Hồ đào còn gọi óc chó, vạn tuế tử..., tên khoa học là Juglans regia L., họ Óc chó (Juglandaceae). Hồ đào cải thiện hoạt động của tim mạch, tăng cường miễn dịch và trao đổi chất, được coi là “vị thần trong các loại thực phẩm”... Nghiên cứu cho thấy, acid béo trong hồ đào rất tốt cho nam giới tinh trùng ít và kém chất lượng.
Bộ phận dùng làm thuốc là nhân - hồ đào nhục; ngoài ra còn dùng lá, quả. Nhân hồ đào chứa protein, dầu béo; các khoáng chất Mg, Mn, Ca, P, Fe; các sinh tố A, B2, C, E. Quả chín chứa acid ascorbic. Lá chứa acid ascorbic. Theo Đông y, hồ đào vị ngọt, ấm; vào thận, phế. Có tác dụng bổ khí, nuôi huyết, nhuận táo, ôn phế, hóa đờm, định suyễn, ích mệnh môn, lợi tam tiêu. Dùng cho các trường hợp thận hư, lưng đau mỏi, liệt dương di tinh, tiểu dắt, tiểu buốt, tiểu đục cặn, táo bón, viêm da lở ngứa, eczema. Hằng ngày dùng 10 - 30g, bằng cách nấu luộc, chưng ninh hay ăn sống.
Kẹo hồ đào bổ cốt chỉ rất tốt cho người bị ho suyễn, đau mỏi lưng.
Một số món ăn thuốc có hồ đào:
Mứt kẹo hồ đào, bổ cốt chỉ: hồ đào nhục 60g, bổ cốt chỉ 30g. Hồ đào nghiền nát, bổ cốt chỉ sao rượu, tán mịn khuấy với mật thành dạng mứt kẹo cho ăn. Dùng cho các trường hợp viêm khí phế quản do hư hàn gây ho suyễn, đau mỏi lưng, thắt lưng.
Mứt hồ đào, sơn tra, đường phèn: hồ đào nhân 150g, sơn tra tươi 50g, đường phèn 200g. Hồ đào nghiền trong nước thành dạng sệt loãng, sơn tra ép nghiền lọc lấy nước; thêm đường phèn, nấu tan đường và đun sôi là được. Ăn tùy ý. Dùng cho bệnh nhân viêm khí phế quản, ho khan ít đờm.
Cháo hồ đào: hồ đào nhục 100g, gạo tẻ 100g. Nấu cháo, ăn trong ngày; ăn liên tục 5 - 7 ngày. Trị đái buốt, đái có sạn sỏi.
Hồ đào, rau hẹ xào dầu vừng: hồ đào nhân 60g, thận lợn 1 quả, rau hẹ 250g, dầu vừng 30g. Hồ đào đập giập; thận lợn rửa sạch, bóc màng, thái lát; dùng dầu vừng xào với thận lợn, hồ đào và rau hẹ chín, thêm muối, gia vị vừa ăn. Dùng cho các trường hợp di tinh liệt dương.
Hồ đào còn được dùng làm thuốc trong các trường hợp:
Chữa đau lưng mỏi gối, làm đen râu tóc: hồ đào nhân 30g, bổ cốt chỉ 100g, đỗ trọng 100g. Cho xay nhuyễn, làm viên. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 5g, uống với nước muối nhạt.
Trị cảm sốt phong hàn, đau đầu không ra mồ hôi: hồ đào nhục 15g, trà búp 15g, hành sống 15g. Sắc uống nóng. Uống xong, đắp chăn cho ra mồ hôi.
Chữa thận lạnh, đau ngang lưng, liệt dương, đái buốt, đái dắt: hồ đào nhân 12g, ba kích 10g, ích trí nhân 8g, ô dược 8g, cẩu tích 8g.
Kiêng kỵ: Người bị viêm khí phế quản, hen suyễn, sốt, ho đờm vàng dính, lòng bàn tay, gan bàn chân nóng... không dùng.