Run khi cầm đồ vật là "run động" (hoặc run động trạng - action tremor), tức là tình trạng xảy ra khi chúng ta thực hiện các hoạt động như cầm nắm, viết vẽ hoặc các công việc đòi hỏi tính tỉ mỉ. Bất kỳ lứa tuổi nào cũng có thể gặp phải tình trạng này. Tuy nhiên bệnh run tay sẽ gặp nhiều hơn ở người trẻ tuổi.
Tay bị run khi cầm đồ vật đôi khi chỉ là biểu hiện sinh lý bình thường của cơ thể. Đặc điểm của run tay sinh lý là có biên độ thấp và tần số nhanh (khoảng 8 đến 13 chu kỳ một phút), run tăng khi bị căng thẳng, mất ngủ hoặc hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, cà phê, trà đặc… Run sinh lý không cần điều trị bởi chúng thường sẽ tự hết khi bạn nghỉ ngơi đầy đủ.
Tuy nhiên, khi bạn thấy tình trạng tay run khi cầm đồ vật nặng hoặc cầm đồ hay bị rơi; run tay khi làm các công việc cần sự tập trung chú ý, có thể là dấu hiệu của các bệnh sau đây:
Run tay vô căn
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây run tay khi cầm nắm.
Đặc điểm: Run kéo dài, biên độ có thể cao hoặc thấp, tần số chậm (4 đến 8 chu kỳ một phút). Run vô căn có tính chất đối xứng, tức là sẽ xuất hiện ở cả hai tay, đôi khi ở đầu, môi, chân và ảnh hưởng đến tiếng nói (run thanh đới).
Bệnh run vô căn di truyền trong gia đình, thường được phát hiện thông qua khai thác tiền sử gia đình và khám triệu chứng lâm sàng.
Run vô căn gây run tay khi cầm nắm đồ vật như điện thoại, cầm bút viết
Run tay do tác dụng phụ của thuốc
Run tay do thuốc là phản xạ của hệ thần kinh - cơ đối với một số loại thuốc nhất định. Một số thuốc điều trị cảm cúm, thuốc điều trị bệnh hen, hoặc thuốc chống trầm cảm, chống động kinh cũng gây ra tình trạng run tay kèm với hồi hộp, tim đập nhanh. Ví dụ như:
- Thuốc hen suyễn: theophylline và albuterol.
- Thuốc điều trị ung thư: thalidomide và cytarabine.
- Một số thuốc kháng virus, chẳng hạn như acyclovir và vidarabine.
- Một số loại thuốc điều trị gây co mạch như: epinephrine và norepinephrine.
- Thuốc ức chế miễn dịch: cyclosporin và tacrolimus.
- Thuốc chống động kinh như axit valproic (Depakote) và natri valproate (Depakene).
- Chất ổn định tâm trạng như lithium carbonate.
- Thuốc chống trầm cảm.
Đặc điểm: Mỗi loại thuốc sẽ gây run khác nhau, nhưng sẽ giảm dần khi ngừng sử dụng thuốc.
Tay bị run do tâm lý căng thẳng
Tình trạng run do tâm lý còn được gọi là run cơ năng.
Đặc điểm: Thường bắt đầu đột ngột và có thể ảnh hưởng đến tất cả các bộ phận trên cơ thể nhưng gặp nhiều nhất là run ở một tay hoặc cả hai tay. Run tăng lên khi căng thẳng và giảm/biến mất khi bạn không để ý đến nó nữa.
Nhiều người bị run do tâm lý có rối loạn tâm thần tiềm ẩn như trầm cảm hoặc rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD).
Tay run do bệnh tuyến giáp, chuyển hóa và độc chất
Một số bệnh lý liên quan đến nội tiết, chuyển hóa và nhiễm độc cũng có thể khiến bạn bị run tay, chẳng hạn như: bệnh não thiếu oxy, ngộ độc kim loại nặng, bệnh não gan, cường cận giáp, cường giáp, hạ đường huyết, u tủy thượng thận, bệnh não tăng ure máu, bệnh tiểu đường (biến chứng thần kinh do tiểu đường)...
Đặc điểm: Mỗi bệnh lý sẽ có biểu hiện run khác nhau và mắc kèm thêm các triệu chứng khác, ví dụ như:
- Run kèm với thay đổi ý thức (có thể là dấu hiệu của bệnh não)
- Có bệnh lý căn nguyên rõ (ví dụ như suy thận hoặc suy gan)
- Lồi mắt, tăng phản xạ, nhịp tim nhanh, chịu nhiệt kém (có thể là dấu hiệu của bệnh cường giáp)
- Tăng huyết áp nặng, kháng trị (u tuyến thượng thận)
Để xác định xem tình trạng tay bị run khi cầm đồ vật có phải do các nguyên nhân nêu trên hay không, bạn cần đi khám và thực hiện một số xét nghiệm máu hoặc nước tiểu.
Để xác định nguyên nhân gây run tay, bạn cần thăm khám ở cơ sở y tế
Run sau cai rượu hoặc sau khi ngưng thuốc
Sau khi cai rượu hoặc khi bắt đầu ngừng sử dụng một số loại thuốc như benzodiazepine hoặc opioid, triệu chứng run tay khi cầm nắm cũng có thể xuất hiện.
Đặc điểm: Kích động và run biên độ thấp, khởi phát từ 24-72 giờ kể từ lần uống rượu hoặc dùng thuốc cuối cùng. Có thể kèm tăng huyết áp, nhịp tim nhanh hoặc sốt, đặc biệt ở bệnh nhân đang nằm điều trị nội trú.
Giải pháp khi tay bị run khi cầm đồ vật
Trước hết, bạn cần đi khám để tìm ra nguyên nhân chính xác khiến bạn bị run tay khi cầm nắm. Khi đã xác định được nguyên nhân, có thể phải dùng đến thuốc để điều trị bệnh nền. Trong trường hợp bị run do tâm lý hoặc run vô căn... có thể cần đến thuốc chẹn beta (Propranolol) hoặc thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm.
Để cải thiện tình trạng run tay hiệu quả hơn, bạn nên áp dụng những điều sau đây:
Tránh các tác nhân gây run
Một vài thói quen trong cuộc sống và tác nhân bên ngoài có thể khiến cho tình trạng run tay mãi không cải thiện, kể cả khi đã dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Nếu bạn có thói quen uống rượu bia, hút thuốc lá, uống cà phê, trà đặc hay nước tăng lực, hãy tập thói quen hạn chế và bỏ dần ngay từ hôm nay. Đây là những thực phẩm, đồ uống có chứa chất gây kích thích hệ thần kinh và khiến cho tình trạng run nặng lên. Bạn nên tìm hiểu và áp dụng chế độ ăn giảm run tay chân.
Tiếp theo, hãy tham khảo kỹ danh sách các loại thuốc gây run tay và trao đổi với bác sĩ nếu bạn được kê đơn, để được đổi sang loại khác ít tác dụng phụ hơn.
Thiếu ngủ, ít vận động và ăn uống thiếu chất cũng có thể khiến cho triệu chứng run tay khó lòng cải thiện. Vì vậy, hãy cố gắng thay đổi lối sống lành mạnh, năng động và ăn uống đủ chất.
Căng thẳng cũng kích thích cơn run tay, bạn có thể hít sâu thở chậm hoặc nghe nhạc thư giãn mỗi khi căng thẳng.
Sử dụng thảo dược hỗ trợ giảm run tay khi cầm nắm
Theo GS.TS Lê Đức Hinh - nguyên Chủ tịch Hội Thần Kinh học Việt Nam cho biết:
"Đối với tình trạng run tay, nên kết hợp cả dùng thuốc tây với các thảo dược Đông y để cải thiện triệu chứng một cách an toàn và hiệu quả".
Trong Đông y có hai vị thảo dược được đánh giá cao về tác dụng giảm run, rung giật cơ là Thiên ma và Câu Đằng. Việc kết hợp Thiên ma, Câu đằng sẽ hỗ trợ làm tăng hiệu quả điều trị run tay nhờ các lợi ích sau:
- Thiên ma: Có tác dụng hỗ trợ chống co giật, giảm đau, an thần, giảm căng thẳng lo âu. Đồng thời, Thiên ma còn bảo vệ và hỗ trợ phục hồi sự tổn thương của các tế bào thần kinh, thông qua việc ức chế các phản ứng viêm và stress oxy hóa.
- Câu đằng: Có chứa một số axit amin và peptide giống như các tiền chất dinh dưỡng giúp hỗ trợ nuôi dưỡng tế bào thần kinh, hỗ trợ giảm độc tố gây hại thần kinh não bộ. Từ lâu, Thiên ma và Câu đằng thường được phối hợp trong các bài thuốc điều trị chứng nội phong tại gan gây ra các biểu hiện run, cứng cơ, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt.
Sự phối hợp của Thiên ma, Câu đằng trong các sản phẩm hỗ trợ giảm triệu chứng run, không chỉ giúp hỗ trợ giảm và cải thiện chứng run tay mà còn có hiệu quả hỗ trợ vận động bình thường của cơ thể.
Hy vọng những thông tin trên đây đã phần nào giúp bạn bớt lo lắng trước tình trạng tay bị run khi cầm đồ vật. Chỉ cần tìm đúng nguyên nhân và chữa trị đúng hướng, bệnh chắc chắn sẽ cải thiện.
Thông tin cho bạn:
TPBVSK Vương Lão Kiện - hỗ trợ giảm run tay chân
Với thành phần chính là cao Thiên ma - Câu đằng, TPBVSK Vương Lão Kiện là sự lựa chọn phù hợp cho người bị run chân tay, hỗ trợ giảm triệu chứng run chân tay và hỗ trợ vận động bình thường của cơ thể.
Đừng để run chân tay trở thành rào cản trong cuộc sống của bạn!
Tìm hiểu thêm về sản phẩm tại bài viết: TPBVSK VƯƠNG LÃO KIỆN
Sản phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.