Để phòng viêm gan, ngoài việc sử dụng vắc-xin, chế độ ăn uống phù hợp… thì luyện tập là phương pháp nên phối hợp để nâng cao sức đề kháng. Trong điều trị, tập luyện giúp cải thiện các triệu chứng, hỗ trợ điều trị nguyên nhân, giảm các bệnh làm nặng thêm tình trạng viêm gan.
Người mắc bệnh gan thường cảm thấy mệt mỏi, đây là triệu chứng thường xuyên xuất hiện, thường do các nguyên nhân: ngủ ít, trầm cảm, không đủ dinh dưỡng, do các bệnh khác kèm theo, thuốc điều trị viêm gan, năng lượng dự trữ giảm, tổn thương hệ miễn dịch... Chính vì vậy, việc tập luyện thể dục như: đi bộ, đạp xe, yoga, dưỡng sinh...có thể giúp bệnh nhân ngủ tốt, giảm lo âu căng thẳng, tăng giải phóng ATP (hợp chất giàu năng lượng), cung cấp năng lượng cho cơ thể, kích thích hệ thống miễn dịch hoạt động. Như vậy bệnh nhân sẽ giảm được cảm giác mệt mỏi.
Ngoài ra, tập luyện đều đặn làm tăng vận động các cơ trên đường tiêu hóa có thể giảm đầy bụng, chậm tiêu. Giúp kích thích hệ thống miễn dịch điều này sẽ đáp ứng với điều trị tốt hơn. Tập luyện giúp tăng tưới máu, tăng ôxy nuôi dưỡng các mô, chống lại quá trình ôxy hóa (quá trình làm hủy hoại tế bào). Giảm ảnh hưởng của các bệnh khác tới gan: khi bị viêm gan mà mắc thêm những bệnh khác thì sẽ làm cho việc điều trị gặp trở ngại. Ví dụ, tăng huyết áp hoặc béo phì làm tăng gánh nặng cho gan. Việc luyện tập đúng cách giúp giảm huyết áp, giảm béo phì.
Bệnh thần kinh, tim mạch, nội tiết, cơ xương khớp... là những bệnh lý liên quan đến gan. Các yếu tố này xuất hiện làm tăng khả năng nhiễm viêm gan, tăng gánh nặng cho gan. Khi luyện tập, người bệnh đều có thể giảm và phòng ngừa được.
Đối với bệnh nhân viêm gan, trước khi tập luyện cần tham khảo bác sĩ điều trị để có kế hoạch tập luyện phù hợp với tình trạng bệnh tật, sức khỏe, tuổi tác của mình. Nguyên tắc luyện tập là làm ấm cơ thể, luyện tập, sau đó làm nguội. Nên tập đều đặn thường xuyên, cân bằng giữa các cơ quan trong cơ thể, và tập vừa sức. Một số bộ môn phù hợp cho bệnh nhân viêm gan: đi bộ, đạp xe, chạy bộ, thể dục nhịp điệu, thể dục thẩm mỹ, khiêu vũ... Riêng đối với một số bệnh lý liên quan như đái tháo đường, trong quá trình luyện tập cần phải biết được mức đường huyết. Với các bệnh cơ xương khớp, nếu khớp đã bị thoái hóa thì nên chọn những động tác ít tác động trọng lượng của cơ thể lên khớp.
Bác sĩ Nguyễn Xuân Thắng
