫn không đi chích ngừa nên đã phát bệnh ngày 01/01 và ngày 02/01 thì tử vong.
Cần thay đổi thói quen
Cần thay đổi thói quen nuôi chó thả rông và không tiêm phòng
Theo người nhà của ông Nguyễn Miến, trước khi phát bệnh, ông có triệu chứng mệt mỏi, đau khắp người, nuốt nghẹn, sặc, sốt cao, đau đầu. Sau khi được chuyển đến Bệnh viện đa khoa Vùng Tây Nguyên, Bệnh viện Nhiệt đới TP.Hồ Chí Minh thì kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân đã dương tính với virus bệnh dại. Bệnh đã ở giai đoạn nặng, không thể cứu chữa.
Ông Lê Thông xã Hòa An cho hay: Sau cái chết của ông Miến, mấy ngày nay việc tuyên truyền được thực hiện tích cực hơn. Đến nay người dân cũng mới thực sự thấy cần phải tiêm phòng tất cả vật nuôi.
Anh A Đơc (người nhà của A Đăng, 6 tuổi, huyện Đăk Glei tử vong vì bệnh dại) nhìn nhận: Một phần nguyên nhân chính khiến cháu A Đăng tử vong cũng bởi người nhà đưa đến cơ sở y tế hơi muộn, khi cháu đã phát bệnh dại. Vừa thay đổi ngay thói quen thì các buôn làng khi có con em bị chó nuôi cắn cần đi chích ngừa ngay.
Viện Vệ Sinh dịch tễ Tây Nguyên đánh giá: Tỷ lệ tiêm phòng bệnh dại ở các tỉnh Tây Nguyên đạt rất thấp. Ngành y tế có tăng cường vận động nhưng số đông người dân tộc thiểu số vẫn còn bảo thủ, đến lịch hẹn lại không tiêm. Thậm chí cán bộ tiêm phòng đến tận nhà nhiều lần mới hợp tác.
Theo các chuyên gia y tế: Sau khi xâm nhập vào cơ thể người qua vết cắn, virus dại sẽ theo dây thần kinh lên não rất nhanh. Từ đó gây tổn thương thần kinh trung ương. Thông thường virus dại xâm nhập vào cơ thể từ các vết cắn ở mặt nhanh hơn với các vị trí khác như chân, tay.
Khi bị vật nuôi cắn cần đi chích ngừa ngay. Nếu có các triệu chứng đau hoặc ngứa ở vết cắn; Sốt, mệt mỏi, đau đầu kéo dài 2 - 4 ngày; Sợ nước, ở giai đoạn sau chỉ thoáng nhìn thấy hình ảnh nước đã có thể gây co thắt ở cổ và họng…thì đến ngay các cơ sở y tế để được tư vấn, thăm khám, điều trị.
