Từ ngày 15/11/2020, Nghị định 117/2020 quy định về xử phạt hành chính trong trong lĩnh vực y tế có hiệu lực, thay thế Nghị định 176/2013.
Một trong những điểm đáng chú ý của Nghị định 117 là nâng mức phạt các hành vi cản trở, cưỡng bức thực hiện kế hoạch hóa gia đình.
Cụ thể, tại điểm b khoản 1 Điều 101 Nghị định 117 quy định cá nhân có lời nói hoặc hành động xúc phạm danh dự, nhân phẩm người sử dụng biện pháp tránh thai hoặc người sinh toàn con trai hay sinh toàn con gái sẽ bị phạt từ 200.000 – 500.000 đồng.
Mức phạt này cũng được áp dụng cho hành vi không cung cấp phương tiện tránh thai miễn phí cho người thuộc diện được cấp theo quy định của pháp luật và có đăng ký sử dụng phương tiện tránh thai miễn phí.
Mức phạt trên đã tăng so với quy định hiện nay là phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 - 300.000 đồng tại khoản 1 Điều 85 Nghị định 176/2013.
Điều 101 Nghị định 117 cũng quy định: Đối với hành vi đe dọa dùng vũ lực, uy hiếp tinh thần để ép buộc người khác phải mang thai, phải sinh thêm con khi họ đã sinh toàn con trai hoặc sinh toàn con gái thì bị phạt từ 3 - 5 triệu đồng.
Người có hành vi dùng vũ lực để ép buộc người khác phải mang thai, phải sinh thêm khi họ đã sinh toàn con trai hoặc toàn con gái bị phạt tiền từ 7 - 10 triệu đồng. Đối với hành vi dùng vũ lực để ép buộc người khác không được sử dụng biện pháp tránh thai hoặc ngừng sử dụng biện pháp tránh thai cũng bị phạt tiền từ 7-10 triệu đồng.
Tất cả các mức phạt nói trên đều dành cho cá nhân vi phạm. Nếu tổ chức vi phạm cùng hành vi thì mức phạt sẽ là gấp đôi.
Điều 96 của Nghị định 117 cũng đưa ra mức phạt cho các hành vi vi phạm quy định về tuyên truyền, phổ biến thông tin, tư vấn về dân số, sức khỏe sinh sản, kế hoạch hoá gia đình.
Theo đó, cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi cản trở việc vận động, tuyên truyền, phổ biến thông tin, tư vấn về dân số, sức khỏe sinh sản, kế hoạch hoá gia đình.
Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Tuyên truyền, phổ biến hoặc đưa ra những thông tin có nội dung trái với đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc, có ảnh hưởng xấu đến công tác dân số và đời sống xã hội;
b) Tuyên truyền, phổ biến thông tin về dân số không chính xác, sai lệch, gây ảnh hưởng xấu đến việc thực hiện công tác dân số, đời sống xã hội và các lĩnh vực khác;
c) Lợi dụng tuyên truyền, phổ biến thông tin về dân số, sức khỏe sinh sản, kế hoạch hoá gia đình để phát tán tài liệu, vật phẩm hoặc có các hành vi khác trái với thuần phong, mỹ tục và đạo đức xã hội.
Nghị định 117 cũng đưa ra các mức phạt cho các hành vi vi phạm quy định về tuyên truyền, phổ biến, tư vấn phương pháp để có được giới tính thai nhi theo ý muốn; Vi phạm các quy định về chẩn đoán, xác định giới tính thai nhi; Vi phạm quy định về lựa chọn giới tính thai nhi; Hành vi loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính.
